Nacrt strategije nove spoljne politike Srbije

U trenutku kada niti jedna politička organizacija u našoj zemlji, kao ni sama država Srbija, nema razvijenu novu spoljno-političku strategiju, prilagođenu geopolitičkim promenama u svetu, Srpski pokret Dveri izlazi u javnost sa nacrtom nove spoljne politike Srbije koji može poslužiti kao osnova za dijalog na ovu temu. 

Pozivamo sve državne institucije, političke aktere, stručnjake i medije na razgovor o ovom otvorenom dokumentu koji zahteva postizanje nacionalnog konsenzusa i stalno ažuriranje prema novim geopolitičkim promenama koje tek slede.

S obzirom na važnost ove teme, predsednik Srpskog pokreta Dveri Boško Obradović i internacionalni sekretar dr Andrej Mitić stoje na raspolaganju medijima za intervjue i izjave povodom programa nove spoljne politike.

Program nove spoljne politike Srpskog pokreta Dveri, usvojen na Glavnom odboru održanom 21. maja 2023. godine u Novom Sadu

Srbija i savremeni svet

U poslednjih nekoliko decenija svet se rapidno promenio u političkom, ekonomskom i tehnološkom smislu. Pojavili su se novi centri ekonomske i političke integracije i moći, pored SAD i EU, kao što su Rusija i Kina, zatim Latinoamerička unija, Brazil, Indija i Afrička unija. Uz sve veći povratak države kao subjekta međunarodnih odnosa, i ponovno jačanje nacionalnog i državnog suvereniteta, kao i slabljenje neoliberalne ideologije kao nametnute globalne legitimacione formule, može se govoriti o stvaranju temelja jednog novog, multipolarnog i post-liberalnog međunarodnog poretka.

Nastajući svetski poredak i dalje je u procesu transformacije, i kao takav je fleksibilan i sve teže predvidiv, prepun novih izazova, pretnji i opasnosti. To je svet promenjene i dalje promenljive geopolitičke realnosti, što zahteva uzimanje u obzir novih okolnosti i novo postavljanje države Srbije u spoljnoj politici.

Republika Srbija nema svoju spoljno-političku strategiju usvojenu kao državni dokument. Spoljno-politička orijentacija prepuštena je „samorazumljivim“ evropskim integracijama, ili ad hoc postupanju u skladu sa trenutnim interesima vlasti.

Ovaj otvoreni dokument nove spoljne politike pokušaj je Srpskog pokreta Dveri da se otvori debata na ovu temu, kako bi se postigao bazični nacionalni konsenzus i donela nova državna i nacionalna strategija koja odgovara vrednostima i interesima srpskog naroda kao jednog i nedeljivog, i Srbije kao suverene, nezavisne, vojno neutralne, ekonomski, socijalno i kulturno razvijene, ekološki i zdravstveno bezbedne države!

I Opšte odredbe

Polazeći od Ustava Republike Srbije, Povelje UN, Završnog akta iz Helsinkija, Rezolucije 1244 SB UN i opštepriznatih principa i pravila međunarodnog prava, kao i Rezolucije Narodne skupštine o zaštiti suvereniteta, teritorijalnog integriteta i ustavnog poretka Republike Srbije,

Uzimajući u obzir neuspešne integracije u EU nakon 23 godine od javno proklamovanog cilja ulaska Republike Srbije u punopravno članstvo u EU od strane vlasti nakon 5. oktobra 2000. godine,

Imajući u vidu promenjeni kontekst evrointegracija, zaustavljanje procesa proširenja, „umor“ EU od daljeg širenja, unutrašnje reforme i legitimacionu krizu unutar EU, s tim u vezi i sve jaču politiku uslovljavanja EU institucija i zvaničnika prema Srbiji,

Suočeni sa činjenicom da su država Srbija i srpski narod na proklamovanom bezalternativnom putu evrointegracija od 2000. godine:

1. ostali bez državne zajednice sa Crnom Gorom;

2. suočeni sa antiustavnom secesijom separatističkih vlasti na Kosovu i Metohiji,

3. ucenjeni da se odreknemo dela svoje teritorije prihvatanjem nametnutog „pravno obavezujućeg sveobuhvatnog sporazuma između Srbije i Kosova“ kao dve nezavisne države i saglasimo sa prijemom „Kosova“ u sve međunarodne organizacije;

4. pod stalnim pritiskom revizije Dejtonskog sporazuma i pretnjom ukidanja Republike Srpske;

5. suočeni sa diskriminacijom i asimilacijom srpskog naroda u novim državama u okruženju, sa napadom na biće, identitet i imovinu SPC, kao i ljudska prava verujućih SPC u regionu, kao i istorijskom revizijom i agresivnom regionalnom politikom kroz zahtev za priznanje „genocida“ u Srebrenici ili „srpske krivice” za ratove u bivšoj Jugoslaviji;

6. pod pretnjom novih kriznih žarišta i secesionističkih težnji na jugu Srbije (Bujanovac-Preševo), Raškom i Zlatiborskom upravnom okrugu, i AP Vojvodini;

7. dospeli do demografske katastrofe, gde je samo po poslednjem popisu 800.000 ljudi manje u Srbiji;

8. našli se usred novog bezbednosnog rizika migrantske rute;

9. dovedeni do ekonomskog i socijalnog siromaštva građana Srbije koje je ispod granice dostojanstva;

10. primorani da usvajamo transhumanu ideologiju koja nam se nameće protivno Ustavu i istorijski potvrđenim tradicionalnim vrednostima srpskog naroda;

11. pod pritiskom EU institucija da uvedemo sankcije Ruskoj Federaciji, iako nismo član EU i vojno smo neutralna država,
    Polazeći od činjenice stvaranja novog multipolarnog sveta,
    Imajući u vidu vojnu neutralnost Republike Srbije,
    Rukovođeni neophodnošću novog pozicioniranja Srbije i srpskog naroda u regionu i rasejanju u svetu koji se menja, i obavezu da se pruži sveobuhvatna i efikasna zaštita prava, legitimnih interesa i duhovno-moralnih vrednosti svih srpskih sunarodnika u inostranstvu,
    Imajući u vidu da Republika Srbija nema spoljno-političku strategiju kao osnovni dokument za rukovođenje u spoljnoj politici, zasnovan na bazičnom konsenzusu društva o vrednostima, principima, ciljevima i prioritetima spoljno-političkog odlučivanja,
    U cilju očuvanja srpskih nacionalnih i državnih interesa jednog i nedeljivog srpskog naroda,
    Polazeći od vrednosti očuvanja dobrobiti, slobode i dostojanstva srpskog naroda, fizičkog i nacionalnog opstanka, nezavisnosti, duhovno-moralnih vrednosti i kvaliteta života, kao i očuvanja mira,
    Srbija će voditi nezavisnu spoljnu politiku, polazeći od sledećih principa:

II Principi spoljne politike Srbije

1. Očuvanje ustavnog poretka, suvereniteta i teritorijalnog integriteta

2. Očuvanje i razvoj srpskog naroda kao jednog i nedeljivog

3. Vojna neutralnost

4. Ekonomsko-socijalni razvoj, regionalna saradnja, kulturno-civilizacijski i duhovno-moralni identitet

5. Poštovanje i očuvanje međunarodnog prava i novi oblici međunarodne saradnje zasnovani na miru i multipolarnosti.

U skladu sa postavljenim principima, Srpski pokret Dveri proklamuje sledeće ciljeve i prioritete spoljne politike Srbije:

III Ciljevi i prioriteti spoljne politike

1. Očuvanje Kosova i Metohije u sastavu Republike Srbije.

Reintegracija Kosova i Metohije u ustavno-pravni poredak Republike Srbije:

1. Doneti Zakon o suštinskoj autonomiji Kosova i Metohije, što je ustavna obaveza; 

2. Zahtevati povratak rešavanja pitanja KiM u okvire SB UN i doslednu primenu rezolucije 1244 SB UN;

3. Poništiti „Prvi sporazum o principima regulisanja normalizacije odnosa“ (tzv. „Briselski sporazum“) i sve kasnije sporazume koji iz njega proizlaze, uključujući i „Vašingtonski sporazum“ i „novi briselski sporazum” od 27. februara 2023. godine, sa „ohridskim aneksom” od 18. marta 2023, kao i sve ugovore kojima je otuđena imovina države Srbije, državnih javnih preduzeća i privrednih društava na KiM;

4. Formirati Ministarstvo za Kosovo i Metohiju, omogućiti povratak prognanih i uspostaviti civilnu zaštitu srpskog stanovništva na KiM; 

5. Nastaviti intenzivnu diplomatsku aktivnost na povlačenju priznanja lažne države „Kosovo“ i sprečavanju ulaska iste u sve međunarodne institucije;

6. Odustati od bilo kakvog „konačnog“ rešavanja pitanja KiM van Ustava Srbije i Rezolucije SB UN 1244 i odbaciti prihvatanje bilo kakvog „pravno-obavezujućeg sporazuma“ sa secesionističkim „Kosovom“;

7. Produbiti saradnju sa Ruskom Federacijom, NR Kinom i drugim saveznicima u UN za očuvanje KiM u sastavu Srbije;

8. Izvršiti restituciju nepravedno oduzete imovine posle Drugog svetskog rata koja pripada SPC i građanima Srbije na KiM.

2. Očuvanje i unapređenje statusa Srba i SPC u matičnim srpskim zemljama, okruženju i dijaspori.

Srpski narod je jedan i nedeljiv. Srpski narod je autohton narod sa policentričnom maticom na teritoriji bivše SFRJ i šire na Balkanu, što se posebno odnosi na Republiku Srbiju, Republiku Hrvatsku, Republiku Srpsku i BiH, Republiku Crnu Goru i Republiku Severnu Makedoniju. Osnova srpske spoljne politike treba da bude njen narod koji je mimo svoje volje ostao da živi izvan zajedničke države.

Pod pojmom Srba u „regionu“ podrazumevaju se pripadnici srpskog naroda koji žive u Republici Sloveniji, Rumuniji, Grčkoj, Albaniji i Mađarskoj. 

Polazeći od Ustava Republike Srbije kojim je utvrđeno da Republika Srbija štiti prava i interese svojih državljana u inostranstvu, i da razvija i unapređuje odnose Srba koji žive u inostranstvu sa Republikom Srbijom,

Polazeći od Zakona o dijaspori i Srbima u regionu,

Polazeći od demografske katastrofe srpskog naroda u Republici Srbiji,

Uzimajući u obzir činjenicu da oko  pet miliona Srba živi trenutno van Srbije, 

Prepoznajući činjenicu da Srbi u rasejanju i regionu pružaju ogromnu intelektualnu, finansijsku i moralnu pomoć državnim institucijama Srbije i svojim sunarodnicima u Srbiji,

Konstatujući da se u zemljama regiona ponovo manifestuju pojave neonacizma, fašizma, ksenofobije i rasne netolerancije, posebno prema pripadnicima srpskog naroda, 

Naročito imajući u vidu da su Srbi trenutno najobespravljeniji narod u Evropi i da smo svedoci konstantne nasilne asimilacije i diskriminacije, što je u suprotnosti sa Univerzalnom deklaracijom o ljudskim pravima usvojenom od strane Generalne skupštine Ujedinjenih nacija,

Država Srbija i njene institucije su dužne da, u skladu sa obavezama koje proizlaze iz Ustava Republike Srbije, zaključivanjem bilateralnih sporazuma sa svim državama u kojima Srbi žive insistiraju na zaštiti ličnih i kolektivnih prava naših sunarodnika, u skladu sa međunarodnim pravnim aktima.

Nadležne institucije Republike Srbije će posebnu pažnju posvetiti Srbima u matičnim srpskim zemljama i regionu, kojima se od raspada SFRJ i formiranja novih država na Balkanu ne omogućava očuvanje verskog, nacionalnog i kulturnog identiteta, što nije slučaj sa nacionalnim manjinama u Srbiji.

Državne institucije Srbije su dužne da podstiču, finansiraju i na druge načine omoguće izradu naučnih projekata kojima će se domaća i svetska javnost upoznati sa genocidom koji je srpski narod doživeo u 20. veku, čime će se vršiti prevencija genocida, kako srpski narod u budućnosti ne bi bio izložen novim stradanjima na prostorima jugoistočne Evrope.

Država Srbija i njene institucije su dužne da kreiraju dugoročnu državnu  strategiju po pitanju kulturnog i prosvetnog integrisanja Srba na Balkanu, te da formiraju srpske kulturno-informativne centre u svim glavnim gradovima država u okruženju, kao i u velikim evropskim i svetskim centrima gde žive Srbi.

Državne institucije treba da po ubrzanom postupku krenu u rešavanje problema državljanstva, biračkog prava, restitucije, otvaranja arhiva i tajnih dosijea, problema izbeglih, prognanih i raseljenih Srba, kao i svih drugih konkretnih problema naših sunarodnika u rasejanju i okruženju.  

Narodna skupština je dužna da kroz zakonsku regulativu, poreske olakšice i finansijske podsticaje za investiranje, formiranje Fonda za ulaganje iz rasejanja, olakša povratak i uključenje Srba iz rasejanja u društveno-političke tokove u Srbiji, kako bi se stvorili uslovi za ubrzani ekonomski razvoj naše zemlje.

Republika Srbija i njene institucije su dužne da podstiču i pomažu Srpsku  pravoslavnu crkvu, Srpsku  akademiju nauka i umetnosti, Maticu srpsku i druge važne nacionalne ustanove u misiji očuvanja srpskog nacionalnog identiteta u svetu.

Diplomatsko-konzularna predstavništva Republike Srbije u svetu su dužna da rade na pomirenju i integrisanju svih srpskih organizacija, kao i na otvaranju novih dopunskih škola za učenje srpskog jezika u našim ambasadama i konzulatima.

Predsednik i Vlada Republike Srbije treba da iskoriste sve zakonske mogućnosti da razvijaju postojeće i formiraju nove državne institucije koje bi se bavile položajem Srba u okruženju i rasejanju.

Republika Srbija mora postati pravno uređeno, bezbedno i ekonomski perspektivno mesto za život svih naših sunarodnika koji žele da se sa svojim porodicama vrate u otadžbinu.

Potrebno je da Narodna skupština Republike Srbije novim zakonskim rešenjima omogući bolje integrisanje Srba van Srbije, kao i osnove za njihovo što brže uključivanje u društveno-političke tokove u Srbiji, što će neminovno dovesti do bržeg ekonomskog i kulturnog razvoja, kao i do povratka u maticu mnogih Srba kojima je to životni san.

Našim sunarodnicima iz okruženja i rasejanja treba obezbediti da imaju svoje predstavnike u Narodnoj skupštini i Vladi Republike Srbije i time direktno utiču na ostvarivanje svojih prava i društveno-političke procese.

Prioriteti:

1. Jačanje konstitutivnosti, kolektivnih i individualnih prava celokupnog matičnog srpskog naroda u okruženju, kao i jače povezivanje dijaspore sa srpskom policentričnom maticom, pre svega u Srbiji, Republici Srpskoj i Crnoj Gori;

2. Očuvanje Republike Srpske, jačanje specijalnih veza Srbije sa Republikom Srpskom i njena zaštita u međunarodnim odnosima;

3. Pravo na konstitutivnost srpskog naroda u Crnoj gori, očuvanje prava SPC, srpskog jezika, kulture i identiteta;

4. Priznanje kolektivnog manjinskog prava za srpski narod u Sloveniji, kao i zaštita i unapređenje kolektivnih prava, kao i sprečavanje asimilacije i diskriminacije srpskog naroda u Hrvatskoj, Severnoj Makedoniji i Albaniji;

5. Očuvanje i zaštita imovine Srpske Pravoslavne Crkve, kao i prava verujućih SPC na njenoj celokupnoj kanonskoj teritoriji

3. Donošenje i proglašenje Zakona o vojnoj neutralnosti

Polazeći od Ustava Republike Srbije, Povelje UN i Rezolucije Narodne Skupštine o zaštiti suvereniteta, teritorijalnog integriteta i ustavnog poretka Republike Srbije od 26. 12. 2007. godine,

Imajući u vidu realnu opasnost od ugrožavanja vojne neutralnosti Republike Srbije, proklamovane aktom Narodne skupštine, kao zvanične državne politike koja isključuje vezivanje, pridruživanje ili članstvo u bilo kom postojećem vojnom savezu do raspisivanja referenduma,

 Uzimajući u obzir nastalu štetu zaključivanjem ugovora, sporazuma i aranžmana sa NATO paktom kojima se, nelegitimno, priprema teren za napuštanje zvanične politike neutralnosti i formalno učlanjenje u NATO,

Suočeni sa činjenicom da Republika Srbija nakon 23 godine od proklamovanog cilja punopravnog članstva u EU nije postala članica EU, kao i sa činjenicom blokiranja daljeg proširenja EU,

Uzimajući u obzir činjenicu da je Srbija na putu evropskih i evroatlantskih integracija suočena sa nelegalnom secesijom Kosova i Metohije podržanom, vođenom i upravljanom od strane NATO i vodećih država EU,

Polazeći od činjenice da NATO u odbrambenoj, bezbednosnoj i spoljnoj politici EU ima ključnu ulogu,

Uzimajući u obzir direktnu konfrontaciju NATO i EU prema Ruskoj Federaciji, kao i specifičan geopolitički i geostrateški položaj Srbije i prijateljske odnose prema RF kao garantu očuvanja KiM u sastavu Srbije u Savetu bezbednosti UN,

Uzimajući u obzir činjenicu da više od 80% građana Srbije ne podržava ulazak Srbije u NATO, dok više od 50% građana ne podržava ulazak Srbije u EU,

Suočeni sa činjenicom da je na putu evropskih integracija Srbija ugrozila svoj nacionalni, državni, ekonomski, demografski i kulturno-moralni i civilizacijski opstanak, slobodu, samostalnost i dostojanstvo,

Potrebno je istaći sledeće prioritete:

1. Republika Srbija je vojno neutralna država.

2. Narodna skupština treba da donese Zakon o vojnoj neutralnosti i sa njim uskladi Strategiju nacionalne bezbednosti, Strategiju odbrane i ostala normativna dokumenta.

Vojna neutralnost ne znači i izolaciju Srbije. Naprotiv, ona znači postavljanje odnosa Srbije i EU na zdrave odnose i izlazak iz dalje politike uslovljavanja. Jasno je da je EU zaustavila dalje proširenje, a da je postavila priznanje tzv. Kosova kao uslov ulaska Srbije u EU, dok NATO predstavlja suverena na okupiranom delu teritorije Republike Srbije. Na drugoj strani, vlast Republike Srbije, posebno od 2012. godine, sve više se približava učlanjenju u NATO, istovremeno sve više popuštajući prema zahtevima separatista na Kosovu i Metohiji. Pored toga, sve veća konfrontacija NATO i EU sa Ruskom Federacijom nameće nužnost donošenja, po hitnom postupku, Zakona o vojnoj neutralnosti i proglašenje političke i vojne neutralnosti koja će postati osnov nove spoljne politike Republike Srbije.

Srbija ostaje otvorena za bilateralnu saradnju sa EU kao organizacijom, kao i za bilateralnu saradnju sa pojedinačnim državama članicama EU, ali u skladu sa proklamovanim vrednostima i principima nove spoljne politike Republike Srbije, koji podrazumevaju uvažavanje ustavno-pravnog poretka, suvereniteta i teritorijalnog integriteta, vojne neutralnosti, kulturno-civilizacijskog i nacionalnog identiteta srpskog naroda, kao i ekonomskog i društvenog razvoja. U tom smislu, Srbija će razvijati privilegovana prijateljstva najpre sa državama EU koje nisu priznale nezavisnost Kosova, a sa ostalim partnerima sa kojima postoje tradicionalne ekonomske i političke veze bilateralnu saradnju na ravnopravnim osnovama i u nedvosmislenom interesu Srbije.

Srbija ostaje zainteresovana za saradnju u okviru Evropskog ekonomskog prostora, bez ikakvog političkog uslovljavanja i u obostranom interesu. 

Srbija će preispitati postojeći Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju EU i predložiti novi sporazum o bilateralnoj saradnji sa EU.

Srbija će preispitati SOFA sporazume sa NATO i učešće u Partnerstvu za mir. 

Srbija će slobodno i nezavisno, na ravnopravnoj osnovi i u obostranom interesu, paralelno težiti unapređenju saradnje sa Evroazijskom unijom i ODKB.

4. Ostvarivanje kvaliteta života svih građana Srbije

U skladu sa principom ekonomsko-socijalnog razvoja, regionalne saradnje, kulturno-civilizacijskog i duhovno-moralnog identiteta, Srbija će raditi na poboljšanju kvaliteta života svih građana u funkciji ekonomskog, socijalnog, zdravstvenog, ekološkog, informaciono-digitalnog, kulturnog, obrazovnog i duhovnog napretka. 

Prioriteti: 

Saradnja sa svim političkim subjektima u Evropi i svetu koji ne sprovode uslovljavanje Srbije za ekonomsku saradnju i koji poštuju srpski kulturno-civilizacijski identitet i tradicionalne duhovno-moralne i porodične vrednosti, i ne nameću Srbiji LGBT+ ideologiju i novu transhumanu agendu.

Saradnja sa svim partnerima u Evropi i svetu sa ciljem održavanja i unapređenja energetske nezavisnosti Srbije. 

Ekonomska diplomatija kao jedan od primarnih ciljeva nove spoljne politike Srbije.

5. Politika mira i međusobnog poštovanja i saradnje

Kao članica OUN i potpisnica velikog broja međunarodnih ugovora, Srbija je u bližoj istoriji bila neposredna žrtva kršenja međunarodnog prava, od kojih su najproblematičniji protivpravna agresija NATO na SRJ i protivpravno priznavanje secesije na KiM. Zato su u skladu sa principom poštovanja i očuvanja međunarodnog prava, osnovni ciljevi Republike Srbije:

Stvaranje stabilnog i održivog sistema međunarodnih odnosa zasnovanog na opšteprihvaćenim normama međunarodnog prava;

Obezbeđivanje pravednog međunarodnog poretka sa jednakom sigurnošću za svakog člana OUN;

Očuvanje OUN kao centralne institucije za očuvanje međunarodnih odnosa i koordinacije u svetu, jer OUN nema alternativu a ima međunarodni legitimitet;

Očuvanje vladavine prava u međunarodnim odnosima i jačanje međunarodne kolektivne bezbednosti;

Politika mira i rešavanja sukoba svim političkim diplomatskim sredstvima, inkluzivnim dijalogom i pregovorima koji uključuju sve strane i ne izoluju nijednu od njih;

Međunarodna saradnja koja ima za cilj regulisanje migracionih procesa i odbacivanje upotrebe migracionih procesa za postizanje političkih ciljeva;

Međunarodna ekonomska saradnja na ravnopravnim osnovama;

Ekološka bezbednost i očuvanje životne sredine, kao i međunarodna zdravstvena i prehrambena bezbednost.

IV Sredstva: bilateralna, regionalna i multilateralna saradnja

Republika Srbija je otvorena za saradnju sa svima koji uvažavaju njen ustavno-pravni poredak, spoljno-politički subjektivitet, vojnu neutralnost, kulturno-civilizacijske i duhovno-moralne temelje.

Ruska Federacija

Uzimajući u obzir da Republika Srbija ima potpisanu Deklaraciju o strateškom partnerstvu sa Ruskom Federacijom od 24. maja 2013. godine, u kojoj je definisan razvoj saradnje u oblasti politike, trgovine, ekonomije, kulture, nauke, vojne tehnike i obrazovanja, i u kojoj stoji da se „odnosi između dve države podignu na najviši mogući nivo, istovremeno jačajući tesnu i dinamičnu bilateralnu saradnju i na međunarodnoj sceni, uključujući saradnju u okviru Ujedinjenih nacija i drugih međunarodnih organizacija i napore za jačanje mira i bezbednosti u Evropi“,

1. Vlada Republike Srbije treba da sa nadležnim ministarstvima u okviru formiranog Međuvladinog komiteta za trgovinu, ekonomsku i naučno-tehničku saradnju sa Ruskom Federacijom intezivira saradnju sa ruskim partnerima u svim oblastima.

2. Ministarstvo spoljnih poslova Republike Srbije treba da potpiše sporazum sa Ministarsvom spoljnih poslova Ruske Federacije o koordinisanoj saradnji u Ujedinjenim nacijama i drugim međunarodnim organizacijama u cilju poštovanja Rezolucije 1244 i očuvanja suvereniteta naše zemlje na Kosovu i Metohiji.

3. Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja treba da, sa Univerzitetima u Beogradu, Novom Sadu, Nišu, Kragujevcu i Prištini (sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici), krenu u realizaciju projekata u oblasti visoko-tehnološkog razvoja i razmene studenata, čime bi se iskoristili potencijali koji već postoje zahvaljujući potpisanim međudržavnim sporazumima.

4. Ministarstva nadležna za privrednu saradnju, poljoprivredu i energetiku treba da otpočnu pregovore sa nadležnim ruskim ministarstvima i privrednim subjektima oko realizacije novih strateških projekata u cilju jačanja energetske i prehrambene bezbednosti naše zemlje.

5. Narodna skupština Republike Srbije treba da intenzivira saradnju sa Državnom Dumom i Savetom Federacija na polju parlamentarne saradnje, kroz grupu prijateljstva sa Rusijom.

6. Narodna skupština Republike Srbije treba da formira Odbor za saradnju sa Evroazijskom ekonomskom unijom.

7. Narodna skupština Republike Srbije treba da raspiše referendum sa pitanjem da li su građani Srbije za uvođenje sankcija Rusiji, ukoliko se taj uslov postavi pred državu Srbiju.

Evropska Unija

EU predstavlja trenutnu geopolitičku realnost u susedstvu Republike Srbije. Zato je potrebno redefinisati odnose između Republike Srbije i Evropske Unije i postaviti ih na realne osnove. 

Imajući u vidu neuspeh ulaska Srbije u Evropsku Uniju, potrebno je zadržati načelnu otvorenost prema mogućnostima saradnje u okviru Evropskog ekonomskog prostora u skladu sa deklarisanim principima nove spoljne politike i tretiranja Srbije kao ravnopravnog međunarodnog subjekta. 

Srbija treba da bude najbolji sused Evropskoj uniji, uz saradnju na svim poljima na ravnopravnim osnovama i u obostranom interesu.

Srbija će jačati na bilateralnom planu odnose sa svim članicama EU, kao i regionalnim inicijativima.

Najveći evropski geopolitički interes jeste uspostavljanje zajedničkog ekonomskog, bezbednosnog i humanitarnog prostora od Atlantika do Pacifika, uspostavljanje mira i usklađivanje evropskih i evroazijskih interesa. To je novi put u međunarodnim odnosima, put pomirenja Evrope i Rusije, na korist svih država i nacija koji žive na evropskom i evroazijskom prostoru, put bezbednosti, ravnopravne saradnje, napretka i mira.

Prioriteti:

Saradnja sa državama unutar EU koje nisu priznale nezavisnost „Kosova“: Španija, Grčka, Rumunija, Kipar, Slovačka. 

Saradnja sa srednjoevropskim državama „Višegradske grupe“ koje zasnivaju svoje političke sisteme na konzervativnim, hrišćanskim i tradicionalno-porodičnim vrednostima, kao i svim političkim subjektima unutar EU koji se zalažu za Evropu nacija, suverenu nacionalnu politiku, konzervativne hrišćanske i porodične vrednosti, odgovornu migrantsku politiku i ekološki patriotizam.

Saradnja sa tradicionalnim partnerima Grčkom i Italijom, kao i sa državama sa kojima imamo najtešnje ekonomske veze i brojnu dijasporu poput Nemačke i Austrije.

Saradnja sa svim evropskim kraljevinama.

Sjedinjene Američke Države

Srbija i SAD imaju diplomatske odnose duge preko 140 godina. Srbija i SAD bile su države saveznice u Prvom i Drugom svetskom ratu. Izuzetak predstavlja poslednjih 30 godina od početka jugoslovenske krize u kojima su SAD napustile svog tradicionalnog saveznika i aktivno učestvovale u dezintegraciji srpskog političkog prostora i države.

U skladu sa proklamovanim principima nove spoljne politike Republike Srbije, Srbija očekuje poboljšanje odnosa sa SAD i povratak na vreme savezništva, posebno imajući u vidu brojnost i značaj srpske dijaspore u SAD.

Narodna Republika Kina

Kina je važan partner Republike Srbije, najveća ekonomija na svetu i prijateljska zemlja koja priznaje suverenitet i teritorijalni integritet Republike Srbije u SB UN.

Srbija je zainteresovana za kineske projekte koji promovišu prijateljstvo između naroda, ekonomsku korist svih učesnika i u skladu sa tim jačanje bilateralne trgovine, dvosmernog investiranja, infrastrukturne saradnje, produbljivanje finansijske saradnje, kao i saradnju u naučno-tehnološkom, obrazovnom, privrednom i kulturnom planu. 

Republika Srbija potvrđuje svoju privrženost saradnji sa NR Kinom u očuvanju međunarodnog prava i politici „Jedne Kine”.

U skladu sa principima nove spoljne politike Republike Srbije potrebno je intenzivirati saradnju sa NR Kinom na svim nivoima.

Izrael

Polazeći od zajedničkog iskustva holokausta i genocida nad jevrejskim i srpskim narodom, i očuvanja tradicionalnih vrednosti, Republika Srbija će razvijati najbolje političke, ekonomske, kulturne, naučne i duhovne veze sa Izraelom u svim oblastima, na osnovu međusobnog poštovanja i posvećenosti izgradnji partnerskih odnosa u budućnosti.

Turska

Srbija želi dobre odnose sa Turskom kao regionalnom političkom i ekonomskom silom.

Regionalna saradnja

Srbiji je prioritet jačanje saradnje i čvršće povezivanje sa Republikom Srpskom i Crnom Gorom u prvom koraku, a u drugom i sa Bih i Severnom Makedonijom. Srpske integracije predstavljaju prirodni, logičan i interesni oblik povezivanja i osnov za ekonomski i svaki drugi društveni boljitak srpskog naroda koji vekovima egzistira na ovim prostorima. 

Oslonjeni na zajedničku istoriju, tradiciju, jezik i kulturu, 

Imajući u vidu krizu u EU i kraj neuspešnog procesa pristupanja zemalja zapadnog Balkana EU,

Osećajući potrebu za novim i opštekorisnim oblikom regionalne integracije država u kojima živimo, 

Smatrajući da od zone slobodne trgovine (CEFTA) treba da dođemo do višeg oblika regionalne integracije, 

Izražavamo jasnu nameru da se prostori Republike Srbije, Republike Srpske i Crne Gore, a u perspektivi i BiH i Severne Makedonije, regionalno integrišu, pre svega u oblasti ekonomije, ali i kroz druge oblike saradnje, jer su pored zone slobodne trgovine, u kojoj se Srbija, Crna Gora i Republika Srpska sada nalaze, mogući i drugi viši oblici integracija koji bi doveli do liberalizacije ne samo prometa roba i usluga, već i do slobodnog protoka ljudi i kapitala.

Zato je potrebno da se Republika Srbija, Republika Srpska i Republika Crna Gora povežu u:

1. Carinsku uniju, kojom se uklanjaju sva carinska i kvantitativna ograničenja na uzajamnu trgovinu i uvodi se zajednička spoljnotrgovinska i carinska politika prema trećim zemljama (poput zemalja Beneluksa); 

2. Zajedničko tržište kao oblik integracije koji pored carinske unije podrazumeva i mobilnost svih faktora proizvodnje roba i usluga, radne snage i kapitala između članica; 

3. Ekonomsku uniju koja podrazumeva harmonizaciju budžetske, monetarne, industrijske, saobraćajne i drugih ekonomskih politika na ovim prostorima.

Srpske integracije pored ekonomskih integracija podrazumevaju i šire integracije zasnovane na kulturnoj, obrazovnoj, naučnoj, ekološkoj, antimonopolskoj i drugim politikama koje su od izuzetnog značaja za ove prostore i njihov transfer od neoliberalne ka ekonomiji zasnovanoj na zaštiti domaćih interesa. Ove integracije počivaju na konsenzusu o prioritetima ovog područja:

• Oživljavanje domaće privrede i razvoj poljoprivrede

• Ponovna industrijalizacija 

• Zaštita lojalne konkurencije

• Zaštita prava intelektualne svojine 

• Princip vladavine prava i pravna sigurnost 

• Trgovinska politika (slobodne carinske zone, slobodne carinske luke…)

• Razvoj turizma 

• Otvaranje novih radnih mesta 

• Zadržavanje mladih, obrazovanih i najvitalnijeg dela stanovništva 

• Zaštita životne sredine

• Obnovljivi izvori energije 

• Promocija i subvencionisanje domaće nauke 

• Kulturna razmena i zajednički nastup kulturne ponude na strani

• Sprečavanje daljeg urušavanja sistema obrazovanja 

• Motivisanje dijaspore za učešće u novim oblicima saradnje

• Saobraćajna politika – izgradnja regionalnih auto-puteva i razvoj svih drugih oblika drumskog, rečnog, železničkog, vazdušnog i pomorskog saobraćaja

Dalja logika regionalne saradnje pored BiH i Severne Makedonije može uključiti i Bugarsku, Grčku, Rumuniju. U tom cilju treba jačati „Krajovsku inicijativu“ Srbije, Rumunije i Bugarske, ali i Kvadrilateralu (Srbija, Grčka, Rumunija, Bugarska), uz staru krilaticu koja nikada nije izgubila na važnosti: „Balkan – balkanskim narodima”!

Srbija treba da razvija saradnju i sa drugim srednjoevropskim i mediteranskim inicijativama koje se prirodno naslanjaju na regionalne inicijative na Balkanu i predstavljaju veliki istočno-evropski prostor koji može biti posebna sfera medijacije između Evrope i Rusije i uspostavljanja trajnog evropskog mira i saradnje.

Multilateralna saradnja

Srbija će nastaviti da razvija sveobuhvatnu saradnju, partnerstvo i poverenje sa velikim državama sveta, posebno onim koje priznaju suverenitet i teritorijalni integritet Srbije poput Indije, Irana, Indonezije, Brazila, Argentine, Meksika, Kube, Sirije, Etiopije, Kenije i svih drugih država koje se zalažu za multipolarni poredak i očuvanje tradicionalnih vrednosti.

Srbija će razvijati saradnju sa zemljama BRIKS, Šangajska organizacija za saradnju (ŠOS), ASEAN, Afrička unija, Pokreta Nesvrstanih, kao značajnim međunarodnim faktorima multipolarnog sveta u nastajanju.

Srbija će težiti očuvanju međunarodnog prava, mira i bezbednosti kroz multilateralne mehanizme OUN i OEBS.

Javna diplomatija

U cilju realizacije istaknutih principa, ciljeva i prioriteta nove spoljne politike, Srbija treba da uključi sva raspoloživa diplomatska sredstva: ekonomsku diplomatiju, kulturnu diplomatiju, zdravstvenu i ekološku diplomatiju, sportsku diplomatiju, diplomatiju upravnih okruga i lokalne samouprave, diplomatiju civilnog sektora, diplomatiju uglednih pojedinaca, diplomatiju dijaspore, vojnu diplomatiju, crkvenu diplomatiju i druge oblike digitalne, mrežne i integrisane diplomatije. U tu svrhu potrebna je velika reforma naše diplomatske službe, kao i školovanje i praksa novog profesionalnog kadra.

V Primena i kontrola

Potrebno je izmeniti i dopuniti:

• opšti normativni i institucionalni okvir donošenja i kontrole spoljno-političkih odluka;

• sistem donošenja i mehanizam kontrole spoljno-političkih odluka u radu Vlade, Ministarstva spoljnih poslova, Narodne skupštine i skupštinskog Odbora za spoljne poslove;

• postojeću zakonsku regulativu u oblasti spoljnih poslova, posebno Zakon o zaključivanju međunarodnih ugovora.

• Narodna skupština treba da ima centralnu ulogu u kontroli nove spoljne politike Srbije.

(Dveri)