Ima li Raška svoje Maoče?

Raspojasani vehabista šenlučio je u centru Sarajeva - pucao na američku ambasadu neometano gotovo puni sat, preciznije 55 minuta, i ispucao preko 100 metaka iz kalašnjikova. Ne zna se odakle je dojezdio. Po tvrdnjama njegovih razvedenih roditelja, od dobrog mladića, nakon boravka u Gornjoj Maoči, “vehabijskoj republici” postao je šejtan.

Čim se neko nepočinstvo desi na Balkanu kod dijela političara namah prorade Pavlovljevi uslovni refleksi ispoljeni u izlivu mržnje prema jednom narodu. Prva vijest bila je terorista je iz Srbije. Vijesti koje su slijedile nijesu pile vodu. Recimo da je Bošnjak vehabista, da je hapšen Gornjoj Maoči (tuzlanski kanton), selu gdje se živi po šerijatskom zakonu.

Prije desetak godina dva američka uglednika upozorili su na propuste svojih političara. Sjedinjene Države su, na nesreću, pokušale da dominiraju politikom tog regiona (Balkana), o kome američki političari, kao i novinari, malo znaju, destabilizujući i nanoseći štetu bez velikih izgleda na postizanje trajnog političkog rješenja (Ted Gejlen Karpenter), a terorizam postoji svugdje gdje su demokratske institucije zapostavljene (Denis Kusinić). Ove kritičke opaske mogli bismo svesti pod logički traktat: Kad malo znamo, loše pamtimo, onda moramo da griješimo, a greške branimo brdima laži. (Bil Klinton je uoči 24. marta 1999. izjavio: Postoji osnovana sumnja da su srpske snage ubile oko 100.000 Albanaca!) Bez objave rata zasuta je Treća Jugoslavije krstarećim raketama i avio-bombama.

Na prvu vijest o napadu (28. oktobar) adresiran je krivac. Akademik i diplomata Muhamed Filipović dao je procjenu – da treba ispitati vezu napadača, koji je iz Srbije, i srpske obavještajne službe. Terorista je rođen u Novom Pazaru, pa je državljanin Srbije – što je tačno. Ali je tačno da su srpski državljani i general Sefer Halilović, član ratnog predsjedništva Alije Izetbegovića (rođen u Prijepolju), i Ejup Ganić, takođe član ratnog predsjedništva Alije Izetbegovića, srpski državljanin, rođen u Novom Pazaru. I Rahim Ademi, Tuđmanov general, bio je državljanin Srbije, iz Vučitrna. Prvo je dobio čin generala, pa tek onda hrvatsko državljanstvo. I Agim Čeku, iz Peći, srpski je državljanin. Bio je komandant artiljerijske brigade u masakru srpskih civila u Medačkom džepu.

Svojevremeno je predsjednik DŽordž Buš definisao smjernice djelovanja prema zemljama koje daju utočište teroristima ili podstiču terorizam. Zato su već u utorak, 1. novembra, operativci FBI bili u Srbiji, a potom će u Novi Pazar. Ne bi pogriješili da su otišli i u Maoču, tim prije što su brojni lokalni bosanski mediji objavili indikativnu informaciju – da je “Mevlid Jašarević, poznat još iz vremena hapšenja islamskih militanata u Gornjoj Maoči, vehabijskoj zajednici u kojoj se živi po šerijatskom zakonu”. I roditelji napadača potvrdili su tu informaciju. Muamera Hasanović (djevojačko prezime), majka Mevlida Jašarevića, koja godinama živi u Beču, izjavila je “Dnevnom avazu” da ništa pogrešno i pretjerano nije radio njen sin dok nije otišao u Maoču. A otac Izet Jašarević, koji živi u Češkoj, u izjavi pomenutom dnevniku ustvrdio je da se veza između oca i sina prekinula kada je Mevlid otišao da živi u Gornju Maoču, u kojoj je prošle godine obavljena najveća postdejtonska policijska akcija u Bosni. O tome svjedoči sarajevsko “Oslobođenje” od 2. februara 2010. godine. Tada je oko 600 pripadnika združenih bezbjednosnih snaga blokiralo Gornju Maoču, koja se nalazi na području kantona Tuzle. U ovoj policijskoj akciji izvršen je pretres i pronađeno oružje. U izvještaju, između ostalog, stoji: “Maoča je zatvorena vehabijska zajednica u kojoj se živi po šerijatskom zakonu i u kojoj postoji škola na jordanskom jeziku, koja djeluje van legalnih domaćih obrazovnih ustanova. U selu je novcem iz Saudijske Arabije i Jordana izgrađena džamija koja nije pod kontrolom Islamske zajednice u BiH... Na području Gornjeg Rahića kod Brčkog policija je takođe jutros pretresla jednu kuću pripadnika vehabijske zajednice i izuzela računare, mobilne aparate, kao i računarsku opremu.”

Izgleda da i Raška ima svoju Maoču. Novom Pazaru radikalni islamisti – vehabisti – u oktobru 2006. godine porazbijali su muzičke instrumente poznatoj grupi “Balkanika,” koja njeguje izvorni balkanski melos. Po izgledu prepoznatljivi (s kratkim pantalonama i bradicama), obračunali su se sa kaurima. Pravosudni organi samo su ih saslušali – i izgledalo je da je slučaj prepušten zaboravu, da bi slučaj nakon četiri godine sudski organi priveli kraju i kaznili nasilnike. Nakon slučaja “Balkanika” pronađen je i arsenal oružja. Policija je otkrila kamp i pećinu u kojoj su se obučavali pripadnici terorističke grupe  ""vehabija". Uhapšeno je četvoro osumnjičenih. Kamp i pećina su otkriveni u mestu Žabar na planini Ninaji, na oko 30 kilometara od Novog Pazara. Pronađena je velika količina plastičnog eksploziva sa satnim mehanizmom, puščanih metaka različitog kalibra, zaštitnih maski i pribora za čišćenje oružja, različite vrste vojničkih uniformi, odeće i opreme i bombe (B-92, 17. mart 2007). Lider Sandžačke demokratske partije Rasim Ljajić ocenio je da je „ovo posledica opšte ekonomske i svake druge krize i propadanja Sandžaka u poslednje tri godine” (Politika, 18. mart 2007). Pošto se o vehabijama malo znalo, uslijedila su i neka objašnjenja naučnih radnika. “Vehabije nisu nikakva teroristička organizacija, već verska denominacija, odnosno sekta tipično puritanskog tipa” (Mirko Đorđević, "sociolog religije", TV emisija Poligraf, B 92, 19. mart 2007). Ako nije teroristička organizacija, kako tvrdi ekspert za vjerska pitanja, nameće se pitanje: Što će vehabijama arsenal oružja? Ili – kakav je to puritanizam kada djevojka dobije šamar nasred novopazarske ulice od pripadnika ove sekte, samo zbog toga što nosi majicu kratkih rukava?

Ras, odnosno Sandžak, mnogostruko je povezan sa Sarajevskim kantonom. Tako je 30. juna 2003. održana tribina i u Novom Pazaru pod nazivom: Sandžak i Bosna, sadašnjost i perspektive. Stigla su dva uglednika iz Sarajeva. Akademik i diplomata prof. dr Muhamed-Tunjo Filipović: “Sandžak je prostor koji odiše mirisom turskog vakta i povijesti.” Drugi zvaničnik, dr Salih Fočo, prorektor Sarajevskog univerziteta: “Više je Bosne u Sandžaku, nego u samoj Bosni. Propuštena je prilika u Dejtonu da se postavi pitanje Bošnjaka u Sandžaku i to je nepravda koja se mora ispraviti. Sarajevski univerzitet treba pomoći Univerzitetu u Novom Pazaru.”

Na Objediniteljskom saboru u Novom Pazaru 27. marta 2007. godine zaključeno je da ovaj grad bude novo vjersko i administrativno sjedište Islamske zajednice u Srbiji, a njen duhovni centar je Sarajevo. Predsjednik novoosnovanog mešihata u Novom Pazaru, muftija Muamer Zukorlić, na Objediniteljskom saboru pozvao je predstavnike Bajrakli džamije u Beogradu da im se priključe. Mustafa Cerić je izjavio da će kao poglavar Islamske zajednice Bosne i Hercegovine ubuduće imenovati sandžačkog, beogradskog i vojvođanskog muftiju, dok će preševskog imenovati Islamska zajednica Kosova. Uslijedila je i prijetnja efendije Cerića: „Adresa Islamske zajednice u Srbiji je Novi Pazar. Ko se ne uhvati za ovo uže, rizikuje da umre kao nemusliman!” Reis-ul-ulema Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini Mustafa Cerić 18. i 19. maja 2009. posjetio je Novi Pazar, Sjenicu i Tutin. U Tutinu je izjavio da su muslimani u Bosni i Sandžaku „jedno i ništa ih ne može razdvojiti… Nisam bio sklon da vjerujem pričama da se u Srbiji krše vjerska i ljudska prava muslimana, ali danas sam se u Tutinu uvjerio u to… Potpredsednik SAD DŽozef Bajden ne dolazi slučajno. On dolazi da vidi kako mi ovdje živimo i mi ćemo mu kazati kako se živi u Tutinu i Sandžaku” (Politika, 19. maj 2009). Ova posjeta reis-ul-leme poklapa se sa posjetom potpredsjednika SAD – koji je posjetio BiH, Srbiju i Kosovo. Ako je gospodin Cerić zaprijetio Bajdenom, onda bi se moglo zaključiti da je Srbija marionetska država.

Koliko znam niko nije reagovao na ove istupe. Ovo nije bilo miješanje u unutrašnja pitanja suverene države Srbije. Volio bih da griješim, ali mene država podsjeća na zaparloženu ledinu po kojoj ore ko stigne. U tom svjetlu moguće je sagledati i jučerašnji zahtjev Sulejmana Ugljanina: “Uniformisani policajci, zajedno sa načelnikom Policijske uprave Draganom Terzićem, treba da napuste Novi Pazar pre Kurban bajrama (koji se slavi sutra)”. I nastavio: Ako ne dobijem odgovor šta je preduzeto protiv ovih bandita, pozvaću međunarodnu zajednicu da pošalje međunarodne snage da nas brane od policije. Član Vlade traži intervenciju strane vojske. Ministar je ljut zbog toga što mu je policija privela sina, sedamnaestogodišnjaka, koji je bio, prema tvrdnji policije, u dvostrukom prekršaju.