Ivo Josipović i seme zla

U javnim nastupima naših državnih funkcionera često se može čuti slavodobitna ocena o neprestanom unapređenju srpsko-hrvatskih odnosa kao najvažnijem izrazu politike stabilizacije i razvijanja dobrosusedskih odnosa u našem regionu. Ovu ocenu ne može da naruši ni činjenica da je položaj preostalih Srba u Hrvatskoj veoma težak, ali i da nije obezbeđeno ostvarivanje elementarnih ljudskih i građanskih prava Srba prognanih u vreme akcije "Oluja".

Naša zvanična politika je već dugo u defanzivnoj ulozi i nema proaktivan odnos, što bi podrazumevalo doslednije i blagovremeno zalaganje za poboljšanje uslova života Srba i njihovog ukupnog statusa u Hrvatskoj. Umesto toga Srbija sada bez ikakvog reagovanja prelazi i preko najtežih političkih provokacija i čestih izliva antisrpske mržnje. To se posebno dešava u vreme obeležavanja godišnjice tzv. Domovinskog rata, koji ima ulogu osnivačkog i državotvornog mita za sadašnju nezavisnu hrvatsku državu. Međutim, pitanje genocida koji je doživeo srpski narod u vreme ustaške vladavine i postojanja Nezavisne Države Hrvatske, kao i odnos prema Jasenovcu kao najvećem stratištu srpskog naroda, ostaje i dalje otvoreno u odnosima Srbije i Hrvatske. O tome svedoči i nedavna izjava predsednika Hrvatske Ive Josipovićau kojoj se na neprimeren i nedostojan način pokušava relativizovati stradanje Srba u Jasenovcu i Jadovnu.

U ovoj izjavi (veoma evropski intoniranoj) Ivo Josipović je nastojao da grubo relativizuje pitanje žrtava totalitarizma navodeći „da prošlost ne može da se menja, ali da iz nje mora da se uči“. Ali šta je to zaista naučio Ivo Josipović iz naše prošlosti ako izjednačava zločine u “Ahmićima, Blajburgu, Jadovnu, Jasenovcu, Paulin Dvoru, Sarajevu, Sijekovcu, Srebrenici, Teznu. Na ovom strašnom i predugačkom nizu bola, na desetinama spomenika i neobeleženih grobnioca odao sam počast žrtvama rata, totalitarizma i mržnje duboko verujući da iz njihovih humki više nikada ne sme klijati seme novog zla“.

Upravo je ovakvo drastično izjednačavanje žrtava Jasenovca, Jadovna i Blajburga sejanje novog smena zla jer su to toponimi i istorijski događaji koji se ne mogu nikako porediti i stavljati u istu ravan, kako to čini Ivo Josipović lamentirajući nad žrtvama totalitarizma. Ali to je samo početak, jer se taj princip simetrije primenjuje i na mesta na kojima su počinjeni najteži zločini u toku građanskog rata koji je doveo do razbijanja socijalističke Jugoslavije. To je oprobani recept hrvatske propagande i politike koja nastoji da po svaku cenu Jasenovac i Jadovno relativizuje i svrsta u istorijski i politički kontekst u kojem se ova najtragičnija srpska stratišta izjednačavaju sa ostalim žrtvama totalitarizma. Pri tome, to ne odgovara zahtevima i principima elementarne istorijske istine.

Uvek se mora naglašavati da su Jasenovac i Jadovno bili deo organizovanog genocida koji je sprovodio ustaški režim u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj i čija je jasna namera bila da potpuno uništi srpski narod i eliminiše ga sa njegovih istorijskih prostora. Zato je izjava Ive Josipovića samo jedan u nizu pokušaja da se, govoreći o žrtvama totalitarizma, u istoj političkoj ravni nastavi proces svojevrsne istorijske revizije i na taj način i dalje seje seme novog zla koje veoma često i danas pokazuje svoje zloćudno lice. To se dešava zato što se ne može olakim izjavama koje nisu zasnovane na jasno određenim istorijskim istinama poništavati zločin genocida koji je počinjen nad srpskim narodom u Drugom svetskom ratu, čije je nesporno oličenje jasenovačko stratište, koje se u ovakvim istupima hrvatskih zvaničnika uporno izjednačava sa zločinima nastalim u potpuno drugačijim istorijskim i političkim okolnostima.

Jasenovac i Jadovno su za srpski narod jedinstven i neuporediv primer genocida i ne mogu se porediti sa ostalim žrtvama totalitarizma, kako je to učinio Josipović. Takva poređenja su bila i ostala glavna izvorišta za bujanje novog semena zla, o čemu nam najbolje svedoče istorijski događaji koji su usledili nakon razbijanja Jugoslavije.