"Što se više nekome klanjaš, na višoj ćeš grani visiti"

Teško je razumjeti česta medijska oduševljenja prilikom dolaska naših evropskih prijatelja, kao što je lako shvatiti stoičku ravnodušnost javnosti. Kad se god bilo koji briselski činovnik pojavi u Beograd i saopšti – uradili ste dosta, mogli ste i više, ili – učinili ste veliki korak, samo još ovo, propraćen je medijskim aplauzima. Među njima ima nekadašnjih piromana, a sada vatrogasaca. Jednog ću od njih pomenuti, koji je svojevremeno pozvao Sloveniju na secesiju, a danas Srbiju da se odrekne Kosova i Metohije.

Četrdeset četiri stepenika

Do sada, koliko znam, napravili smo 44 koraka – od izručenja Slobodana Miloševića pa do Radovana Karadžića i Ratka Mladića. I tako dalje. Moguće je shvatiti jak tretman posjete Angele Merkel, koja vedri i oblači u EU, ali, mislim, da nije zaslužio povlašćen medijski tretman i Erhard Busek, bivši vicepremijer Austrije a sadašnji koordinator Inicijative za saradnju u jugoistočnoj Evropi. Nekada rušio je Jugoslaviju, a danas, savjetima, spasava Srbiju, uz preporuku da se okane Kosova i Metohije. Ako hoću da učinim štetu Srbiji, rekao bih vam: U redu, neka Kosovo bude srpsko… Ne može i jare i pare, presudno su uticali događaji na severu Kosova koji su za pojedine evropske zemlje bili šokantni ("Blic","B 92", 19. decembar 2011). Ali njegovo pojavljivanje na mitingu u Mariboru prije 22 godine (1989, za žive SRJ), kada je pozvao Sloveniju na secesiju – nije bilo šokantno!

Kada, kako i zbog čega je vicepremijer, baš u Mariboru, prvi "kukuriknuo"?

Prethodilo je poduže političko zagrijavanje slovenačke javnosti za secesiju. Mariborski dnevnik “Večer,” serijom tekstova upozoravao je da zapadne dvije republike pripadaju evropskom kulturnom krugu, što se poklapalo sa granicama Austro-Ugarske. Eksponiran je politički stav: zapadni dio Jugoslavije ne može ostati u zajednici sa istočnim dijelom, koji pripada posebnom mentalitetu – “osmanlijskim lezilebovićima,” koji umjesto rada njeguju nerad. Takve priloge “Večeri” (autor kolumni, koliko se sjećam, bio je naše gore list), preuzimalo je ljubljansko “Delo,” glavni republički dnevnik, koji je izražavao republičku (državnu) politiku. Ni luk jeli, ni luk mirisali. Takvim informacijama kljukana je slovenačka javnost. Samo se čekao trenutak da se eksploziv aktivira. DŽarnuo je u vatru prijatelj iz Evrope. Tada palikuća, danas vatrogasac. (Znam da ovo niko neće objaviti pa šaljem NSPM.) Uslijedio je oštar demarš vlade SRJ. Beč odgovora: Busek je izrazio svoje privatno mišljenje.

Dobrodošlica u zemlji krvi

Demokratska Evropa je oćutala miješanje Austrije u unutrašnje poslove suverene Jugoslavije. Gospodin Busek bio je veoma aktivan uoči samog referenduma u Crnoj Gori. Poželio je (a mediji citirali) da za osamostaljenje bude više od 55%. Bivši potpredsjednik austrijske vlade danas nosi naramak međunarodnih funkcija. Upamćen je i senzacionalnom izjavom da će 10. maja 2006. biti uhapšen Ratko Mladić.

Izgleda da dolasci evropskih prijatelja duvaju u jedra druge Srbije. A najlakše je oposliti poslove kad se gurnu Srbi na Srbe, što kompromituje Srbe kao narod. Ovih dana uvaženi gost Beograda bila je Anđelina DŽoli, koja je predstavila film „U zemlji krvi i meda“: Najteže mi je bilo snimanje scene u kojoj srpski vojnici izvlače žene iz autobusa i siluju ih. Teško je presuditi gdje je bolje medijski eksponirana – u Beogradu ili Sarajevu, da ne govorimo o trenutku hapšenja Ratka Mladića.

Prvo bi Solana

Predstavljanje dragih gostiju, naših “evropskih prijatelja”, čini mi se da je počelo sa Havijerom Solanom, uvijek zaduženim za nešto. Prvo je kuđen pa do neba hvaljen. NATO agresija na Srbiju i Crnu Goru, bez saglasnosti UN, izvedena je pod njegovom dirigentskom palicom. Napad je najavio onima koji znaju da čitaju, sljedećim saopštenjem: Evropska unija i NATO izrazili su zabrinutost zbog zaoštravanja situacije na Kosovu, gde su učestali sukobi naoružanih Albanaca i srpskih snaga bezbednosti. Saopštenje je objavljeno 27. januara, na Savindan. Visoki predstavnik EU za spoljnu politiku i bezbednost Havijer Solana kumovao je imenu nove države, Treće Jugoslavije, imenovane kao Zajednica Srbije i Crne Gore, ili Solanija (14. marta 2002).

Ovo međusrpsko parničenje oko Kosova i Metohije, između drugosrbijanaca i ostalih, podsjeća na projektovane raskole iz 1939. godine. Naime, kada se 1939. godine, stvaranjem Hrvatske banovine, zaljuljala kraljevina Jugoslavija uz negodovanje srpske javnosti pojavila se “Okružnica”, u kojoj je dato uputstvo za političko djelovanje Hrvata: Koliko je god to moguće, hvaliti srpske političare koje većina Srba ne voli, a da se napadaju, diskredituju oni srpski političari, koji imaju širu narodnu podršku. Dakle, Srbe na Srbe. Na preporuku tadašnjih evropskih prijatelja, Beograd je zadovoljio Zagreb, kako bi ojačali odbrambenu sposobnost kraljevine pred fašističkom opasnošću. “Okružnica” je pripisana Vlatku Mačeku, lideru Hrvatske seljačke stranke (HSS). Raniji slogan Marka Natlačena “Srbe na vrbe” (lansiran uoči Prvog svjetskog rata i koji je kasnije razradio Pavelićev ministar Mile Budak, tvorac ustaškog plana za rješavanje srpskog pitanja u Hrvatskoj), zamijenjen je novim sloganom: Srbe na Srbe. Danas, prateći elektronska izdanja, prema mojoj proceni, koja ne mora biti tačna, u srpskim medijima imamo pet sveprisutnih političara, drugosrbijanaca. Omiljena im je tema spasonosna EU i fatalni velikosrpski nacionalizam. Predrasude je, izgleda, najbolje definisao jedan Sokratov učenik: Predrasuda postoji zato da bi se nerazumni ljudi držali zajedno.

Autor je publicista iz Milvokija i bivši sekretar za informacije Crne Gore