CAD i Indija pomažu Vijetnamu da pobedi Kinu

(Pravda.ru, 14.7.2011)

Vijetnam nije ostao usamljen u teritorijalnom sporu sa Kinom, koji se sve više rasplamsava. U najskorijem vremenu, u Južno Kinesko more će uploviti indijski ratni brodovi. Radi se o grupi razarača URO (dirigovana raketna odbrana).

Ali, ni to još nije sve: krajem juna, iz Delhija su dolazila saopštenja da indijska vojnopomorska flota namerava da ozbiljno uđe i ostane u Južnom Kineskom moru na duže vreme. Indijska strana računa na to da tamo uspostavi svoje stalno vojno prisustvo.

Prema zvaničnoj verziji vlade Indije, "ispunjenjem tog zadatka, ratna mornarica Indije će igrati znatno primetniju ulogu u regionu Jugoistočne Azije, kroz koji prolaze strateške pomorske linije".

Na taj način, Indija – kao jedan od glavnih konkurenata Kine u tom regionu – ima nameru da omete dalekosežne planove Kine da širi sferu svog uticaja. Nije nikakva tajna da Kina namerava da uspostavi potpunu kontrolu nad svim ostrvima u Južnom Kineskom moru.

Trenutno, ona kontroliše Paracelska ostrva, koja je 1974. otela od Južnog Vijetnama, kao i manji deo arhipelaga Spretli. Zaoštrenost [teritorijalnog] spora se ne tumači samo važnošću pomorskih puteva iz Tihog u Indijski okean, nego i bogatstvom bioresusrsa Južnog Kineskog mora, kao i velikim rezervama ugljevodonika na dnu.

Konkretno – Vijetnam pruža indijskim vojnim brodovima mogućnost ukotvljavanja u vojnopomorskim bazama Nhatraneg i Halong. Uz to, Indija nudi Vijetnamu pomoć za povećanje njegove vojnopomorske sile izgradnjom brodova i obukom vijetnamskih ratnih pomoraca.

Stvar je u tome da Hanoj nije u stanju da se samostalno odupire kineskom pritisku na moru. To su na očigledan način pokazala događanja iz 1988, kada je Kinezima pošlo za rukom da okupiraju deo arhipelaga Spretli i da izvojuju ubedljivu vojnu pobedu nad vijetnamskom ratnom mornaricom.

Od tada, razlika u moći ratnih mornarica Kine i Vijetnama je umnogostručena, i to na štetu Vijetnama. Pre nekoliko godina, vijetnamsko rukovodstvo je preduzelo mere da se ta razlika smanji. Konkretno: kupili su u Rusiji šest dizel podmornica. Ali, njihovo prisustvo nije moglo da zaustavi Kineze koji imaju daleko moćniju vojnopomorsku silu.

I tokom poslednjih pola godine, Kina aktivno pokazuje svoje mišiće – ne samo Vijetnamcima, nego i Filipincima – koji takođe imaju pretenzije na deo arhipelaga Spretli. Teritorijalni spor se toliko usijao, da se Manila obratila za pomoć Vašingtonu, a i sama je pokušala da sa Vijetnamom oformi zajednički front zbog suprotstavljanja "kineskoj pretnji".

Inače, vojnopomorska flota Kine danas definitivno prevazilazi vojnopomorske flote Vijetnama i Filipina uzete zajedno, i u slučaju ratnog sukoba šanse Manile i Hanoja na moru su minimalne.

U poslednje vreme, značajno su porasle šanse za takav scenario. Krajem maja su zategnutosti na linijama Kina-Vijetnam i Kina-Filipini znatno povećana. Sve strane su u problematičnu oblast uputile dopunske vojnopomorske snage. Vijetnamski premijer Ngujen Tan Zung je u vezi s tim, 14. juna, izdao dekret o rasporedu mobilizacije mornara u slučaju daljeg zaoštravanja konflikta sa Kinom.

Uostalom, Kina se – s obzirom na stanje snaga – toga uopšte ne plaši i demonstrira rešenost da uspostavi potpunu kontrolu nad arhipelagom Spretli. Dopunski impuls tome daju i visoke svetske procene vrednosti ugljovodonika s jedne strane, kao i odsustvo napretka u rusko-kineskim pregovorima o ceni za gas – s druge strane.

Zaista, uspostavljanje potpune kineske kontrole nad ostrvima Južnog Kineskog mora stvara ogromne probleme zemljama Južne i Jugoistočne Azije. Čak i u Indoneziji, da i ne govorimo o Maleziji i Filipinima, rastu strahovanja da Kina može iskoristiti arhipelag Spretli kao bazu za skok u zemlje južnih mora.

Što se tiče Indije, narastajuća kineska ekspanzija u tom regionu izaziva tako oštro indijsko protivljenje i iz drugog razloga. Jer – nedavno je njen protivnik, Pakistan, odlučio da Kini pruži vojnopomorsku bazu na svojoj obali. U slučaju daljeg jačanja Kine u Južnom Kineskom moru, Indija bi rizikovala da se nađe u krajnje nepovoljnoj strateškoj poziciji.

Ali, kada već govorimo o gužvi izazvanoj kineskom aktivnošću, ne smemo zaboravljati ni na "pevača iza kulisa": SAD igraju itekako bitnu ulogu u formiranju antikineskog saveza uz učešće Indije.

Na primer – još od decembra 2007. uticajni američki državni funkcioneri, uključujući i šefa CIA, redovno putuju u taj isti Vijetnam. Pod uslovima narastajućih pretnji od strane Kine, Vijetnam i SAD pokazuju namere da zaborave nekadašnje uzajamne uvrede. To još jednom podvlači da će, s obzirom na očekivanu vojnu demonstraciju Indije, vijetnamskim obalama doći i američki vojni brodovi.

Oni se neće ograničiti samo "posetama iz učtivosti", nego će u vijetnamskim vodama imati manevre. Razumljivo – to je već izazvalo nervoznu reakciju Kine, koja je pozvala SAD "da se ne meša u teritorijalne sporove u Južnom Kineskom moru". Međutim, teško da će taj uzvik uplašiti Amerikance, koji će paralelno sa pojačanom kineskom aktivnošću u tom regionu samo povećavati svoje mere da je ograniče. U suprotnom slučaju – ustupiće Kinezima strateški i geopolitički važnu teritoriju.

Prevod s ruskog: Vasilije Kleftakis