Prijepolje: Obeležavanje 100 godina oslobođenja Stare Srbije

Otkrivanjem obnovljenog spomenika oslobodiocima Prijepolja 1912, danas je počelo obeležavanje stogodišnjice oslobođenja Stare Srbije od Turaka u Prvom balkanskom ratu.

Predsednik Društva srpskih domaćina Nićifor Aničić izjavio je, nakon što je otkrio spomenik na Trgu u Vakufu, da „duhovna snaga Stefana Nemanje, Svetog Save, Karađorđa, Njegoša i kosovskih junaka još uvek plamti u srpskoj duši i daje nadu da se istraje i opstane”.

„Danas se klanjamo u čast našim precima koji su dali svoje živote viteški, a iz njihove krvi sinula je sloboda”, istakao je Aničić na svečanosti otkrivanja obnovljenog spomenika, dela akademskog vajara Gorana Čpajaka.

Godišnjica ulaska u Prijepolje vojnika Javorske brigade Srpske vojske, 14. oktobra 1912 (na Svetu Petku po starom kalendaru), obeležava se i sutra nizom manifestacija.

Predsednik opštine Prijepolje Emir Hašimbegović, potomak porodice koja je vodila Prijepolje pre 100 godina, istakao je da je upravo zbog mirne predaje ključeva i naoružanja 1912, višenacionalno stanovništvo uvek imalo kvalitetan odnos. „Istorijski gledano ovde nikada nije bilo međunacionalnih sukoba koji bi doveli do razmimoilaženja Srba i muslimana”, naglasio je on.

Javorska brigada Srpske vojske, pod komandom potpukovnika Milivoja Anđelkovića Kajafe, koja je nastupala pravcem Javor - Sjenica - Pljevlja i Kokin Brod - Nova Varoš, ušla je u Prijepolje 14. oktobra 1912 i potpomognuta ustaničkim i komitskim četama, iznenadnim napadom, 19. oktobra - zauzela prve turske položaje.

Razbila je utvrđenja u Kalipolju i nastavila potiskivanje neprijatelja prema Sjenici, koju je branilo 3.000 vojnika. Posle ogorčenih borbi, posade su u Sjeničko polje iznele bele zastave i Brigada je, dva dana kasnije, bez borbi, stigla na obale Lima.

Obeležavanje stogodišnjice oslobođenja Stare Srbije nastaviće se svečanom akademijom u Domu kulture, pod nazivom „I ovaj kamen zemlje Srbije”, a biće promovisana i knjiga „Spomenica povodom oslobođenja Stare Srbije 1912. godine”, koju je pripremio dr Slavenko Terzić sa saradnicima.

U manastiru Mileševa, u nedelju će se služiti arhijerejska liturgija i parastos junacima, a u porti je, posle kulturno-umetničkog programa, zakazan i narodni sabor.

(Tanjug)