Na današnji dan: Srbi prvi put potukli tursku vojsku na brdu Ivankovac kod Ćuprije, Nemačka objavila rat Rusiji u Prvom svetskom ratu, Jugoslavija po treći put postala svetski prvak u košarci, rođen Kornelije Stanković, umro Petar Preradović

Obeležavanje 210. godišnjice boja na Ivankovcu, prve pobede srpskih ustanika protiv Turaka

IVANKOVAC - Na Ivankovcu kod Ćuprije danas će, uz državne i vojne počasti, biti obeležena 210. godišnjica boja na Ivankovcu, jedne od najznačajnijih srpskih pobeda u Prvom srpskom ustanku.

Državnu ceremoniju, na lokalitetu Šančevi, ispred spomenika vojvodi Milenku Stojkoviću, predvodiće ministar pravde Nikola Selaković, najavio je danas vladin Odbor za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova.

Vence će položiti predstavnici Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, opštine Ćuprija, kao i udruženja građana koja neguju tradicije oslobodilačkih ratova Srbije.

Boj na Ivankovcu, koji se odigrao 18. avgusta 1805. godine, predstavlja jednu od najznačajnijih i najvećih pobeda Karađorđevih ustanika u Prvom srpskom ustanku.

Oni su, na čelu sa vojvodom Milenkom Stojkovićem, naneli prvi poraz regularnoj turskoj carskoj vojsci koju je predvodio čuveni vojskovođa Hafis paša.

To je, kako navode istoričari istovremeno i blistav primer taktički dobro osmišljene i ostvarene vojne operacije.

Ostvarivši pobedu u znamenitom boju na Ivankovcu, srpski ustanici pružili su primer bezmerne hrabrosti i patriotizma koji je ostao utkan u kolektivnu svest nacije tokom čitava dva naredna stoleća.

Pre početka ceremonije, mesni sveštenici održaće opelo palim borcima u Prvom srpskom ustanku, izjavio je Tanjugu predsednik Organizacionog odbora opštine Ćuprija Novak Novaković.

Organizator državne ceremonije je Odbor Vlade Srbije za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije.

(Tanjug)

Na današnji dan:

1649 - Turski sultan Ibrahim je smenjen i ubijen. Nasledio ga je Muhamed IV.

1708 - Britanci su zauzeli Sardiniju.

1805 - Srbi su na brdu Ivankovac kod Ćuprije, u jednoj od najvećih bitaka tokom Prvog srpskog ustanka, prvi put potukli tursku vojsku.

1812 - Napoleon Bonaparta je u bici kod Smolenska porazio rusku vojsku i nastavio da napreduje prema Moskvi.

1830 - Rođen je Franc Jozef I, austrijski car od 1848, a od 1867. car Austro-Ugarske monarhije do smrti u septembru 1916. Godine 1878. okupirao je, a potom anektirao Bosnu i Hercegovinu. Atentat na njegovog bratanca nadvojvodu Franca Ferdinanda u Sarajevu 1914. iskoristio je kao povod da objavi rat Srbiji, što je bio i povod početku Prvog svetskog rata.

1831 - Rođen je srpski kompozitor, pijanista i horovođa Kornelije Stanković, poznat po zapisima i harmonizacijama srpskog crkvenog pojanja, koje je dotada bilo sačuvano samo usmenom tradicijom. Izdao je šest svezaka "Srpskih narodnih pesama", koje je harmonizovao za hor, za glas i klavir, ili samo za klavir.

1850 - Umro je francuski pisac Onore de Balzak, čije se opsežno delo "Ljudska komedija", sastavljeno od oko 100 romana, smatra svojevrsnim dokumentom francuskog društva u prelomnim godinama njegove istorije ("Evgenija Grande", "Čiča Gorio", "Izgubljene iluzije", "Seljaci", "Rođaka Beta").

1870 - U najvećoj bici u Francusko-pruskom ratu kod Gravelota Prusi su pobedili Francuze i naneli im teške gubitke (više od 30.000 poginulih).

1872 - Umro je srpski pisac Petar Preradović, uz Vraza i Mažuranića najveći pesnik ilirskog pokreta u Hrvatskoj (zbirke pesama "Prvijenci", "Nove pjesme").

1896 - Francuska je okupirala Madagaskar i proglasila ga kolonijom. Madagaskar je nezavisnost stekao 1960.

1897 - Rođen je crnogorski slikar Milo Milunović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od osnivača i prvih predavača na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu (1937). Posle Drugog svetskog rata osnovao je Umetničku školu u Cetinju.

1914 - Nemačka je objavila rat Rusiji; Presednik SAD Vudro Vilson je proklamovao neutralnost SAD u Prvom svetskom ratu.

1933 - Rođen je američki filmski režiser poljskog porekla Roman Polanski, dobitnik Oskara za film "Kineska četvrt". Proslavio se filmom "Nož u vodi" posle čega je otišao iz Poljske u SAD i postao jedan od najpoznatijih režisera ("Rozmarina beba", "Makbet", "Tesa").

1948 - U Beogradu je potpisana Dunavska konvencija, kojom je dogovoreno da u upravljanju Dunavom i njegovom plovidbom učestvuju samo priobalne zemlje. Osnovana je i Dunavska komisija sa sedištem u Budimpešti.

1954 - DŽejms Vilkins je postao prvi crnac u američkoj istoriji koji je učestvovao u zasedanju vlade SAD. Sednici je prisustvovao kao pomoćnik ministra rada, jer su ministar i njegov zamenik bili odsutni.

1960 - U Ilinoisu u SAD plasirana je na tržište prva oralna pilula za kontracepciju "Enovid 10".

1964 - Sportistima Južne Afrike zabranjeno je da učestvuju na Olimpijskim igrama zbog politike aparthejda u toj zemlji.

1990 - Jugoslavija je treći put postala svetski prvak u košarci na 11. svetskom šampionatu u Argentini. Prvi put je osvojila titulu 1970. u Ljubljani, a drugi put 1978. u Manili.

1993 - SAD su optužile Sudan da podržava međunarodni terorizam i isključile tu zemlju iz najvećeg broja programa američke pomoći.

1999 - U Tel Avivu je umro vodeći izraelski dramski pisac Hanoh Levin (Hanoć). Majstor igre rečima hebrejskog jezika i alegorije napisao je 34 dramska dela od kojih je najpoznatije "Kraljica od Batuba".

2000 - Indijansko pleme za koje se verovalo da je nestalo pre 80 godina, locirano je u džunglama amazonske države Akre u Brazilu.

2001 - U velikim požarima, posle višenedeljne suše u državi Vašington, izgorelo je vise od 37.200 hektara širom istočnog dela zemlje.

2005 - Umro je najbogatiji čovek Čilea i rudarski magnat Androniko Lukšić.

2009 - Umro je bivši južnokorejski predsednik i dobitnik Nobelove nagrade za mir Kim Dea-Jung, koji je zaslužan za istorijski samit Severne i Južne koreje 2000. i susret sa severnokorejskim liderom Kim DŽong-Ilom iste godine.

(Beta)