Na današnji dan 1846. u Beogradu otvorena prva čitaonica u Kneževini Srbiji; 1915. okončana petodnevna bitka kod Sarikamisa, tokom koje je ruska vojska nanela težak poraz turskoj armiji; Rođen Isak Asimov

 NOVI SAD - Na današnji dan 1846. godine otvorena je prva čitaonica u tadašnjoj Kneževini Srbiji, nazvana Srpsko čitalište, kasnije Čitalište beogradsko. Slične čitaonice ubrzo su osnovane i u drugim gradovima Srbije.

1492- Španija je preotela Granadu od Mavara, što je bio završni čin oslobođenja Španije od muslimana.

1799- Trupe francuskog generala Napoleona Bonaparte ušle su u Siriju.

1833- Britanske trupe zauzele su Folklandska ostrva u Atlantskom okeanu. Taj arhipelag udaljen je oko 500 kilometara od argentinske obale i nalazi se u južnom Atlantiku. Dan ranije London je proglasio suverenitet nad ostrvima, izbacivši s njih argentinski garnizon.

1837- Rođen je ruski kompozitor, pijanista i dirigent Milij Aleksijevič Balakirjev, pokretač i idejni vođa kompozitorske grupe, po njemu nazvane Balakirjevljev kružok ili "Velika petorica". Grupu su činili još Cezar Kjuj, Modest Musorgski, Nikolaj Rimski-Korsakov i Aleksandar Borodin. Nadovezujući se na ruskog kompozitora Mihaila Glinku, izgradio je muzički stil na elementima folklora, prvenstveno ruskog i orijentalnog. Dela: simfonijske poeme "Rusija", Tamara", muzika za "Kralja Lira", klavirske kompozicije, uključujući fantaziju "Islamej".

1839- Francuski pionir fotografije Luj Dager snimio je prvu fotografiju Meseca.

1897- Rođena je srpska glumica Ljubinka Bobić, članica beogradskog Narodnog pozorišta. Započela je karijeru 1921. u Beogradu kao tumač uloga naivnih, nestašnih, vragolastih devojaka, osvojivši ubrzo gledalište vedrinom i neposrednošću. Tumačeći karakterne uloge iskazivala je izuzetno scensko umeće. Njenu karijeru je najviše obeležila nenadmašna interpretacija Živke u "Gospođi ministarki" Branislava Nušića.

1905- Rusija je nakon poraza u Rusko-japanskom ratu prinuđena da Japanu preda lučki grad Port Artur, na mandžurskoj obali.

1913- Turski garnizon na ostrvu Hios predao se Grcima.

1915- Okončana je petodnevna bitka kod Sarikamisa u Prvom svetskom ratu tokom koje je ruska vojska nanela težak poraz turskoj armiji - Turci su izgubili 77.000 od 95.000 vojnika.

1920- Rođen je američki pisac i profesor biohemije Isak Asimov, pisac naučno-fantastične proze. Naučno-popularna dela: "Hemikalije života", "Zvezde i njihovi putevi", "Unutar atoma", "Svet nitrogena", "Ljudski mozak", "Nauka, brojevi i ja". Književna dela: "Ja, robot", "Čelične pećine", "Golo sunce", "Vasionske struje", "Zadužbina", "Druga Zadužbina", "Zadužbina i carstvo", "Kraj večnosti".

1933- U Barseloni je počeo ustanak anarhista i sindikalista, koji je ubrzo ugušen.

1942- Japanci su u Drugom svetskom ratu zauzeli glavni grad Filipina (tada kolonija SAD) Manilu.

1943- Odstupajući pred sovjetskom armijom, nemačke trupe su započele povlačenje sa Kavkaza.

1955- U Panami je ubijen predsednik, pukovnik Hose Antonio Remon, koga je nasledio prvi potpredsednik Hose Ramon Gisado. Gisado je držao vlast manje od dve sedmice i oboren je pod optužbom da je učestvovao u zaveri koja je prethodila ubistvu Remona.

1959- Lansiran je prvi vasionski brod ka Mesecu, sovjetska "LunaI" bez ljudske posade.

1959- Dan pošto je srušio režim diktatora Fulhensija Batiste i ušao u Havanu, Fidel Kastro je za privremenog predsednika Kube naimenovao Manuela Urutiju.

1971- Tokom fudbalske utakmice Seltika i Rendžersa, u škotskom gradu Glazgov srušio se deo tribine na stadionu "Ajbroks park" i poginulo je 66 navijača.

1980- U Velikoj Britaniji počeo je prvi nacionalni štrajk metalaca od 1926.

1988- Gerilci mozambičkog desničarskog pobunjeničkog pokreta Renamo postavili su zasedu putničkom vozu na zapadu Mozambika, ubivši najmanje 22 i ranivši više od 70 putnika.

1992- Lični izaslanik Generalnog sekretara UN Sajrus Vens obelodanio je da je postignuta saglasnost sukobljenih strana u građanskom ratu u Hrvatskoj o raspoređivanju mirovnih snaga Ujedinjenih nacija.

1994- Više od 70 osoba je poginulo i najmanje 670 je ranjeno tokom dvodnevnih borbi sukobljenih islamskih frakcija u glavnom gradu Avganistana Kabulu.

1995- Bivši predsednik Somalije Muhamed Sijad Bare, koji je na vlast došao pučem 1969. i na isti način zbačen s nje 1991, umro je u izbeglištvu u Nigeriji.

1998- Vlasti Nigera uhapsile su bivšeg predsednika vlade te afričke države Hamu Amadua, optuživši ga da je učestvovao u navodnoj zaveri sa ciljem likvidacije šefa države Ibrahima Bare Mainasare.

2001- Prvi tajvanski brod legalno je pristao u Kini posle više od pola veka, uplovivši u luku u gradu Fuđijan na jugoistoku Kine.

2002- Prvi kontingent međunarodnih mirovnih snaga za Avganistan, sastavljen od predstavnika 11 zemalja, stigao je u Kabul, gde se pridružio već prisutnim Britancima.

2007- Umro je Tedi Kolek, legendarni gradonačelnik Jerusalima, koji je tim gradom upravljao gotovo tri decenije. Kolek, koji je dobio ime po ocu cionizma Teodoru Herclu, bio je prvi čovek Jerusalima od 1965. do 1993. godine u čak šest mandata. Neobični gradonačelnik, poznat po činjenici da je njegov privatni telefonski broj dostupan svima, rođen je 1911. nedaleko od Budimpešte, a odrastao je u Beču. Bio je blizak saradnik oca izraelske nacije Davida Ben-Guriona i član njegovog kabineta.

(Tanjug)