Grupa javnih ličnosti podržala proglas Helsinškog odbora i Građanskog demokratskog foruma: „SPC je izvor najkonzervativnijeg mračnjaštva“

SPC karakterišu brojni ispadi kao što su dodeljivanja odlikovanja diktatorima, ratnim zločincima i biznismenima sumnjivih biografija, prikrivanje pedofilije u svojim redovima, kao i enormno bogaćenjem. Nedopustivo je da takva organizacija danas u Srbiji određuje sadržaje školskih programa i udžbenika. Time se negira nauka, šire teorije zavere i mitomanija, a čitave generacije vaspitavaju u duhu najkonzervativnijeg mračnjaštva, nesposobne da žive u modernom svetu i idu u korak sa svojim okruženjem – piše u „Apelu za sekularnu državu“, koji je do sada potpisao veliki broj javnih ličnosti.

Kako se dodaje, poslednjih decenija na delu je značajno narušavanje principa sekularnosti, iako Ustav definiše Srbiju kao sekularnu državu.

– U članu 11 Ustava stoji: „Republika Srbija je svetovna država. Crkve i verske zajednice su odvojene od države. Nijedna religija ne može se uspostaviti kao državna ili obavezna.” Politizacija religije i SPC kao organizacije (klerikalizam) nameće obrasce homogenizacije identiteta u etno-konfesionalnim okvirima. Uvođenje veronauke u državne škole, političko delovanje crkve i crkvenih lica, ogroman uticaj na državnu politiku, velike novčane donacije koje država neopravdano i netransparentno daje verskim organizacijama (naročito SPC-u), oslobađanje od čitavog niza poreza, sudski procesi u kojima su okrivljeni sveštenici a vode se na sporan način i zastarevaju, školske, gradske i vojne slave, način funkcionisanja Bogoslovskog fakulteta u okviru Univerziteta u Beogradu – samo su neki od primera grubog narušavanja sekularnog karaktera države Srbije – ističe se u „Apelu za sekularnu državu“.

Aktuelna vlast, napominje se, kao i prethodna, u 21. veku omogućila je SPC da uspostavi monopol na to šta su moral, nacionalni interesi, vrednosti i identitet srpskog naroda…

– Taj monopol ogleda se i u sve većem uništavanju tekovina građanskog društva i elementarnih civilizacijskih kriterijuma. Građansko društvo je, po definiciji, zasnovano na uvažavanju različitih interesa njegovih građana i na konceptu tolerancije. Sekularnost je uslov opstanka takvog koncepta društva. Bez obzira da li deluje samostalno ili (neretko) kao servis vlasti, SPC jača svoju izrazito netolerantnu poziciju i nelegitimne uticaje daleko izvan verske sfere. Bez svođenja uticaja SPC u ustavne okvire i ograničavanja njene političke moći, pre svega, u realizaciji tzv. srpskog sveta, nema pomaka u razvoju i modernizaciji našeg društva. Delovanjem vlasti i SPC stvorena je pseudo-sekularnu država, kojoj je glavni cilj svesrpsko ujedinjenje – ističe u Apelu.

Prema rečima autora ovog Apela, Građanskog demokratskog foruma, Helsinškog odbora za ljudska prava i Saveza antifašista Srbije, najnoviji primer je pritisak SPC da se otkaže mirna šetnja u okviru Europrajda.

– Sinhronizovano delovanje sa desničarskim snagama, uz opsesivnu fascinaciju Rusijom, još je jedna u nizu predstava koje imaju za cilj da se osujeti svaki korak ka društvu ravnopravnih građanki i građana, u kome će se poštovati ljudska prava i širiti horizonti slobode. O tome svedoči i nedavna izjava vladike SPC Nikanora koja je predstavljala otvoren poziv na nasilje. Od ove izjave niko se nije ogradio u SPC, niti je sudska vlast pokrenula postupak utvrđivanja pravne odgovornosti za pomenutu izjavu – kaže se, između ostalog, u Apelu za sekularnu državu.

Mi, dolepotpisani građanke i građani Srbije, piše dalje, zahtevamo da se poštuje Ustav Republike Srbije i principi sekularnosti, kako bi se obezbedile pretpostavke za pravnu državu i njeno članstvo u EU.

– Pozivamo institucije, društvo i građane da se suprotstave sve opsežnijoj klerikalizaciji Srbije. Nijedan pojedinac, grupa, pa ni verska zajednica ne može biti iznad Ustava. Nijedno osnovno ljudsko pravo se ne može ograničiti voluntarističkim represivnim merama države. Kao prvi korak u odbrani sekularnih vrednosti, zahtevamo od Vlade Srbije da donese uredbu o ukidanju veronauke u državnim školama. SPC kao izrazito netolerantna, grubo antidemokratska i ekstremno isključiva ne može i ne sme da vaspitava našu decu. Bolje društvo počinje strogim odvajanjem crkve i religije od nauke i države – zaključuje se u tekstu „Apela za sekularnu državu“.

Potpisnici:

Zoran Vuletić, Građanski demokratski forum, Beograd

Aleksandar Kraus, Savez antifašista Srbije, Beograd

Žarko Korać, psiholog, Beograd

Filip David, književnik, Beograd

Sonja Biserko, Helsinški odbor za ljudska prava, Beograd

Aleksandar Bošković, redovni profesor Univerziteta u Beogradu

dr Aleksandra Bosnić Đurić, kulturološkinja, Novi Sad

Branka Mihajlović, novinarka, Beograd

Latinka Perović, istoričarka, Beograd

Svetislav Basara, književnik, Beograd

Milivoj Bešlin, istoričar, Novi Sad / Beograd

Dinko Gruhonjić, profesor Univerziteta u Novom Sadu i novinar

Aleksandar R. Miletić, istoričar, Centar za istorijske studije i dijalog, Beograd

Petar Žarković, istoričar, Beograd

prof. dr. Mehmed Slezović, slikar i teoretičar umetnosti, Novi Pazar

Nikola Samardžić, profesor univerziteta, Beograd

Dubravka Stojanović, istoričarka, Beograd

Pavel Domonji, politikolog, Stara Pazova

Srđan Milošević, istoričar i pravnik, Beograd

Vuk Ćuk, savremeni umetnik, docent FPU, Beograd

Katarina Đorić, master inženjer arhitekture, Beograd

Žarko Davinić, urednik, Beograd

Marko Čeperković, MSc & MA političkih nauka, Cirih

Vesna Pešić, sociološkinja, Beograd

Marija Draškić, profesorka Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu

Boško Jakšić, novinar, Beograd

Slobodan Dakić, novinar, Kovin

prof. dr Rada Trajković, Beograd

Duško Radosavljević, Savez antifašista Vojvodine

Jelena Krstić, Helsinški odbor za ljudska prava, Beograd

Dragan Rakić, pensioner KLM, Pariz

Boris Varga, politikolog i novinar, Novi Sad

Nedim Sejdinović, novinar, Novi Sad

Tomislav Marković, novinar i pisac, Beograd

Izabela Kisić, Helsinški odbor za ljudska prava, Beograd

Srećko Đukić, ambasador u penziji, Beograd

prof. dr Miroslav Ilić, Novi Sad

Bojan Tončić, novinar, Beograd

Dragan Banjac, novinar, urednik Portala Forum, Beograd

doc. dr Radivoje Jovović, Novi Sad

Aleksandar Obradović, direktor Philopolitics, Beograd

Ljiljana Spasić, građanska aktivistkinja, Pančevo

Branka Dragović Savić, novinarka, Novi Sad

Aleksandra Tomanić, građanska aktivistkinja, Beograd

Miloš Katić, ekonomista, Novi Sad

Aleksandar Olenik, advokat, Beograd

Olivera Radovanović, građanska aktivistkinja, Novi Sad

Uglješa Belić, istoričar, Novi Sad

Aida Ćorović, istoričarka umetnosti i aktivistkinja, Beograd

Tvrtko Savić, direktor Ticha, Beograd

Milan Jovanović, novinar, Beograd

Tanja Petovar, advokatkinja, Beograd

Nenad Čanak, političar, Novi Sad

Dragan Bursać, novinar, Banja Luka

Vlatko Sekulović, advokat, Beograd

Darko Šper, novinar, Novi Sad

Smiljana Milinkov, profesorka, Novi Sad

Vladimir Đurić, generalni sekretar Vojvođanskog kluba, Novi Sad

Jelena Kleut, komunikološkinja, Novi Sad

Aleksandar Sekulović, društveno-politički aktivista, podpredsednik SAFS, Beograd

Natasa Mićić, advokatkinja, Užice

Miodrag Mićić, dipl.ing. elektrotehnike, Užice

Zoran Plećević, dipl.ing. građevine, Užice

Judita Popović, advokatkinja, Zrenjanin

Staša Zajević, Žene u crnom, Beograd

Marijana Savić, direktorka, NVO Atina, Beograd

Anđelija Vučurević, lični pratilac deteta sa smetnjama u razvoju, Novi Sad

Rade Radovanović, novinar i pisac, Beograd

Aleksandar Odžić, predsednik Vojvođanske partije, Novi Sad

prof. dr Lazar Lazić, predsednik Vojvođanskog kluba, Novi Sad

Brankica Drašković, novinarka, Novi Sad

Dragana Prodanović, Novi Sad

Nikola Krstić, novinar, Beograd

Lula Mikijelj, filmska radnica, Beograd

Milica Đikanovic, studentkinja, Užice

Luka Vujović, student, Užice

Radoslav Mćić, grafički inženjer, Užice

Luka Jovanović, advokat, Beograd

Jovan Kovačić, predsednik EWB, Beograd

Gordana Perunović Fijat, novinar, Kikinda

Slobodan Beljanski, advokat, Novi Sad

Nenad Prokić, dramski pisac

Stefan Gužvica, istoričar, Beograd

Una Blagojević, istoričarka, Budimpešta

Aleksa Alpa Milenković, inženjer, Beograd

Srđan Šušnica, kulturolog i diplomirani pravnik, Banja Luka

Slobodan Sadžakov, filozof, profesor Univerziteta, Novi Sad

Balša Božović, Regionalna akademija za razvoj demokratije, Novi Sad

Aleksandra Jerkov, Regionalna akademija za razvoj demokratije, Novi Sad

Pavle Radić, kolumnista, Novi Sad

Milovan Pisarri, istoričar, Beograd

Marko Božić, Pravni fakultet Univerziteta Union, Beograd

Tatjana Tabački, direktorka Skaske, Zrenjanin

Olga Manojlović Pintar, istoričarka, Beograd

Aleksandar Odžić, poslanik u Skupštini Vojvodine, Novi Sad

Ivana Jakovljev, psihološkinja, Novi Sad

prof. dr Ivan Obradović, Beograd

Mila Jurić, bibliotekarka u penziji, Beograd

Saša Ilić, pisac, Beograd

Miloš Ćirić, politikolog, Beograd

Živan Berisavljević, ambasador u penziji, Novi Sad

Dragoslava Barzut, književnica i aktivistkinja, Beograd

Ema Štefanac, master obrazovnih politika i aktivistkinja, Sremska Mitrovica

Ksenija Nikić, istoričarka i aktivistkinja, Beograd

Teodora Zahirović, politikološkinja i aktivistkinja, Beograd

Ivana Teofilović, politikološkinja i aktivistkinja, Beograd

Katarina Đukić, pravnica i aktivistkinja, Beograd

Marko Miladinović, politikolog i aktivista, Golubac

Ljiljana Palibrk, pravnica, Kragujevac

Vera Vasić, profesorka u penziji, Novi Sad

Strahinja Stepanov, profesor srpskog jezika, Novi Sad

prof. dr Boris Kršev, univerzitetski profesor, Novi Sad

Fahri Musliu, novinar, Prizren

Jovan Komšić, profesor, Novi Sad

Predrag Bambić, profesor, Beograd

Borka Božović, istoričarka umetnosti, Beograd

Vasilije Anđelić, pravnik, Beograd

Nenad Petrović, književnik, Beograd

Nenad M. Kostić, penzioner, Beograd

Nikola Kuzmanović, penzioner, Beograd

Dušan Obradović, diplomirani farmaceut, Beograd

Jasmina Tulović, profesorka, Beograd

Filip Obradović, novinar, Beograd

Ivan Srdanović, književnik, Beograd

Milena Markov, novinarka, Beograd

Filip Markov, dipl. mašinski inženjer, Beograd

Dušan Petričić, karikaturista, Beograd

Rade Veljanovski, profesor, Beograd

Ibrahim Hadžić, istoričar umetnosti i pesnik, Beograd

Dušan Janić, izdavač, Beograd

Olivera Ježina, glumica, Beograd

Zoran Amar, filmski reditelj, Los Anđeles/Beograd

Smiljka Đurić, lekar-oftalmolog, Beograd

Vesna Veljković, dipl. pravnica, Kragujevac

Svetlana Petrović, spec.medicine, Kragujevac

Nenad Petrović, IT inženjer, Kragujevac

Andrea Joković, finansijska analitičarka, Kragujevac

Dejan Stanimirović, dipl.ekonomista, Kragujevac

Zorana Stanković, medicinska sestra, Kragujevac

Nataša Radovanović, profesor srpskog jezika, Kragujevac

Nevena Bošković, profesor engleskog jezika, Kragujevac

Tamara Radosavljević, profesor engleskog jezika, Kragujevac

Ljiljana Jovanović, prevoditeljka, Kragujevac

Nebojša Krstić, grafičar, Kragujevac

Sonja Petrović, menadžer ugostiteljstva, Kragujevac

Bojana Savić, dipl.fizičar, Kragujevac

Milena Stanković, pedagog, Kragujevac

Bojan Anđelković, programer, Kragujevac

Nataša Blagojević, psihološkinja, Kragujevac

Dragan Radovanović, saobraćajni inženjer, Kragujevac

Jelena Đorđević, inženjer telekomunikacija, Kragujevac

Aleksandar Milanović, mašinski inženjer, Kragujevac

Ana Gavrilović, dipl. hemičar, Kragujevac

Nenad Živković, marketing menadžer, Kragujevac

Igor Kovačević, PR menadžer, Kragujevac

Biljana Vasić, vaspitačica, Kragujevac

Bogdan Nenadić, web dizajner, Kragujevac

Radovan Marković, građevinski inženjer, Kragujevac

Ljiljana Latinović, penzionerka, Beograd,

Zlatoje Martinov, publicista, Beograd,

Mirko Ivančić, penzioner, Beograd,

Dragan Stojković, izdavač, Beograd,

Vesna Rakić Vodinelić, penzionerka, Beograd,

Stevan Vuković, istoričar umetnosti, Beograd,

Dragan Šaletić, penzioner, docent, Beograd/Danilovgrad,

Snežana Vukojičić, biolog, Beograd

Mihajlo Vukojčić, menadžer prodaje, Beograd

Dobrila Ilić, glumica, Beograd

Đorđe Milićević, dipl.ing.geodezije, Užice

Zoran Filipović, dipl.ekonomista, Užice

Brankica Jeremić, dipl.pravnica, Užice

Marija Mandić, fizioterapeutkinja, Užice

Radovan Cicvarić, master prava deteta, Užice

Jelena Cicvarić, mr pedagosko-didaktickih nauka, Užice

Aleksandar Mandić, dipl.ing mašinstva, Užice

Slađana Đikanović, profesorka razredne nastave, Užice

Radoslav Petronijević, dipl.pravnik, Užice

Ljiljana Vuković, dipl.ekonomista, Užice

Slavica Zečević, vaspitačica, Užice

Gordana Milićević, penzionerka, Užice

Milorad Đunisijević, mašinbravar, Užice

Aleksandar Vidić, medicinski tehničar, Užice

Miodrag Janković, penzioner, Užice

Ljubodrag Vukadinović, stomatolog, Užice

Velibor Gerzić, dipl.ing. šumarstva, Užice

Nataša Gerzić, preduzetnica, Užice

Aleksa Gerzić, student, Užice

Luka Ivanović, student, Užice

Vitomir Bogdanović, dipl.ekonomista, Užice

Branka Bogdanović, dipl.pravnik, Užice

Snezana Ivanović, penzionisana pravnica, Užice

Dragoljub Zarić, ing.građjevine, Užice

Milanka Zarić, ginekološkinja, Užice

Andjela Mićić, mr ing.org, Beograd

Vesna Glišović, dipl.ing.građevine, Beograd

Aleksandar Ivanović, programer, Beograd

Vesna Radovanović, arhitekta, Beograd

Nađa Duhaček, koordinatorka obrazovnog programa Centra za ženske studije, Beograd

Ana Simić, preduzetnica, Beograd

Spomenka Tripković, profesorka, Beograd

(Danas)