.jpg)
| Srbija i Crna Gora | |||
Crna Gora pred izborima |
 |
 |
 |
| subota, 15. oktobar 2016. | |
|
Ono odakle se mora započeti svaka analiza procesa i struktura u Crnoj Gori je nekoliko osnovnih činjenica, koje određuju suštinski svaki dalji tok zaključivanja. Dakle, ovo je jedina zemlja u Evropi, u kojoj se još od kraja Hladnog rata i pada Berlinskog zida nije promenila vlast, koja svoje korene vuče iz jedne od autoritarnih ideologija, koja je sticajem okolnosti, bila na pobedničkoj strani tokom Drugog svetskog rata. Takođe, ni ranije u istoriji, pre formiranja državne zajednice Južnih Slovena, tokom postojanja formalnog višestranačija u ovoj zemlji, nikada nije došlo do smene vlasti na parlamentarnim izborima.Sve ovo je uticalo da se ne steknu i ne odneguju demokratske vrednosti i ponašanje među pripadnicima vladjućih slojeva u Crnoj Gori i njihovih naslednika. Kao i odsustvo dobre volje da se one usvoje i implementiraju u javnom i institucionalnom diskursu, što je jedan od preduslova kako bi demokratija i građanska kultura bili implementirani u jednom društvu.
 Šta više, tokom završne faze urušavanja autoritarnog sistema i dekadencije njegovih elita, došlo je do simbiotičke mutacije sa modelom ponašanja koji najbolje oslikava popularna serija Narcos, kojim se prikazuje medelinski kartel i njihov vođa Pablo Eskobar. Od početka raspade SFRJ i građanskog rata na ovim prostorima, ova garnitura je lako i radikalno menjala svoje ideološka uverenja, političke partnere i geopolitičke saveznike. Jedna konstanta u njihovom delovanju i aktivnostima je bila težnja da se po svaku cenu opstane na vlasti i uživa u privilegijama koja ona donosi, kao sklonost ka lukretivnom uvećavnju materijalnih sredstava. Zato se danas u Crnoj Gori izdvojio jedan tanak sloj upravljačke elite i njima bliskih osoba, koji je akumulirao najveći deo društvenog bogatstva i živi raskalašnim životom, poput najraspusnijih likova globalnog džet seta. Oni se održavaju u moći, svesno antagonizujući odnose između različitih identitetskih zajednica unutar zemlje, fabrikujući spoljne i unutašnje neprijatelje, te stvaranjem tenzija u mežunarodnim odnosima. Na nivou simbola, napravljen je idejni simulakrum koji je trebao da veže trenutnu vlast na državotvorne tradicije dinastije Petrović i antifašističku borbu. Ipak, ne treba biti previše pronicljiv pa dokučiti da jedan takav matrix nema nikakv veze sa stvarnom prirodom i suštinom istorijskih fenomena na koje želi da se poziva, već da im je u najvećoj mogućoj meri direktno suprotstavljen.
Naravno, od vlasti koju karakteriše takvo poreklo i osobine, ne može se očekivati posvećenost u afirmaciji i emancipaciji demokratskih vrednosti, jačanju institucija i vladavini prava. Pored toga fokusiranost na zadovoljavanje ličnih interesa dovelo je do toga, da se instrumentalizuju i zloupotrebljavaju svi državni potencijal i resursi, od prirodnih, preko privrednih i finansijskih, do onih identitetskih. Iz tih razloga, danas je najveća karakteristika crnogorskog društva raspolućenost između mogućnosti i očekivanja građana sa jedne strane, te realnosti svakodnevnog života sa druge. To je dovelo da su preovlađujuće emocije u javnosti, rezigniranost, nesigurnost i besperspektivnost. Na kraju krajeva, u zemlji gde se rasprodaju najvažniji prirodni i ekonomski resursi, a sredstva od njih, putem zakulisnih manipulacija, završavaju u rukama vladajućih struktura i njima bliskih saradnika, gde kriminalne strukture svakodnevno vrše egzekucije i obračunavaju se po ulicama gradova, gde se sistematski urušava moralni i tradicionalni vrednosni sistem, gde se državne institucije produžene ruke vladajuće grupacije, i gde je u praksi primetna puzajuća uspostava vladavine, koja je u teoriji poznata kao sultanizam, drugačija osećanja među građanima teško da su moguća.
Tu dolazimo i do mogućih alternativa postojećem stanju. Opozicija koja je bila predmet mnogih kritika prethodnih godina, dramatično je uozbiljila svoje delovanje i aktivnosti, organizaciono i personalno je ojačala, te je došla u priliku da se suprotstavi favorizovanim vladajućim grupacijama. To se pre svega odnosi na najvažnijeg i najjačeg oponenta vlasti, Demokratski Front. Iz takve pozicije, proistekla je i platforma koja svim drugim opozicionim snagama nudi najmanji zajednički sadržalac oko kojeg se mogu okupiti, i započeti sa strukturnom transformacijom crnogorskog društva. To je jasan raskid sa dosadašnjom političkom praksom i strukturama, primenom zakona jednako za sve, kao i konačan sud građana o svim najvažnijim geopolitičkim pitanjima vezanim za budućnost Crne Gore. Takođe, predviđen je čitav set socijalnih i ekonomskih mera kojima bi se olakšao život najugroženijih slojeva, direktnih gubitnika višedecenijskog bogaćenja vladajuće kaste, kao što bi se podstakao poslovni ambijent i pokrenuo novi ciklus privrednog uspona. U identitetskoj sferi primenjivala bi se strategija najbolje definisana kroz slogan ''sva prava svima''.
Stiče se utisak da je Demokratski Front uspeo da na svojoj programskoj platformi mobiliše najvitalnije slojeve unutar crnogorskog društva kao nikada pre ni jedna druga opoziciona snaga još od obnove višestranačija. To se pre svega odnosi na mlade, visokoobrazovane, preduzetnike i slobodne profesije, ali ovoga puta i na poljoprivrednike, radnike, penzionere, pa čak i državnu administaciju. Na delu je opšti konsenzus, da je rok upotrebe postojeće vlasti istekao, da je treba zameniti snagama koje će omogućiti novi početak i perspektivu za ovu zemlju i njene građane. Optimizam i entuzijazam idu dotle, da čak i redovne zloupotrebe izbornog procesa i državnih institucija od strane vlasti, ovog puta ne narušavaju uverenost u konačan trijumf. |
Crna Gora se nalazi pred novim parlamentarnim izborima, pa je to, kao i uvek, odlična prilika da se preispitaju dosadašnji rezultati i strategija politike kojom su se vodile njene upravljačke strukture. Takođe, to je i idealan trenutka, da se sagledaju perspektive i potencijali, eventualnih, alternativnih scenarija, za budućnost ove zemlje. Sve to bi trebalo da pomogne glasačima, da racionalno i hladne glave, ali sa nadom i entuzijazmom, izaberu onu političku viziju i program koja će njima i njihovim porodicama, garantovati bolje sutra.
Od istog autora
Ostali članci u rubrici
- Samar pao, magarac ostao
- U Crnoj Gori, za sada, ništa novo
- Da, srpske su - i pomirite se s tim!
- Predsednički izbori i Crna Gora na novoj prekretnici
- Tarifa za čast ili kad se od profesora srpskog traži polaganje „crnogorskog jezika“ kao uslov za sticanje CG državljanstva
- Čemu Srbi mogu da se nadaju kada Montenegrini čak i Dritana smatraju "velikosrbinom" i "četnikom"?
- Vlada Zdravka Krivokapića uništavala svest Crnogoraca o njihovom identitetu, čak negirajući da on postoji
- "Napredni u nazadovanju" - Prilog razumevanju srpsko-crnogorskog spora
- Crna Gora u hrvatskim očima - nekad i sad
- Mitropolit Amfilohije kao svedok Božije ljubavi u besudnoj zemlji
Anketa
Republika Srpska: Stanje i perspektive
