Hronika | |||
Na današnji dan: Umro Dimitrije Nešić, rođeni Meša Selimović, Leonardo da Vinči i Dejvid Hjum, dogodila se havarija ukrajinske nuklearne elektrane u Černobilju |
utorak, 26. april 2016. | |
Na današnji dan 1986. dogodila se velika havarija u nuklearnoj elektrani Černobilj, u blizini grada Pripjat u Ukrajni. Prema zvaničnim podacima SSSR-a u ovoj nuklearnoj katastrofi poginulo je četvoro ljudi, prema međunarodnim procenama skoro 100.000 ljudi je ozračeno, umrlo ili živi sa trajnim posledicama izlaganja zračenju. 1910. - Istaknuti jugoslovenski književnik Mehmed-Meša Selimović rođen je 26. aprila 1910. godine u Tuzli. Jedan od najvećih srpskih književnika 20. veka, Meša Selimović je završio Filozofski fakultet u Beogradu, a do Drugog svetskog rata radio je kao profesor u gimnaziji u Tuzli. Po izlasku iz ustaškog logora 1943, otišao je u partizane. Posle rata bio je direktor Drame Narodnog pozorišta u Sarajevu, umetnički direktor "Bosna filma", kao i glavni i odgovorni urednik "Svjetlosti". Autor je jednog od najznačajnijih romana srpske literature "Derviš i smrt", koji se odlikuje osobenošću tretiranja teme, čovekovog života u tragičnim okolnostima i refleksijama o ljudskoj egzistenciji. Dubok pečat u srpskoj literaturi ostavio je i romanima "Tišina", "Tvrđava" i "Magla i mesečina", kao i zbirkama pripovedaka "Prva četa", "Tuđa zemlja" i "Devojka zlatne kose". Autor je brojnih eseja, studija i nekoliko filmskih scenarija. Književna nagrada koja nosi Selimovićevo ime ustanovljena je na današnji dan 1988. godine. Danas je utorak 26. april. Do kraja godine ima 249 dana. 121 - Rođen Marko Aurelije, rimski car i filozof (Rim, 26.4.121 -Beč, 17.3.180) 1335 - Italijanski pesnik Frančesko Petrarka, usponom na vrh Mont bantu, postao prvi Evropljanin koji se popeo na Alpe 1452 - Italijanski slikar, vajar, arhitekta i pronalazač Leonardo da Vinči, jedan od najvećih umova renesanse, rođen je na današnji dan. U Francusku je prešao 1516. gde je i umro. Izradio je relativno malo slika, od kojih su najznačajnije "Mona Liza", "Bogorodica u pećini", "Sveta Ana", "Tajna večera". Uradio je mnoštvo crteža, a mnoge njegove freske su oštećene zato što je eksperimentisao bojama. Nije se interesovao samo za ljudsko telo i prirodu nego i za psihologiju: u "Tajnoj večeri" metodski je prostudirao i nijansirano izrazio karakter svake ličnosti. Prvi je uneo atmosferu u slike i pomoću svetlo-tamnog modelisanja (sfumato) dao toplinu kože i mekoću tela. Ni jedno njegovo vajarsko delo nije sačuvano, a arhitektonske zamisli su ostale u projektu. Živo su ga privlačile i prirodne nauke - fizika, astronomija, hemija. Radio je i na spravi za letenje. Napisao je "Traktat o slikarstvu". 1711 - Rođen Dejvid Hjum, škotski filozof (Edinburg, 26.4.1711 - Edinburg, 25.8.1776) 1798 - Rođen Ežen Delakroa, francuski slikar (Šaranton-Sen-Moris, 26.4.1798 - Šamprosej, 13.8.1863) 1894 - Rođen Rudolf Hes, nemački nacistički lider (Aleksandrija, 26.4.1894 - Berlin, 17.7.1987) 1898 - Rođen Visente Aleksander, španski književnik, nobelovac (Sevilja, 26.4.1898 - Madrid, 14.12.1984) 1904 - Umro Dimitrije Nešić, matematičar, profesor i rektor Velike škole u Beogradu, ministar prosvete Srbije, akademik, predsednik Srpske kraljevske akademije (Beograd, 8.10.1836 - Beograd, 26.4.1904) 1910 - Umro Bjerstern Bjernson, norveški književnik, nobelovac (Kvikne, 8.12.1832 - Pariz, 26.4.1910) 1920 - Umro Kliment Arkadjevič Timirjazev, ruski botaničar (Petrograd, 3.6.1843 - Moskva, 26.4.1920) 1931 - Prvi prodor čoveka u stratosferu - Ogist Pikar leteo balonom na visini od 15.700 metara 1931 - Umro Milorad Gavrilović, pozorišni glumac i reditelj, upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu (Valjevo, 21.5.1861 - Beograd, 26.4.1931) 1937 - Razoren gradić Gernika u Španskom građanskom ratu 1937 - Rođen Aleksandar Sekulić, književnik (Sekulići, 26.4.1937 - Beograd, 16.9.2009) 1940 - Umro Karl Boš, nemački industrijalac i hemičar, nobelovac (Kolonj, 27.8.1874 - Hajdelberg, 26.4.1940) 1950 - Rođen Goran Pleša, pozorišni, filmski i TV glumac (Beograd, 26.4.1950 - Beograd, 10.4.2007) 1962 - Lansiran prvi međunarodni satelit u telekomunikacione svrhe 1967 - Rođen Konstantin Kostjukov, ukrajinski baletski igrač, direktor Baleta Narodnog pozorišta u Beogradu (Kijev, 26.4.1967) 1974 - Potpisana Konvencija o zaštiti intelektualne svojine - 26. april se obeležava kao Svetski dan intelektualne svojine 1978 - Rođena Ana Muglalis, grčka filmska glumica (Nant, 26.4.1978) 1984 - Umro Vilijam Kaunt Bejzi, američki džez muzičar (Red Benk, 21.8.1904 - Holivud, 26.4.1984) 1986 - Havarija ukrajinske nuklearne elektrane u Černobilju 1988 - Ustanovljena književna nagrada "Meša Selimović" 1999 - U NATO agresiji srušen Žeželjev most u Novom Sadu 2000 - Umrla Mirjana Čiplić Kuruzović, slikar, scenograf i kostimograf (Beograd, 24.2.1937 - Beograd, 26.4.2000) 2000 - Umrla Zlata Vidaček, književnica i novinar Radio Beograda (Zagreb, 5.3.1923 - Beograd, 26.4.2000) 2005 - Umrla Marija Šel, austrijska filmska, pozorišna i TV glumica (Beč, 15.1.1926 - Prajtneg, 26.4.2005) 2009 - Umrla Ivanka Martinović, filolog, viši istraživač Redakcije za istoriografiju TV Beograd (Beograd, 1925 - 26.4.2009) 2010 - Umro Šime Vučković,novinar Tanjuga, Borbe, Naše Borbe, jedan od osnivača lista Danas (Poljice, 25.10.1938 - Beograd, 26.4.2010). (RT Vojvodine) |