Na današnji dan, pre 80. godina, Nemci počeli masovno streljanje Srba u Kraljevu, kada je za nekoliko dana ubijeno više hiljada ljudi

 Nešto više od šest meseci od zvaničnog početka Drugog svetskog rata u Kraljevini Jugoslaviji, nemačke okupacione snage tog 14. oktobra pre 79 godina u jednom danu streljali su više od hiljadu građana u Kraljevu.

Streljanje je došlo kao odmazda zbog ustaničkih aktivnosti u okolini grada, odnosno kako bi se uneo teror i blokirao grad. Nemačke okupacione snage prve taoce su uzele na ovaj dan pre 79 godina, a u noći između 15. i 16. oktobra streljano je 1.736 ljudi. Dva dana kasnije zarobljena je i streljana još jedna grupa građana.

Za samo nekoliko dana, od 14. do 20. oktobra streljano je, kako navode istoričari, koji decenijama ne mogu da se dogovore o tačnom broju stradalih, između šest i sedam hiljada ljudi, mahom Kraljevčana, radnika Fabrike vagona, Fabrike aviona i tadašnje Državne železničke radionice.

Jedan od četvorice Kraljevčana koji su preživeli streljanje Dušan Pantović pre nekoliko godina pričao je o detaljima streljanja, kao i zakopavanju ubijenih, među kojima je, kako je rekao, bilo još onih koji su davali znake života.

Masakr nemačkih okupacionih snaga se nastavio, te su nacisti od 19. do 21. oktobra u Kragujevcu streljali više hiljada građana. Među njima je bilo i 300 kragujevačkih đaka starosti između osam i 15 godina. Streljanje je izvršeno kao odmazda za 10 ubijenih i 26 ranjenih nemačkih vojnika nakon sukoba sa partizanima i četnicima na pola puta između Bara i Ljuljaka.

Sve je počelo kada je nemački komendant Fric Beme 10. oktobra izdao naredbu da se za jednog nemačkog ubijenog vojnika strelja 100 ljudi, a za ranjenog - 50.

Inače, na današnji dan, ranijih godina je u Kraljevu političarima dodeljivana Povelja protiv nasilja i rata, za mir u svetu. Jedan od prvih nosilaca ovog priznanja bio je Josip Broz Tito, a među poslednjim političarima kojima je povelja dodeljivana bio je Slobodan Milošević.

(B92)