Izveštaj Anketnog odbora Skupštine Srbije o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji AP KiM od 2000. do 2012.

REPUBLIKA SRBIJA

NARODNA SKUPŠTINA

Anketni odbor radi utvrđivanja činjenica

o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije

na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija

 u periodu od 2000. do 2012. godine

01 Broj: 06-2/19-14

14. april 2014. godine

B e o g r a d

Na osnovu člana 68. stav 8. Poslovnika Narodne skupštine („Službeni glasnik RS 20/12 – Prečišćeni tekst“) i tačke 6. Odluke o obrazovanju Anketnog odbora radi utvrđivanja činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine, Anketni odbor, na sednici održanoj 14. aprila 2014. godine, većinom glasova je odlučio da Narodnoj skupštini podnese sledeći

I Z V E Š T A J

O UTVRĐIVANjU ČINjENICA O NAČINU TROŠENjA SREDSTAVA BUDŽETA REPUBLIKE SRBIJE NA TERITORIJI AUTONOMNE POKRAJINE KOSOVO I METOHIJA U PERIODU OD 2000. DO 2012. GODINE SA PREDLOGOM MERA

1.      UVODNE NAPOMENE

Narodna skupština Republike Srbije, na Drugoj sednici Prvog redovnog zasedanja, održanoj 8. aprila 2013. godine donela je Odluku o obrazovanju Anketnog odbora radi utvrđivanja činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine.

Tačkom 1. Odluke predviđeno je: Anketni odbor se obrazuje radi utvrđivanja činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine (u daljem tekstu: Anketni odbor).

Tačkom 2. Odluke predviđeno je: Anketni odbor čine po jedan narodni poslanik iz svake poslaničke grupe u Narodnoj skupštini, koga odredi predsednik poslaničke grupe.

Sastav Anketnog odbora čine sledeći narodni poslanici:

- Momir Stojanović – Poslanička grupa Srpska napredna stranka;

- Ivan Jovanović - Poslanička grupa Demokratska stranka;

- Dejan Radenković – Poslanička grupa Socijalistička partija Srbije;

- Marko Jakšić - Poslanička grupa Demokratska stranka Srbije – Vojislav Koštunica;

- Slavica Saveljić – Poslanička grupa Ujedinjeni regioni Srbije;

- Zoran Ostojić – Poslanička grupa Liberalno demokratska partija;

- Vera Paunović – Poslanička grupa Partije ujedinjenih penzionera Srbije;

- Branko Gogić – Poslanička grupa Socijaldemokratska partija Srbije;

- Dejan Rajčić – Poslanička grupa Nova Srbija;

- Đorđe Kosanić – Poslanička grupa Jedinstvena Srbija;

-  Miodrag Đidić – Poslanička grupa Zajedno za Srbiju;

- Dragan Andrić – Poslanička grupa Liga socijaldemokrata Vojvodine;

- Laslo Varga – Poslanička grupa Savez vojvođanskih Mađara;

- Aleksandar Čotrić – Poslanička grupa Srpski pokret obnove - Demohrišćanska stranka Srbije.

Tačkom 4. Odluke predviđeno je: Anketni odbor ima zadatak da sagleda stanje u oblasti trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. godine do 2012. godine i s tim u vezi utvrdi sledeće:

-  Način trošenja sredstava budžeta Republike Srbije, uz poseban osvrt na podzakonske akte i kriterijume za raspodelu tih sredstava u oblasti zdravstva, obrazovanja, socijalne politike, kulture, infrastrukture, lokalne samouprave, telekomunikacija i drugih oblasti od značaja za funkcionisanje institucija Republike Srbije na teritoriji AP Kosovo i Metohija;

- Da li su sredstva budžeta namenski trošena i da li su pod jednakim uslovima bila dostupna svim korisnicima na teritoriji AP Kosovo i Metohija;

- Da li su sredstva budžeta za izgradnju saobraćajne, komunalne, poslovne i stambene infrastrukture na teritoriji AP Kosovo i Metohija upotrebljena prema utvrđenim planovima i prihvaćenim projektima;

- Način vršenja kontrole nad protokom robe koja na teritoriju AP Kosovo i Metohija dolazi iz Republike Srbije, a oslobođena je poreza na dodatu vrednost (PDV);

- Da li je postupak javnih nabavki dobara i usluga i izvođenja radova na teritoriji AP Kosovo i Metohija sprovođen u skladu sa zakonom i drugim propisima iz oblasti javnih nabavki;

- Da li je državna imovina, koju su koristila preduzeća na teritoriji AP Kosovo i Metohija, otuđivana, na koji način i po kojoj ceni;

- Koliko je sredstava iz budžeta Republike Srbije izdvajano za AP Kosovo i Metohija, za svaku budžetsku godinu počev od 2000. godine do 2012. godine, za koje namene i na čiji predlog su ta sredstva trošena, kome su sredstva dodeljivana i da li je vršena revizija, odnosno kontrola trošenja tih sredstava.

2. RAD ANKETNOG ODBORA

Anketni odbor radi utvrđivanja činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine (u daljem tekstu: Anketni odbor) je konstituisan 21. maja 2013. godine i za predsednika Anketnog odbora je izabran narodni poslanik Momir Stojanović, iz Poslaničke grupe Srpska napredna stranka. Anketni odbor nije izabrao zamenika predsednika Anketnog odbora.

Na drugoj sednici Anketnog odbora, održanoj 28. maja 2013. godine, jednoglasno je usvojen Plan rada Anketnog odbora, na osnovu kojeg je Anketni odbor sprovodio i realizovao aktivnosti.

Anketni odbor je održao ukupno devet sednica. Pet sednica održano je u sedištu Narodne skupštine, van sedišta Narodne skupštine održane su četiri sednice a jedna sednica zakazana ali nije održana.

Jedan deo aktivnosti Anketni odbor je realizovao u sedištu Narodne skupštine, kroz analizu izveštaja o visini opredeljenih i načinu utrošenih budžetskih sredstava i finansiranju projekata na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija, u periodu od 2000. do 2012. godine, koja su dostavila ministarstava u Vladi Republike Srbije, Kancelarija za Kosovo i Metohiju, Republička direkcija za imovinu Republike Srbije, Arhiv Jugoslavije, Kancelarija UNMIK-a u Beogradu, Republički fond za zdravstveno osiguranje, Državna revizorska institucija, Fond za razvoj Republike Srbije, Komeserijat za izbeglice i migracije, Crveni krst i drugi državni organi i organizacije, a u sve u cilju neophodne i kvalitetne pripreme za rad Anketnog odbora.

Deo aktivnosti Anketni odbor je sprovodio i realizovao i na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija, odnosno u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu, Kosovskom upravnom okrugu, Pećkom upravnom okrugu, Prizrenskom upravnom okrugu i Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu, u trajanju od osam radnih nedelja, odnosno u periodu od 24. juna do 16. avgusta 2013. godine.

U periodu rada, Anketni odbor, realizovao je i druge aktivnosti i to: održavanje radnih sastanaka, izrada zahteva za dopunu dostavljenih podataka i obaveštenja, izrada zahteva za dostavljanje podataka vezanih za zadatke predviđene Planom rada Anketnog odbora, uzimanja izjava od pojedinaca neophodnih za izvršavanje zadataka, sumiranje izveštaja predstavnika institucija koji su pružali stručnu pomoć u radu Anketnog odbora, kao i druge aktivnosti.

Narodni poslanik Momir Stojanović, predsednik Anketnog odbora, kao i narodni poslanik Dejan Rajčić, član Anketnog odbora, su sa stručnim timom bili neprekidno angažovani u radu Anketnog odbora van sedišta Narodne skupštine, odnosno na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija. Narodni poslanici Slavica Saveljić, Ivan Jovanović, Vera Paunović, Dejan Radenković i Marko Jakšić, članovi Anketnog odbora, su povremeno uzimali učešća u radu, dok ostali članovi Anketnog odbora nisu učestvovali u radu Anketnog odbora na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohije.

Stručnu pomoć u radu Anketnog odbora su pružili predstavnici budžetske inspekcije i poreske uprave Ministarstva finansija i privrede, kao i predstavnici inspekcijskih službi sledećih ministarstava: Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja; Ministarstvo saobraćaja; Ministarstvo građevinarstva i urbanizma; Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede; Ministarstvo pravde i državne uprave; Ministarstvo spoljne i unutrašnje trgovine i telekomunikacija; Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike; Ministarstvo zdravlja, kao i Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje i Fonda za razvoj.

Napominjem da, Državna revizorska institucija i Uprava za javne nabavke, nisu odredile predstavnike koji bi pružili stručnu pomoć u radu Anketnog odbora, što je bitno otežalo funkcionisanje i rad Odbora.       

3. NALAZI I OCENE ANKETNOG ODBORA

Polazeći od toga da je Anketni odbor u radu imao ograničen kadrovski potencijal i kratak rok predviđen Poslovnikom Narodne skupštine i Odlukom o obrazovanju, opredelio se da u kontrolisanom periodu izvrši kontrolu trošenja budžetskih sredstava na projektima, poslovima i zadacima za koje su iz budžeta izdvajana veća novčana sredstva, kao i za kontrolu trošenja budžetskih sredstava po stavkama iskazanim kroz predstavke građana sa Kosova i Metohije, upućene u proteklih 12 godina nadležnim odborima Narodne skupštine Republike Srbije.

Analizom izveštaja ministarstava Vlade Republike Srbije i Kancelarije za Kosovo i Metohiju, uočeno je da je najveći iznos budžetskih sredstava opredeljenih na Kosovu i Metohiji u periodu od 2000. do 2012. godine utrošen na:

- sanaciju posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu (2002. godine);

- otkup kuća i stanova za smeštaj kadrova i stambeno zbrinjavanje interno raseljenih lica u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu;

- izgradnju objekata infrastrukture;

- izgradnju objekata za povratak i održivi opstanak raseljenih lica;

-zdravstveno zbrinjavanje, obrazovanje i finansiranje potreba lokalnih samouprava i delatnosti javnih preduzeća.

Anketni odbor je na osnovu dostavljenih podataka o budžetskim korisnicima utvrdio da su na prostoru Kosova i Metohije u periodu od 2000. do 2012. godine, utrošena budžetska sredstva u iznosu od 229.402.814.198,00 dinara ili 2.834.887.345,14 evra.

Procentualno iskazano, najveći iznos budžetskih sredstava u proteklih 12 godina utrošen je preko Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja 25,61%, Ministarstva zdravlja 21,16% i za otplatu javnog duga 17,59%. 

Od ukupnog iznosa plasiranih budžetskih sredstava na Kosovu i Metohiji u periodu od 2000. do 2012. godine samo je 18,42% budžetskih sredstava plasirano preko Koordinacionog centra za KiM i Ministarstva za Kosovo i Metohiju, dok su ostala sredstva plasirana preko ostalih budžetskih korisnika. 

Po osnovu javnog duga preko Uprave za javni dug Ministarstva finansija i privrede je za Kosovo i Metohiju u proteklih 10 godina stranim poveriocima isplaćeno ukupno 463.716.344,00 evra. Za finansiranje potreba na Kosovu i Metohiji iz budžeta Republike Srbije za proteklih 12 godina izdvojeno 229.402.814.192,00 dinaraili 2.834.887.345,14 evra, ili prosečno godišnje 19.116.901.182,67 dinara ili prosečno mesečno 1.593.075.098,56 dinara, ili prosečno dnevno 53.102.503,29 dinara.

***

Anketni odbor je ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava za sanaciju posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu 24. aprila 2002. godine, kroz nerealne prekategorizacije oštećenja objekata, izgradnju novih objekata građanima koji nisu pretrpeli štete, izgradnju objekata građanima koji ne žive na teritoriji Kosova i Metohije, precenjivanje cena građevinskog materijala, povećanje ugovorenih cena rekonstrukcija postojećih i izgradnje novih objekata po kvadratnom metru površine, nerealno prikazivanje utroška radnih sati po objektu, kao i otuđenja građevinskog materijala.

Za sanaciju posledica zemljotresa, koji je zadesio opštine u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu 24. aprila 2002. godine, iz budžeta Republike Srbije utrošeno je 934.000.000,00 dinara, a po osnovu tužbe izvođača radova preduzeća „Binačka Morava“ iz Gnjilana, u postupku koji je u toku, a potražuje se na ime izvedenih a nenaplaćenih radova od Vlade Republike Srbije još 612.000.000,00 dinara. Investitor projekta sanacije oštećenih privatnih objekata za stanovanje i izgradnju novih za stanovništvo u opštinama Kosovskog-pomoravskog upravnog okruga bio je Koordinacioni centar za Kosovo i Metohiju. Sredstva su preko Kosovsko-pomoravskog upravnog okruga, kao posrednika, isplaćivana izvođaču radova preduzeću „Binačka Morava“ iz Gnjilana, sa kojim je Okrug imao sklopljen ugovor o izvođenju radova. Prvu procenu oštećenja na privatnim stambenim objektima izvršila je stručna komisija Građevinskog fakulteta Univerziteta u Prištini, sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici, na čelu sa prof. dr Velimirom Dutinom, koji se indikativno pojavljuje kao nadzorni organ u gotovo svim velikim infrastrukturnim projektima na Kosovu i Metohiji u poslednjih 12 godina. Na osnovu osnovnog projekta sanacija, rekonstrukcija i izgradnje novih objekata obuhvaćeno je 220 domaćinstava. Na osnovu žalbi uspostavljenih seoskih odbora za procenu štete, angažovana je drugostepena stručna komisija, koju su činili stručnjaci firme „Goša Projmetal“ A.D. iz Beograda koja je izvršila novu kategorizaciju oštećenja objekata i donela oko 1.900 rešenja za rekonstrukciju i izgradnju novih objekata u celom Okrugu. Navedenoj komisiji je za taj posao isplaćeno više od 10.000.000,00 dinara. Pri radu Komisije učinjene su ogromne nepravilnosti u postupku vršenja prekategorizacije oštećenja objekata tako da su mnogi objekti ranije procenjeni sa I, II ili III stepenom oštećenja, prekategorizovani u VI stepen oštećenja koji podrazumeva izgradnju sasvim novih objekata. Izvođač radova „Binačka Morava“ je angažovala brojne podizvođače radova po orijentacionoj ceni od 220 DEM/m² a od investitora je izvedene radove na novosagrađenim objektima naplaćivala po ceni od 345 EUR/m². Uvoz građevinskog materijala potrebnog za sanaciju i izgradnju oštećenih objekata posredstvom kosovskih institucija bez carinjenja vršen je sa teritorije Republike Srbije prvo posredstvom građevinske firme ZZ „Zubin Potok“ iz Zubinog Potoka, a potom i preko firme „Vrba Promet“ iz Kraljeva. Anketnom odboru nije data na uvid dokumentacija o formiranju komisija za procenu štete, niti njihovi izveštaji o izvršenim procenama na terenu. Takođe, ni dokumentacija vezana za upućivanje zahteva za sanaciju kuća od posledica zemljotresa niti odobrenje, kao ni zaključeni ugovor. Kancelarija za Kosovo i Metohiju nije odgovorila na dopis Anketnog odbora za dostavu dokumentacije o realizaciji projekata za sanaciju kuća od posledica zemljotresa u Kosovskom-pomoravlju, kao i na dopis Upravi za zajedničke poslove u vezi sa pokretanjem disciplinskog postupka protiv Milorada Stajića, administrativnog tehničkog sekretara u vreme realizacije navedenog projekta. Prema informacijama do kojih je Odbor došao, celokupnu dokumentaciju vezanu za sanaciju, rekonstrukciju i izgradnju objekata, tadašnji načelnik okruga Ivica Zlatanović je po nalogu predsednika Koordinacionog centra za KiM Nebojše Čovića odneo i predao Koordinacionom centru za KiM. Metodom slučajnog uzorka, Odbor je izvršio uvid na licu mesta u petnaest domaćinstava u kojima su sanirani i izgrađeni novi objekti u selima Donja Budriga, Pasjane, Glogovce, Donje Korminjane i Kusce. Utvrđen je izuzetno loš kvalitet izvedenih radova koji se ogleda u plitkim trakastim temeljima fundiranim u zemlji u dubini 40 cm na kojima su izgrađeni objekti bez postavljenja armature u donjem delu temelja, zbog čega je došlo do pucanja temelja i zidova objekata. Hidroizolacija u sanitarnim objektima uopšte nije izvedena, zbog čega dolazi do konstantnog vlaženja zidova. Umesto projektom predviđene izgradnje parketa u objektima je postavljen daščani-brodski pod lošeg kvaliteta. U pojedinim objektima je umesto armirane betonske ploče iznad prizemlja postavljena krovna lamperija bez bilo kakve termoizolacije. U nekim domaćinstvima gde je planirana izgradnja novog objekta izvršeno je samo razmeravanje i raščišćavanje terena. U razgovorima sa meštanima kojima je vršena sanacija i izgradnja novih objekata, Odbor je ustanovio da je od istih izvođač radova zahtevao da potpišu priznanice da su primili veće količine građevinskog materijala od one koja je stvarno ugrađena ili isporučena. Traženo je od meštana da unapred potpišu da su radovi izvedeni kao uslov za otpočinjanje izgradnje, a da u većem broju slučajeva ništa nije izgrađeno. Brojne su primedbe meštana da je jedna količina građevinskog materijala, uvezenog iz Republike Srbije za potrebe sanacije i izgradnje novih objekata, završila na privatnim stovarištima lokalnih Albanaca. Kao flagrantni primer nenamesnkog trošenja budžetskih sredstava, Odbor navodi primer izgradnje nove kuće dr Jelici Krčmarević, direktorki Zdravstvenog centra u Gnjilanu sa sedištem u selu Šilovo, na imanju koje nije bilo zahvaćeno zemljotresom i na kome nije postojao stari oštećeni objekat, kao i izgradnja novog objekta dr Trajku Mihajloviću, pedijatru u selu Domorovce u kome ne živi, već ga koristi kao privatnu ordinaciju. Saznanja Odbora ukazuju da su pripadnici Policijske uprave Gnjilane, izmeštene u Vranju, proteklih godina vršili istragu i pokrenuli krivične prijave prema jednom broju lica koja su lišena slobode povodom zloupotreba u trošenju budžetskih sredstava za sanaciju posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu, ali nam ishod iste nije poznat. Prema podacima dobijenim od PU Gnjilane, zbog političkih pritisaka i fiktivnog veštačenja, ove prijave su odbačene. Možda zbog činjenice da je ujak Ivice Zlatanovića, tadašnjeg načelnika Kosovsko-pomoravskog upravnog okruga, bio tužilac u ovom predmetu.

Zbog osnovane sumnje u brojne zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da nadležni državni organi sprovedu istragu o trošenju budžetskih sredstava na sanaciji posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu 2002. godine. Pored uvida u postojeću dokumentaciju, upoznavanja sa rezultatima istrage PU Gnjilane, Anketni odbor predlaže nadležnim državnim organima da kroz istragu na iznete okolnosti obave razgovor i prikupe potrebna obaveštenja od Borisava Tajića, nekada načelnika Sektora za rekonstrukciju Koordinacionog centra za KiM, a sada radnika Kancelarije za KiM, Ivice Zlatanovića, tadašnjeg načelnika Kosovsko-pomoravskog upravnog okruga i tadašnjeg člana u Koordinacionom centru za KiM, kao i da se istraži poreklo ogromne privatne imovine u Vranju Jovana Sentića, nekadašnjeg zamenika generalnog direktora preduzeća „Binačka Morava“. Odbor sugeriše istražnim organima da od podizvođača radova na navedenom projektu prikupe potrebna obaveštenja u vezi sa informacijama o novčanim ucenama radi dobijanja posla. Potrebno je istražiti i sudbinu 50.000.000,00 dinara budžetskih sredstava plasiranih preko STR „Stil“ iz Bujanovca, za sanaciju i izgradnju kuća porušenih u zemljotresu.

Anketni odbor je došao do podataka i saznanja koji ukazuju na osnovanu sumnju u zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava namenjenih otkupu, dogradnji, adaptaciji i renoviranju kuća i stanova u severnom delu Kosovske Mitrovice za smeštaj kadrova i interno raseljenih lica od 2002. do 2012. godine.

Koordinacioni centar za Kosovo i Metohiju je u periodu od 09.06.2003. do 31.12.2004. godine, na osnovu ugovora o poslovno-tehničkoj saradnji, posredstvom privatnog preduzeća za promet i usluge „Daki“ iz Kosovske Mitrovice i privatnog preduzeća „Masters“ iz Prištine, uglavnom od lica albanske nacionalnosti, izvršio otkup 30 kuća i stanova (u daljem tekstu nekretnina) u severnom delu Kosovske Mitrovice radi stambenog zbrinjavanja kadrova i interno raseljenih lica. Za otkup navedenih nekretnina iz budžeta Republike Srbije je utrošeno 281.596.702,80 dinara. Posredničkim preduzećima je na ime provizije od 2% od isplaćenih cena nepokretnosti isplaćeno ukupno 3.622.111,58 dinara. Za adaptaciju, rekonstrukciju i dogradnju kupljenih objekata utrošeno je 82.648.164,00 dinara. Ukupno za ovaj projekat utrošeno je 370.426.224,00 dinara ili oko 5.000.000 evra.

Anketni odbor je ustanovio da su posrednička preduzeća „Daki“ i „Masters“ sa prodavcima nepokretnosti isključivo zaključivala predugovore o kupovini nepokretnosti uz avansno plaćanje od 25% ugovorene cene nepokretnosti. Koordinacioni centar za KiM je navedenim firmama u gotovom novcu isplaćivao predugovorima o kupoprodaji utvrđene cene nepokretnosti, a one su samostalno isplaćivale prodavce nepokretnosti. Ni za jednu nepokretnost nisu sklopljeni zakonom propisani kupoprodajni ugovori.

U periodu od 2005. do 2012. godine Kosovsko-mitrovački upravni okrug je kao kupac, sredstvima budžeta Republike Srbije, otkupio još 107 stambenih jedinica u severnom delu Kosovske Mitrovice za smeštaj interno raseljenih lica. Za ovu namenu iz budžeta Republike Srbije utrošeno je 9.930.772 evra. U većem broju slučajeva, po ovlašćenju Kosovsko-mitrovačkog upravnog okruga, kao posrednik u kupoprodaji se pojavljuje privatna advokatska kancelarija „Savić“ iz Kosovske Mitrovice, kojoj Okrug isplaćuje po 800 evra po kupoprodajnom ugovoru. Kao kupci nepokretnosti se pojavljuje više fizičkih lica sa prebivalištem u severnom delu Kosovske Mitrovice. Odbor je utvrdio indikativno pojavljivanje više istih lica kao kupaca u kupoprodajnim ugovorima u ovom periodu. Fizička lica bi nakon otkupa nepokretnosti, iste po ugovoru o poklonu poklanjala Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu. Navedena procedura je po izjavama nadležnih u Okrugu primenjivana radi lakše uknjižbe nepokretnosti. Odbor je uvidom u kupoprodajne ugovore utvrdio, u ne malom broju slučajeva, izuzetno visoke cene kvadratnog metra otkupljenih nepokretnosti. Na primer, od Hasani Agima iz Kosovske Mitrovice, 2012. godine otkupljen je plac površine 8 ari i 64m² za iznos od 100.000 evra ili 11574 evra/m²; od Zorana Žarkovića iz Beograda otkupljen je plac površine, 6 ari i 75m² (2011. godine) za iznos od 64.000 evra ili 9471 evra/m²; od Greku Mevljude iz Kosovske Mitrovice kupljen je 2005. godine plac površine 13 ari i 84m² sa kućicom površine 17m² za iznos 90.000 evra ili 6502 evra/m². Ovakvih slučajeva precenjenih objekata je više.

Zbog zloupotreba u otkupu navedenih nepokretnosti organi PU u Kosovskoj Mitrovici su Okružnom javnom tužilaštvu u Kosovskoj Mitrovici podneli 37 krivičnih prijava, koje je tužilaštvo 2007. godine prosledilo Specijalnom tužilaštvu za organizovani kriminal. Nakon godinu i po dana nepreduzimanja nikakvih mera, Specijalno tužilaštvo za organizovani kriminal je krivične prijave vratilo Višem tužilaštu u Kosovskoj Mitrovici sa nalogom da radnici PU Kosovska Mitrovica prikupe dodatna obaveštenja. Za tri nepokretnosti (kuće) Viši sud u Kraljevu je podigao optužnicu protiv vlasnika firme „Daki“ , Šijak Idriza, zbog osnovane sumnje da je počinio krivično dela prevare radi sticanja materijalne koristi time što je od Koordinacionog centra naplatio veći iznos novčanih sredstava od iznosa u sklopljenom predugovoru u kupoprodaji. Protiv istog lica se u Osnovnom sudu u Kosovskoj Mitrovici vodi pretkrivični postupak zbog indicija da je počinio krivično delo prevare u postupku otkupa sedam nepokretnosti u severnom delu Kosovske Mitrovice. U razgovoru sa predstavnicima PU u Kosovskoj Mitrovici Odbor je došao do saznanja da 16 otkupljenih nepokretnosti (kuća) ne postoje na terenu, te da su kupoprodajni ugovori fiktivni. Indikativna je i činjenica da su za renoviranje i adaptaciju kupljenih nepokretnosti pored firmi „Eskos“, „Ozring“ i „Markom“ angažovane i firme „Daki“ i „Masters“, koje su kao posrednici učestvovale u otkupu nepokretnosti. Indikativna je i činjenica da je za kupovinu 107 nepokretnosti u periodu od 2005. do 2012. godine iz budžeta Republike Srbije utrošeno 9.930.772 evra a da je za kupovinu 30 nepokretnosti u periodu od 2002. do 2004. utrošeno oko 5.000.000 evra.

Anketni odbor ukazuje i na zabrinjavajuću indolentost i neprofesionalnost pripadnika Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije u proteklih 12 godina koji nisu uspeli da prikupe izjave i potrebna obaveštenja, od aktera uključenih u kupoprodaje nepokretnosti, korisne za krivično procesuiranje očigledno nezakonitog ponašanja. S tim u vezi potrebno je preispitati i efikasnost rada u proteklih 12 godina policijskih uprava sa Kosova i Metohije izmeštenih na teritoriju uže Srbije. Zabrinjavajuća je i neefikasnost nadležnih sudskih organa u postupanju prema već podnetim krivičnim prijavama.

Zbog osnovane sumnje u zloupotrebu budžetskih sredstava utrošenih za otkup nepokretnosti u severnom delu Kosovske Mitrovice za smeštaj kadrova i interno raseljenih lica u periodu 2002. do 2012. godine u pogledu precenjivanja cena nepokretnosti i iskazivanja jedne cene nepokretnosti u kupoprodajnom ugovoru a isplatu druge mnogo niže cene prodavcu, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da nadležni državni organi sprovedu hitnu istragu.

***

Anketni odbor je ustanovio nenamsko korišćenje i zloupotrebe u korišćenju budžetski sredstava u zdravstvenim ustanovama na Kosovu i Metohiji, zabrinjavajućih razmera. Preglomazna je i realnim potrebama neprilagođena mreža ustanova primarne zdravstvene zaštite. Ne postoje kadrovski planovi kao osnova za zaključivanje ugovora sa Republičkim fondom za zdravstveno osiguranje o broju i strukturi zaposlenih koji se finansiraju iz sredstava RFZO. Daleko je veći broj zaposlenih u zdravstvenim ustanovama nego što su realne potrebe. Opšte je rasprostranjena pojava nepotizma. Nepoštovanje odredbi Zakona o radu ukazuje da se i po tom osnovu odlivaju sredstava iz fonda RFZO na ime isplata šteta po sudskim presudama. Ne postoje akta o sistematizaciji radnih mesta i organizaciji rada zaposlenih. Veliki je broj neugovorenih radnika. Postoje duple isplate zarada zaposlenima iz budžeta Republike Srbije i iz budžeta privremenih kosovskih institucija. Prijemi u radni odnos su bez konkursa i odluke o potrebi prijema, kao i bez saglasnosti Ministarstva zdravlja i Ministarstva za Kosovo i Metohiju. Ne postoje ugovori o radu kojima bi se uredili radno-pravni statusi radnika. Ne poštuju se koeficijenti za obračun i isplatu zarada predviđenih Uredbom o koeficijentima za obračun isplatu plata za zaposlene u javnim službama. Nenamenski se troše sredstva za isplatu zarada zaposlenih. Sredstva dobijena za isplatu naknade za porodilje, nenamenski se troše i duplo trebuju i od RFZO i od lokalnih samouprava. Uočena je zloupotreba sredstava za sanaciju, dogradnju i izgradnju zdravstvenih objekata kroz nepoštovanje odredbi Zakona o javnim nabavkama, kao i nesklad između izvedenih radova i isplaćenih sredstava. Protivzakonita je isplata ličnih dohodaka radnicima KBC Priština i Zdravstvenog centra Kosovska Mitrovica, koji su angažovani kao predavači i saradnici u nastavi na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici, kao i pojedinim radnicima navedenog fakulteta koji lekarsku praksu obavljaju u navedene dve zdravstvene ustanove.

Mrežu zdravstvenih ustanova na Kosovu i Metohiji koje se oslanjaju na filijalu RFZO u Gračanici, čine zdravstvene ustanove koje nemaju otvoreni žiro račun, zdravstvene ustanove koje imaju otvoren žiro račun a ne obavljaju zdravstvu delatnost i zdravstvene ustanove koje obavljaju zdravstvenu delatnost. U zdravstvene ustanove koje nemaju otvoren žiro račun spadaju: Zavod za transfuziju krvi iz Prištine, Zavod za javno zdravlje iz Prištine, Zavod za javno zdravlje iz Peći, Zavod za javno zdravlje iz Prizrena i Dom zdravlja Orahovac. Radnici Zavoda za transfuziju krvi Priština i Zavoda za javno zdravlje Priština nalaze se na platnom spisku i na spisku ugovorenih radnika Doma zdravlja Priština. Radnici Zavoda za javno zdravlje Peć nalaze se na platnom spisku i spisku ugovorenih radnika Zdravstvenog centra Peć. Radnici Doma zdravlja Orahovac i Zavoda za javno zdravlje Prizren nalaze se na platnom spisku i spisku ugovorenih radnika u zdravstvenom centru Prizren. U zdravstvene ustanove koje imaju otvoren žiro račun a koje ne obavljaju zdravstvenu delatnost spadaju: Apotekarska ustanova Priština, Apotekarska ustanova Peć, Zdravstveni centar Đakovica, Specijalna bolnica za plućne bolesti Peć, Specijalna bolnica za rehabilitaciju Istok, Apotekarska ustanova Prizren i Dom zdravlja Dragaš. Navedene zdravstvene ustanove imaju otvorene žiro račune počevši od maja meseca 2007. godine ali do današnjeg dana ne obavljaju zdravstvenu delatnost. Za radnike ovih ustanova koji su angažovani u drugim zdravstvenim ustanovama isplaćuju se zarade, a ostalim radnicama se isplaćuje minimalna zarada. Karakterističan je Dom zdravlja Dragaš čiji radnici obavljaju zdravstvenu delatnost u Dragašu, ugovoreni su i isplaćuju se u visini od 100% ličnog dohotka RFZO a istovremeno su zaposleni pri tzv. Ministarstvu zdravlja u samoproglašenoj Republici Kosovo. U zdravstvene ustanove koje obavljaju zdravstvenu delatnost spadaju: Kliničko bolnički centar Priština sa sedištem u Gračanici, Dom zdravlja Priština sa sedištem u Gračanici, Dom zdravlja Gračanica, Dom zdravlja Donja Gušterica, Dom zdravlja Kosovo Polje sa sedištem u selu Ugljare, Dom zdravlja Obilić sa sedištem u selu Prilužje, Dom zdravlja Štrpce, Dom zdravlja Istok sa sedištem u selu Osojane, Zdravstveni centar Peć sa sedištem u selu Goraždevac i Zdravstveni centar Prizren sa sedištem u Orahovcu. Ukupan broj angažovanih radnika u ovim zdravstvenim ustanovama je 2275. Od ovog broja 298 radnika je radno angažovano u drugim zdravstvenim ustanovama na teritoriji KiM i primaju mesečne zarade u iznosu od 150%, dok je 727 radnika angažovano u drugim zdravstvenim ustanovama na teritoriji uže Srbije. 1288 radnika nije radno angažovano, žive van teritorije KiM i primaju minimalne zarade, dok je 100 radnika radno neangažovano, žive na teritoriji KiM i primaju minimalne zarade uvećane za 30%. Generalni problem svih zdravstvenih ustanova na Kosovu i Metohiji je taj što u proteklih 12 godina umesto zasnivanja radnog odnosa prvenstveno sa svojim radnicima, koji su na ili van teritorije Kosova, radni odnos zasnivaju sa drugim licima, tako da problem ovih radno neangažovanih radnika i dalje ostaje nerešen i na teretu RFZO. Anketni odbor je mišljenja da navedene radnike koje nisu radno angažovani i primaju minimalnu zaradu treba prebaciti na Nacionalnu službu za zapošljavanje i da tako ostvaruju prava na naknadu, kao što to ostvaruju ostali radnici koji su bili zaposleni u privredi KiM, čime bi se smanjila potrebna sredstva RFZO za isplatu plata. Drugi generalni problem svih zdravstvenih ustanova na KiM je u tome što veći broj zdravstvenih ustanova, zbog nedostatka poslovnog prostora svoje radnike angažuje petnaestodnevno sa dvanaestočasovnim radnim vremenom (realno u praksi sa sedmočasovnim radnim vremenom) što je fizički neizvodljivo, a zakonski nedopustivo. Treći generalni problem zdravstvenih ustanova na KiM je u tome da je jedan broj nastavnika, asistenata i saradnika sa Medicinskog fakulteta Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici, radno angažovan po sedam dana u mesecu uz isplatu mesečnih zarada od 112,5%. Isti ti radnici su u radnom odnosu sa punim fondom časova pri Medicinskom fakultetu i primaju pune plate u iznosu od 150%. Ovim ispada da navedeni zdravstveni radnici primaju mesečne zarade u iznosu 262,5% što je suprotno odredbama člana 73. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju. I pored naloga Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje da do 30. jula. 2012. godine navedeni radnici svoja primanja usklade sa članom 73. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju, oni to do danas nisu učinili. Njihova ogromna primanja biće iskazana kroz ovaj izveštaj u delu koji se odnosi na poslovanje Kliničkog bolničkog centra u Prištini, Zdravstvenog centra u Kosovskoj Mitrovici i Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici.

Kliničko bolnički centar Priština, se sedištem u Gračanici, ima u radnom odnosu 1091 radnika, od čega 440 radno angažovanih. 13 zaposlenih žive na prostoru centralne Srbije, 211 su radno angažovani u centralnoj Srbiji a 307 zaposlenih žive u centralnoj Srbiji a ne rade. Sa Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici, 122 nastavnika i stručnih saradnika rade u KBC Priština. 11 radnika KBC žive na teritoriji KiM i nisu radno angažovani. I pored postojanja ovolikog broja radno neangažovanih, KBC Priština je u periodu od 2000. do 2012. godine zasnovao radni odnos sa još 343 lica, što je potpuno nerazumljivo i neprihvatljivo. Za sva novoprimljena lica u navedenom periodu nema propisane saglasnosti Ministarstva zdravlja niti Ministarstva za Kosovo i Metohiju niti javnog oglašavanja, kao obavezan način zasnivanja radnog odnosa, što je suprotno Zakonu i odredbama posebnog kolektivnog ugovora. Nastavnici koji predaju kliničke predmete na Medicinskom fakultetu u Kosovskoj Mitrovici, njih 160 su radno angažovani i u Kliničko bolničkom centru Priština, gde su do juna meseca 2012. godine primali pored punih plata i kosovski dodatak. Zbog nepoštovanja Zakona o visokom obrazovanju ukupna mesečna primanja ovih radnika su neprihvatljivo visoka, što je inače pojava i u drugim delovima Srbije. Na primer, dugogodišnji direktor Kliničkog bolničkog centra Priština prof. dr Stojan Sekulić, primio je lični dohodak u mesecu junu 2012. godine na Medicinskom fakultetu u Kosovskoj Mitrovici u iznosu od 127.870,80 dinara i u KBC Priština u iznosu od 202.439,00 dinara što ukupno iznosi 330.309,80 dinara. Pored prof. dr Sekulića, još 112 njegovih kolega sa KBC Priština su samo za mesec juni 2012. primili lične dohotke u rasponu između 330.309,80 i 126.648,20 dinara. Po osnovu primanja duplih ličnih dohodaka za navedena lica su uplaćivani dupli doprinosi za PIO i od strane obrazovne ustanove i od strane KBC-a. Prilikom njihovog odlaska u penziju doprinosi uplaćivani od strane KBC ne obračunavaju se u penzijski staž, već samo doprinosi uplaćivani od strane Medicinskog fakulteta. Na kraju svake godine navedenim licima se vrši povraćaj novčanih sredstava uplaćenih za doprinos za PIO preko KBC Priština, što je svojevrsni bezobrazluk i nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Postavlja se pitanje da li u normalnoj državi bilo ko iz preduzeća, ustanova i institucija koje se finansiraju iz državnog budžeta, može imati veću platu od predsednika i premijera te zemlje. Članom 75. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju („Sl. glasnik RS“ br.76/2005) utvrđeno je da nastavnici i saradnici koji izvode nastavu iz kliničkih predmeta ostvaruju radni odnos sa punim radnim vremenom podelom radnog vremena između visokoškolske ustanove i odgovarajuće zdravstvene ustanove, što znači jedinstven radni odnos sa punim radnim vremenom. Udeo rada u visokoškolskoj ustanovi i zdravstvenoj ustanovi treba da prati i zarada u srazmernosti rada do punog radnog vremena. Srazmeran rad u visokoškolskoj ustanovi i srazmeran rad u zdravstvenoj ustanovi treba da prati i srazmerna plata, a ne puna plata i u visokoškolskoj ustanovi i u zdravstvenoj ustanovi. U ovom slučaju, nevedeni radnici su mogli da primaju lične dohotke i u jednoj i u drugoj ustanovi u ukupnom iznosu od 150% a ne 262,5%. Iz svega navedenog proizilazi da su navedena lica nezakonito u proteklim godinama primali lične dohotke uvećane za 112,5%, što je nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Interesatna je i pojava da je direktoru KBC Priština rešenje br.1882 od 19.11.2010. godine, pored osnovnog koeficijenta i dopunskih koeficijenata za rukovođenje i stručno priznatih i naučnih zvanja, dat i dopunski koeficijent od 1,63 na ime načelništva iako ne obavlja poslove nijednog načelnika službe u KBC. Takođe, Odlukom Vlade Republike Srbije od 15. jula 2004. godine doc. dr Milan Lekić je imenovan za direktora KBC Priština, iako Statutom i Pravilnikom o sistematizaciji poslova to radno mesto nije predviđeno. Tek je odlukom Vlade Republike Srbije razrešen te funkcije 10. decembra 2009. godine. KBC Priština u proteklih 12 godine nije donosio kadrovski plan koji je uslov za sklapanje ugovora sa nadležnom filijalom RFZO. U postupku kontrole ispravnosti primene koeficijenata za obračun zarada zaposlenih utvrđeno je da kod 17 zaposlenih nije poštovana Uredba o koeficijentima za obračun isplatu plata zaposlenih u javnim službama. S obzirom da ustanova nema akt o sistematizaciji radnih mesta, uočeno je da postoji jedan načelnik više od ukupnog broja odeljenja koje ustanova ima. Utvrđeno je da je KBC Priština trebovao sredstva za isplatu naknade zarade porodiljama i od filijale RFZO u Gračanici i od opštine Gračanica. Iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja koja se od strane RFZO prenose ustanovi za isplatu plata ugovorenim radnicama, isplaćivane su zarade zaposlenima u sekundarnoj i tercijalanoj zdravstvenoj zaštiti, nastavnicima i saradicima Medicinskog fakulteta i porodiljama (zaključno sa junom 2012. godine). U KBC Priština obaveze prema dobavljačima za lekove, sanitetski i medicinski potrošni materijal se ne vode odvojeno po namena iz ugovora, tako da uvidom u finansijske kartice dobavljača nije bilo moguće izdvojiti obaveze koje zdravstvena ustanova ima prema dobavljačima za isporučeni sanitetsko-medicinski potrošni materijal. Ustanova je obaveze prema dobavljačima izmirivala iz sredstava opštine Gračanica prenetih za porodilje, sredstava prenetih za ishranu, materijalne troškove i iz sopstvenih sredstava. Kontrolom trošenja budžetskih sredstava za izvođenje građevinsko-zanatskih radova na adaptaciji dva kontejnera u kabinetu za mikrobiologiju (investitor KBC Priština, izvođač A.D. „Produkt-Inžinjering“ iz Gračanice, vrednost investicije 1.456.367,00 dinara ili 16.714,74 evra) uočene su nepravilnosti u sprovođenju postupka javne nabavke. Na kartici dobavljača prva privremena situacija je proknjižena dana 13. februara 2006. godine (pre datuma zaključenja ugovora) u iznosu 882.564,00 dinara. U vrednost okončane situacije obračunati su i naknadni i nepredviđeni radovi u iznosu od 327.500,00 dinara, što predstavlja 22,5% ugovorene vrednosti, a što je više od uobičajnog odstupanja od 10% od ugovorene vrednosti. Po osnovu uvećanja vrednosti radova u odnosu na osnovni ugovor za 42% bez sprovođenja posebnog postupka javnih nabavki, na ovom projektu nenamenski nezakonito su utrošena budžetska sredstva u iznosu od 2.045.680,00 dinara. Nijedna ispostavljena isplaćena situacija nije verifikovana od strane vršioca stručnog nadzora jer isti nije ni postojao. Kontrolom trošenja budžetskih sredstava za izvođenje građevinsko-zanatskih radova u hiruškoj i ginekološko-akušerskoj bolnici u Gračanici i interno-pedijatriskoj bolnici u Lapnjem Selu (investitor KBC Priština, izvođač A.D. „Produkt-Inžinjering“ iz Gračanice, vrednost investicije 9.995.250,00 dinara) utvrđeno je da nisu ispunjeni uslovi za pokretanje postupka javnih nabavki i neispravnosti u sprovođenju postupka javnih nabavki. Ustanovljeno je da su ispostavljene situacije za navedene radove u ukupnoj vrednosti od 125.582,23 evra u kojima su jedinične cene uvećane za oko 20% od realno tržišnih. Odbor je utvrdio kao indikativnu činjenicu da je Dragan Aritonović, radnik Gradske uprave u Prištini, sa sedištem u Gračanici, pa nije jasno kako je mogao u svojstvu direktora A.D. „Produkt- Inžinjering“ iz Gračanice da zaključuje ugovore o izgradnji.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u Domu zdravlja Gračanica, Anketni odbor je utvrdio da je Rešenjem Vlade Republike Srbije br.119-86/2003 od 10. marta 2002. godine dr Rada Trajković izabrana za vršioca dužnosti direktora navedene ustanove. Od tada pa sve do danas, nije bilo raspisivanja konkursa za izbor direktora. U Statutu Doma zdravlja iz 1999. godine nema odredbi o načinu i postupku izbora direktora Doma zdravlja, a na uređeni novi tekst Statuta nije data saglasnost od strane Ministarstva zdravlja. U ovoj ustanovi je ukupno 641 zaposlenih. Od 2000. do 2012. godine u radni odnos je primljeno novih 70 radnika, iako od 11 radno neangažovanih, tri radnika žive na teritoriji AP KiM. Ni za jednog novoprimljenog radnika ne postoji saglasnost za prijem u radni odnos od strane Ministarstva zdravlja, niti Ministarstva za Kosovo i Metohiju. Nije doneta odluka nadležnih organa o potrebi zasnivanja radnog odnosa, niti je raspisivan konkurs za prijem u radni odnos. Sa direktorkom Doma zdravlja nije zaključen Ugovor o radu, niti je predviđen koeficijent kao element koji čini zaradu, za poslove koje obavlja, pa je iz platnih spiskova zaposlenih utvrđeno da se plata direktorki Doma zdravlja obračunava po neverovatno visokom koeficijentu od 29,32 i 12 meseca 2012. godine iznosila je 197.969,00 dinara. U Domu zdravlja radi 12 neugovorenih radnika, koje RFZO ne priznaje i ne obezbeđuje im sredstva za zarade. Ustanova nema kadrovski plan, pa je evidentno da je broj zaposlenih nesumnjivo veći od realnih potreba. U Domu zdravlja se isplaćuju zarade za 26 stomatologa u punom iznosu. Kontrolom je utvrđeno da je zaposlenom Milošu Dimitrijeviću izvršeno usklađivanje koeficijenta sa stručnom spremom samo na osnovu molbe istog da mu se „uvaži diploma više škole“, što je i učinjeno potpisom direktora Doma zdravlja na molbi. Većina zaposlenih nema ugovor o radu i rešenje o koeficijentu. Mimo ustaljene prakse, u DZ Gračanica zaposlene su dve glavne medicinske sestre i jedan glavni medicinski tehničar. Za sedam administrativnih radnika kod obračuna plate primenjuje se nepostojeći koeficijent 12,24 umesto koeficijenta 10,20. Dom zdravlja Gračanica nema račun sopstvenih sredstava, već se transferi budžetskih i sopstvenih sredstava vrše preko jednog računa. U postupku kontrole utvrđeno je da su sredstva koja su DZ Gračanica preneta na ime naknade zaradama porodiljama, a koja do 31. decembra 2010. godine iznose 21.309.544,26 dinara, utrošena u celosti za razne druge namene. Utvrđeno je da je ukupan broj zaposlenih kojima je obračunata i isplaćena zarada veći u odnosu na ugovoreni broj radnika, što ukazuje na to da su se iz prenetih sredstava za zarade ugovorenih radnika finansirale i zarade neugovorenim radnicima, što je u suprotnosti sa članom 13. Pravilnika o uslovima, kriterijumima i merilima za zaključivanje ugovora sa davaocima zdravstvenih usluga. Zbog nepravilnosti u primeni koeficijenata za obračun plata, nezakonite isplate neugovorenih radnika i nezakonitog obračuna prekovremenog rada, Odbor je u ovoj ustanovi utvrdio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u iznosu od 13.736.880,81 dinara.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u Domu zdravlja Priština sem već iznetih primedbi koje se odnose na nepoštovanje Zakona o radu prilikom zasnivanja radnog odnosa i isplate zarada neugovorenim radnicima, druge nepravilnosti nisu uočene. U ovoj ustanovi u radnom odnosu je 559 zaposlenih, od čega je 134 radno angažovano na području AP KiM, 16 je radno neangažovano i žive na KiM, dok je 256 radno neangažovano i žive na prostoru centralne Srbije.

Dom zdravlja u Donjoj Gušterici je eklatantan primer stanja u zdravstvenim ustanovama na Kosovu i Metohiji. Anketni odbor je ustanovio grube propuste u radu direktora Doma zdravlja, koji je ovu ustanovu potpunu privatizovao. Doktor Bogoljub Stefanović je prvi put izabran za direktora ovog Doma zdravlja 9. aprila 2001. godine i sve do Rešenja Vlade Republike Srbije broj 119-3380/2010. od 13. maja 2010. godine kada je ponovo postavljen za direktora ove ustanove, nije vršen izbor i imenovanje rukovodstva ove ustanove, iz čega proizilazi da je dr Stefanović direktor ove zdravstvene ustanove već 12 godina. U ovoj zdravstvenoj ustanovi, Anketni odbor je ustanovio opštu pojavu nepotizma. Mimo zakona, direktor je u ovu zdravstvenu ustanovu primio svog bratanca Bojana Stefanovića kao radnika obezbeđenja, a potom i na nepostojeće radno mesto savetnika direktora za ekonomska pitanja. Pored imenovanog po principu „ti meni ja tebi“ , direktor je nezakonito u radni odnos primio i ćerku direktora Doma zdravlja Kosovo Polje dr Jordana Petrovića, Tijanu Petrović koja se ne pojavljuje na poslu, već je redovni student Medicinskog fakulteta Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici. Pored imenovane, direktor je u radni odnos primio i svog bratanca Vanju Stefanovića, snaju Miljanu Jovanović, Draganu Rašić, suprugu direktora RFZO u Gračanici, Ivanu Vasić, suprugu predsednika opštinskog odbora DS Kosovo Polje, Dejana Nedeljkovića dok je snaju njegove supruge dr Mirjanu Milosavljević postavio za šefa ambulante u Lipljanu. Sva ova lica se ne pojavljuju na poslu, ne izvršavaju svoje radne obaveze, a uredno primaju lične dohotke. U ovoj zdravstvenoj ustanovi je 390 zaposlenih, od čega je 176 nemedicinskog osoblja, od toga 60 spremačica. S obzirom da Dom zdravlja sa nadležnom filijalom RFZO ima sklopljen ugovor za 378 radnika, preostalih 18 radnika direktor nezakonito isplaćuje iz sredstava koja po osnovu novčane naknade porodiljama dobija od lokalne samouprave. Po izjavama zaposlenih, 43 radnika ovog Doma zdravlja se uopšte ne pojavljuju na poslu i ne obavljaju svoje radne zadatke a redovno primaju lične dohotke. Na osnovu neisplaćenih ličnih dohodaka, radnici su tužili Dom zdravlja, uz predhodnu uplatu na ime „sudskih troškova“ po 50 eura šefu obezbeđenja ove ustanove Momčilu Laziću. Navedene krivične prijave su zbog činjenice da je supruga referenta za suzbijanje privrednog kriminala nadležne Policijske uprave u Niškoj Banji Siniše Mitrovića, radnica Doma zdravlja Donja Gušterica radno angažovana u Nišu, kao i činjenice da je bratanica predsednika suda u Kosovskoj Mitrovici Nikolić Silvana kao lekar i neugovoreni radnik angažovana u ovom Domu zdravlja, redovno odbacivane.

S obzirom da je stalno nastanjen u Beogradu i činjenice da su pripadnici KPS-a, zbog saobraćajnog prekršaja, zaplenili službeni auto ovog Doma zdravlja, direktor za odlazak i povratak na posao i vikendom za prevoz koristi vozilo hitne pomoći Doma zdravlja. Zbog propusta u radu i neažuriranja spiskova radnika sa nadležnom filijalom RFZO, za devet lica koja više ne rade u ovoj ustanovi i dalje se na ime isplate ličnih dohodaka prebacuju sredstva. Dom Zdravlja nema statut kao ni akt o sistematizaciji i organizaciji zaposlenih, niti Pravilnik kojim se bliže određuju prava i obaveze zaposlenih. Za 12 radnika je rešenjem nezakonito utvrđen veći koeficijent za isplatu ličnih dohodaka. Za jednog radnika je utvrđeno da ima dva ugovora o radu, odnosno da je promena radnog mesta vršena Ugovorom a ne Aneksom kako je propisano čl.171. stav 1. tačka 1. Zakona o radu. U pravnoj službi je dato usmeno obrazloženje da je „direktor insistirao da mu se dostave blanko ugovori kojima je kasnije izvršena promena radnog mesta“. U postupku kontrole utvrđeno je da su sredstva DZ Donja Gušterica preneta na ime naknada zarada porodiljama u iznosu od 57.355.291,00 dinara do 31. decembra 2010. godine utrošena u ukupnom iznosu od 34.820.600,00 dinara za različite namene. Najveći izvor sredstava je utrošen za izmirivanje obaveza prema dobavljačima za energente, za medicinski laboratorijski materijal, medicinsku laboratorijsku opremu, lekove na recept, za troškove zakupa imovine i prostora, tekuće troškove zaposlenih (stipendija) kao i za sponzorstvo fudbalskog kluba. Utvrđeno je da su sredstva preneta od Sindikata za zdravstvenu i socijalnu zaštitu opštine Lipljan na račun Doma zdravlja u 2011. godini na ime isplate naknada porodiljama u iznosu do 11.494.498,00 dinara nenamenski utrošena za investiranje i izgradnju novog objekta za koji ne postoji nikakva validna dokumentacija, a iznos od 1.366.014,00 dinara je utrošen za otpremnine. Pored prijema novih radnika, suprotno instrukciji Ministarstva zdravlja, uočeno je da je DZ Donja Gušterica u okviru ugovorenog broja radnika vršio promenu radnih mesta. Nedostajuća sredstva za isplatu plata neugovorenim radnicima nadoknađivana su iz priliva sredstava filijale RFZO iz Gračanice. DZ Donja Gušterica je iz prenetih sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja za plate, u kontrolisanom periodu, vršio isplatu plata neugovorenim radnicima u ukupnom iznosu od 16.189.690, 00 dinara, što je u suprotnosti čl. 17. Ugovora o pružanju i finansiranju zdravstvene zaštite iz obaveznog zdravstvenog osiguranja i predstavlja nenamensko trošenje sredstava. Trebovanje sredstava za isplatu naknada zaradama porodiljama i od filijale RFZO Gračanica i od opštine Lipljan predstavlja grubu zloupotrebu. Samo u 2012. godini DZ Donja Gušterica je po ovom osnovu isplaćeno 12.713.529,00 dinara. Okvirni iznosi nenamenski utrošenih budžetskih sredstava po osnovu uočenih nepravilnosti u ovoj zdravstvenoj ustanovi su za nepravilnu primenu koeficijenta o platama 2.277.579,69 dinara, za isplatu neugovorenih radnika u iznosu od 20.592.634,00 dinara a za nezakonitu isplatu prekovremenog rada u iznosu od 2.651.607,47 dinara. Sistemom uzorka kod devet zaposlenih u 2012. godini utvrđeno je da je vršen obračun i isplata sati prekovremnog rada u ukupnom iznosu od 873.527,09 dinara. Od odgovornih lica zatražene su odluke direktora zdravstvene ustanove o razlozima i neophodnosti uvođenja prekovremenog rada i prisutnosti na radu za vreme prekovremenog rada. Tražena dokumentacija nije data na uvid, jer po usmenoj izjavi odgovornih lica ista ne postoji u DZ Donja Gušterica. Anketni odbor je ustanovio grube propuste i zloupotrebe u trošenju finansijskih sredstava namenjenih za refundaciju naknada porodiljama, a utrošenih za izgradnju novog objekta Doma zdravlja u Donjoj Gušterici. Uočeni propusti se odnose na nepravilnosti u postupku sprovođenja javne nabavke, u pogledu neispunjenja uslova za početak postupka javne nabavke, nesprovedenog otvorenog postupka javne nabavke, radova za kompletnu investiciju i sprovođenja više pojedinačnih postupaka javnih nabavki male vrednosti, iako se svi radovi odnose na isti objekat. Indikativno je da je izvođač radova na ovom projektu firma d.o.o „Gora-Farm“ iz Prizrena, koja je u dužem periodu bila i snabdevač Doma zdravlja sa sanitetskim i medicinskim materijalom i lekovima, u kojoj je Dom zdravlja u kratkom periodu po različito ispostavljenim cenama isplaćivao usluge. Vrednost ove investicije, finansirane od DZ Donja Gušterica iznosi 37.558.096,45 dinara ili 361.920,76 evra. Ugovor o vršenju stručnog nadzora zaključen je pet meseci nakon otpočinjanja radova. Odgovorni izvođač radova nije posedovao zakonom propisanu licencu, a nejasno je i po kom osnovu su nakon okončanja radova (12. septembra 2011. godine) ispostavljene dve privremene situacije u ukupnom iznosu od 70.000 evra. Neposrednim uvidom ustanovljeno je da radovi na objektu nisu okončani i da je objekat završen u procentu od 60%. Opšti zaključak je da je postupak javnih nabavki samo formalno vršen, da se ispoštuje zakonska procedura, a da je unapred bilo dogovoreno ko će izvoditi radove. Evidentno je da su pojedinačne cene i količine izvedenih radova znatno uvećane, tako da se može izvesti zaključak da je od ukupne vrednosti do sada izvedenih radova u iznosu od 360.000 evra, više plaćeno za oko 120.000 evra. Brojne predstavke zaposlenih u ovom zdravstvenom centru, koje se odnose na zloupotrebe i nezakonito ponašanje direktora dr Bogoljuba Stefanovića, upućene Ministarstvu za Kosovo i Metohiju, prema izjavama istih, nisu uzete u razmatranje zbog bliskosti direktora sa bivšim načelnikom Kosovskog upravnog okruga Goranom Arsićem, inače kumom nekadašnjeg ministra Gorana Bogdanovića a preko direktora Doma zdravlja u Kosovom Polju Jordana Petrovića i sa sadašnjim sekretarom Vlade Republike Srbije Veljkom Odalovićem.

Anketni odbor predlaže smenu v.d. direktora Doma zdravlja u Donjoj Gušterici dr Bogoljuba Stefanovića zbog grubih zloupotreba i propusta u radu i pokretanje istražnog postupka radi utvrđivanja njegove krivične odgovornosti.

Dom zdravlja Kosovo Polje sa sedištem u selu Ugljare ima ukupno 170 zaposlenih radnika, od čega radno angažovanih 153, 13 radno neangažovanih koji žive na prostoru AP KiM i četiri radno angažovanih na prostoru centralne Srbije. I pored postojanja 13 radno neangažovanih radnika koji žive na prostoru KiM, u ovom Domu zdravlja je u periodu od 2000. do 2012. godine bez odobrenja Ministarstva zdravlja i Ministarstva za Kosovo i Metohiju, kao i bez odluke o potrebu prijema, u radni odnos primljeno 16 novih radnika. Direktor Doma zdravlja je dr Jordan Petrović koji se na ovoj dužnosti nalazi od 2010. godine, a u vreme izrade ovog izveštaja ponovo je Rešenjem Vlade Republike Srbije imenovan za v.d. direktora ove zdravstvene ustanove. Zbog uočenih grubih propusta i nezakonitosti u radu, Anketni odbor smatra da je i imenovanje dr Jordana Petrovića za v.d. direktora Doma zdravlja Kosovo Polje ili posledica elementarnog nepoznavanja stanja u zdravstvenim institucijama na Kosovu i Metohiji od strane Ministarstva zdravlja, ili je ovo imenovanje u funkciji zadovoljavanja interesa nekih interesnih grupa. I pored konstatovanih grubih propusta u poslovanju ove institucije od strane tima nadzornika osiguranja RFZO 2011. godine, u Zapisniku o izvršenoj kontroli, Anketni odbor je ustanovio da navedena ustanova ni do dana današnjeg nije usvojila preporuke niti otklonila uočene propuste u poslovanju. Odbor je kod 12 zaposlenih ustanovio nezakonito utvrđivanje višeg koeficijenta za isplatu zarada, dok je kod četiri zaposlena utvrđeno da koeficijenti nisu usklađeni sa stručnom spremom. Dom zdravlja je sa pet lica zaključio ugovore o privremenim i povremenim poslovima uz mesečnu naknadu u iznosu od 20.000 dinara. Bez odluke o prekovremenom radu i sa naknadno napisanim i u delovodniku zavedenim rešenjima o prekovremenom radu, u Domu zdravlja su nezakonito prilikom obračuna zarada isplaćivani časovi noćnog rada sa 126% umesto 26% i časovi prazničnog rada sa 210% umesto 110%. Utvrđeno je da je DZ po osnovu nepravilne primene koeficijenta, nepravilnog obračuna minulog rada i prekovremenog rada, nenamenski utrošio budžetska sredstva u iznosu od 6.194.906,15 dinara. U ovoj zdravstvenoj ustanovi je ustanovljena opšta pojava nepotizma. U DZ je kao neugovoreni radnik zaposlena ćerka direktora Aleksandra Petrović, koja je inače redovni student Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici a ne pojavljuje se na radnom mestu. Pored ćerke u Domu zdravlja je kao radnik DZ Priština radno angažovana i supruga direktora Mira Petrović, sestrić direktora Raša Mladenović koji živi u Beogradu i ne izvršava svoje radne obaveze, kao i sestrić direktora Ivan Petrović koji je odmah po završetku Medicinskog fakulteta bez i jednog radnog dana u DZ Kosovo Polje poslat prvo na pripravnički staž, a potom na specijalističke studije na VMA u Beogradu. Interesantno je da je u ovoj zdravstvenoj ustanovi od juna meseca 2010. godine zaposlena i supruga aktuelnog sekretara Vlade Republike Srbije Bosiljka Odalović, čije se prisustvo na poslu redovno evidentira, uredno prima lične dohotke a koja se prema izjavama zaposlenih ne pojavljuje na radnom mestu niti izvršava radne zadatke. Pažnju zaslužuje i činjenica da je sestričina direktora dr Violeta Nešić na platnom spisku Doma zdravlja jer je kao radnik KBC Priština angažovana u DZ Kosovo Polje u koji ne dolazi na posao i živi na teritoriji uže Srbije i redovno prima platu. Medicinska sestra Jordana Milošević, koja je prodala celokupno imanje i odselila se za Beograd, ne dolazi na posao ali redovno prima lični dohodak uvećan za kosovski dodatak i to sa koeficijentom glavne sestre stomatologije. Zbog skučenog prostora odlukom direktora DZ 50% radnika je angažovano petnastodnevno po 12 časova dnevno, mada u praksi imaju sedmočasovno radno vreme. Za objekat u kome je smešten Dom zdravlja, privatnom licu se na ime zakupnine isplaćuje naknada od 1.000 evra mesečno, iako u neposrednoj blizini od 2010. godine postoji nov i nedovršeni objekat ambulante, čija izgradnja je finansirana sredstvima Ministarstva zdravlja. Anketni odbor je utvrdio da je u periodu od 2007. do 2010. godine sredstvima Ministarstva zdravlja finansirana izgradnja višenamenskog objekta u kome je planiran i smeštaj ambulante u selu Ugljare. Objekat je, kako je istaknuto, višenamenski i u istom objektu, je pored ambulante, predviđen i smeštaj opštinske uprave Kosovo Polje, Doma kulture i predškolske ustanove „Naša radost“. Izvođač radova na navedeom objektu je privatno preduzeće „Taša-Termoinžinjering“ iz Gračanice, a vrednost investicije je 39.466.052,60 dinara ili 500.000 evra. Uvidom na licu mesta konstatovano je da je objekat izgrađen u grubim radovima i stavljen pod krov. Postavljena je PVC stolarija, unutrašnji deo objekta je omalterisan, izvedene su instalacije vodovoda i kanalizacije, elektro i TT instalacije. Objekat je izveden u stepenu gotovosti 80% pa je nejasno zašto i pored plaćanja velike zakupnine za DZ Kosovo Polje, isti u protekle dve i po godine nije završen. Procena je Odbora da se samo za iznos plaćanja zakupnine isti mogao završiti. Odbor je utvrdio da su pojedinačne cene i izvedeni radovi na navedenom objektu znatno uvećane do te mere da je cena kvadratnog metra objekta isplaćivana po ceni 560 evra/m². Imajući u vidu da su realne tržišne cene grubih radova oko 260-290 evra/m², Odbor smatra da je na izgradnju ovog objekta nenamenski utrošeno oko 200.000 evra budžetskih sredstava.

Anketni odbor predlaže da se zbog grubih propusta u radu i opšte pojave nepotizma sa dužnosti v.d. direktora DZ Kosovo Polje smeni dr Jordan Petrović, te da se prema istom sprovedu istražne radnje radi utvrđivanja krivične odgovornosti.

U Domu zdravlja Štrpce u Štrpcu, nisu utvrđeni grubi propusti u trošenju budžetskih sredstava. U DZ radi 280 radnika od kojih je 277 ugovorenih. U Domu zdravlja se leči 15000 ljudi iz Sredačke župe i još oko 15000 ljudi sa prostora Gore. Odbor je utvrdio da je u ovoj ustanovi zaposlena Jelana Milosavljević, diplomirani ekonomista, koja je radno angažovana u DZ Donja Gušterica. Radi se o zaposlenoj koja je primljena kao „protivusluga“ direktora DZ Štrpce, direktoru DZ Donja Gušterica, koji je primio diplomiranog farmaceuta Anđeliju Savić, inače ćerku direktora DZ Štrpce koja je radno angažovana u Ministarstvu zdravlja. Ova ustanova ima problem zaplene lekova od strane UNMIK carine 11. aprila 2008. godine u vrednosti od 566.687,50 dinara koja je, od strane dobavljača evidentirana kao obaveza na osnovu koje se izračunava kamata. I u ovoj ustanovi, kao i u drugim zdravstenim ustanovama na Kosovu i Metohiji, potrebno je doneti kadrovski plan, statut i pravilnik o radu i uskladiti isplate novčanih primanja po osnovu pripravnosti, radu po pozivu i prekovremenom radu sa Zakonom o zdravstvenoj zaštiti i Zakonom o zdravstvenom osiguranju.

U Domu zdravlja Obilić je radno angažovano 207 ugovorenih i dva neugovorena radnika. Dom zdravlja sredstva za ispaltu naknada porodiljama trebuje od RFZO a iste nerefundira opština Obilić. Dom zdravlja je u 2010. godini platio dobavljaču „Gora farm“ stolarske radove u iznosu od 1.267.455,00 dinara iz sredstava RFZO, iako ugovorom sa RFZO nisu opredeljena sredstva za ovu namenu.

Zdravstveni centar Gnjilane sa sedištem u selu Šilovu, u svom sastavu ima četiri Doma zdravlja i to: Dom zdravlja Vitina sa dve zdravstvene stanice (Vrbovac i Klokot) i zdravstvena ambulanta u Vitini, Dom zdravlja Gnjilane sa šest zdrvasvtenih stanica (Parteš, Pasjane, Budriga, Koretište, Kusce i Šilovo) i osam zdravstvenih ambulanti (Straža, Kmetovce, Paralovo, Poneš, Makreš, Gnjilane, Cernica i Stanišor), Dom zdravlja Novo Brdo sa jednom zdravstvenom stanicom u selu Prekovac i jednom zdravstvenom ambulantom u selu Jasenovik i Dom zdravlja Kosovska Kamenica sa tri zdravstvene stanice (Ranilug, Kosovska Kamenica i Korminjane) i osam zdravstvenih ambulanti (Ropotovo, Domorovce, Rajanovce, Kololeč, Ajinovce, Bosce, Bušince i Srezovce). Zdravstveni centar upošljava ukupno 404 radnika od čega četiri radnika na određeno vreme. Nimalo slučajno i ovde je, kao i u slučaju Doma zdravlja Donja Gušterica i Doma Zdravlja Kosovo Polje, u vreme pisanja ovog izveštaja Rešenjem Vlade Republike Srbije ponovo za v.d. direktora zdravstvenog centra Gnjilane imenovana dr Jelica Krčmarević koja, ne ispunjava osnovne profesionalne i zakonske kriterijume. Naime, dr Krčmarević je pravosnažnom presudom nadležnog suda zbog nezakonitog raskida radnog odnosa sa radnikom centra, medicinskom sestrom Natašom Cvetković, osuđena na šest meseci zatvora, uslovno na dve godine. Osnovni sud u Vranju je protiv iste pokrenuo istragu zbog osnovane sumnje da je počinila krivično delo zloupotrebe službenog položaja iz člana 359. stav 2. u vezi stava 1. Krivičnog zakonika. Zbog neodazivanja sudskom pozivu Osnovno javno tužilaštvo u Vranju je za istom raspisalo poternicu. Ovaj postupak Osnovnog javnog tužilaštva je začuđujuć, obzirom da je za sve vreme trajanja poternice, dr Krčmarević napuštala teritoriju KiM, boravila na teritoriji uže Srbije gde je inače član Lekarske komore Srbije, pa je samim tim i bila dostupna pravosudnim organima. Zbog ispoljenog uticaja na pravosudne organe u Vranju za imenovanom je skinuta poternica i još uvek se vodi sudski postupak. Zbog nepoštovanja rešenja Inspekcije rada o vraćanju na posao pomoćnika direktora Zdravstvenog centra za pravna pitanja Vladimira Denića, koga je dr Krčmarević nezakonito otpustila sa posla, Zdravstveni centar Gnjilane je kažnjen sa 800.000 dinara, a doktorka Krčmarević sa 40.000 dinara. Zbog samovolje dr Krčmarević i nezakonitog raskida radnog odnosa sa jednim brojem radnika, po osnovi sudskih presuda na ime odštete RFZO plaća milionske štete (dr Đorđe Andrejević- odšteta 2.000.000 dinara, dipl. pravnik Vladimir Denić odšteta oko 4.000.000 dinara, med. sestra Nataša Cvetković 1.9 miliona dinara i dr Zoran Šarac- postupak pri kraju). Po odluci direktora RFZO, donetoj na osnovu Zapisnika o izvršenoj kontroli 05 broj 54-209/11-1 od 8. februara 2011. godine, ZC Gnjilane zbog nenamenskog trošenja za isplatu zarada zaposlenih izvršeno je umanjenje sredstava za plate u iznosu od 13.327.549,50 dinara. Zbog ovoga ustanova zaposlenima i danas duguje pola mesečne zarade. Po osnovu prinudne naplate po sudskim presudama i drugim rešenjima od 2004. do 2012. godine sa budžetskog računa je skinuto 3.478.525 dinara. Doktorka Krčmarević je, prema podacima do kojih je došao Anketni odbor, preko računa Komercijalne banke po osnovu zarade i drugih prihoda u aprilu mesecu 2011. godine primila ukupno 220.753,40 dinara, u februaru mesecu 2012. godine 214.388,49 dinara a u martu mesecu 2012. godine 209.169,91 dinara. Pored ovog iznosa preko računa KAS banke u Vitini, dr Krčmarević su isplaćivana primanja i iz budžeta privremenih kosovskih institucija u mesečnim iznosima od 275,66 evra do 283,26 evra. I u ovoj ustanovi je prisutna pojava prijema radnika u radni odnos bez saglasnosti Ministarstva zdravlja i Ministarstva za KiM. Neophodno je da inspekcija RFZO utvrdi zakonitost nabavke ampuliranih lekova u ovoj zdravstvenoj ustanovi u pogledu upoređenja nabavne cene istih i cena prikazanih u otpremnicama Zdravstvenog centra, kao i enormno trošenje budžetskih sredstava za isplatu goriva za službeni auto koji koristi direktorka, a koje je kupljeno na tržištu bez tendera.    

Anketni odbor predlaže da se zbog grubih propusta u radu i neispunjavanja propisanih zakonskih uslova, dr Jelica Krčmarević smeni sa dužnosti direktora Zdravstvenog centra Gnjilane, a da se radnici sa kojima je nezakonito raskinut radni odnos, od koji neki spadaju u deficitarni kadar, vrate na posao.

U filijali Fonda RFZO u Ranilugu, Anketni odbor je ustanovio opštu pojavu nepotizma. Za direktora filijale 2010. godine postavljen je Dragiša Bojković, šurak nekadašnjeg pomoćnika ministra za Kosovo i Metohiju Dragana Petkovića. Bojković poseduje uverenje o stečenom visokom obrazovanju na diplomskim akademskim studijama Univerziteta Edukone u Sremskoj Kamenici. Isti je po raznim osnovama nezakonito uvećao svoj koeficijent za isplatu plate čak na 41,98. Zbog odsutnosti direktora filijale po osnovu korišćenja godišnjih odmora, Odbor nije mogao steći uvid u platne spiskove filijale. Po izjavama građana u filijali, sem Bojkovića kao šuraka, rade i supruga nekadašnjeg pomoćnika ministra za Kosovo i Metohiju Dragana Petkovića, svastika i šurak.

Mrežu zdravstvenih ustanova u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu čine Zdravstveni centar Kosovska Mitrovica sa domovima zdravlja u Zvečanu, Zubinom Potoku i Leposaviću, Zavod za javno zdravlje Kosovska Mitrovica i Apotekarska ustanova Kosovska Mitrovica. Zdravstveni centar u Kosovskoj Mitrovici je ključna Zdravstvena ustanova sekundarnog zdravstva na Kosovu i Metohiji. Ima 1380 ugovorenih i 143 neugovorena radnika. Po rečima doktora Milana Ivanovića, direktora Zdravstvenog centra, u ovoj zdravstvenoj ustanovi se u dužem vremenskom periodu solidarno, a uz saglasnost načelnika odeljenja i kolegijuma Zdravstvenog centra kao i uz saglasnost svih sindikata, ustanova ugovorenim radnicima za vreme korišćenja godišnjih odmora ne isplaćuje kosovski dodatak, već se od tog novca isplaćuju plate neugovorenim radnicima. Od njegovog imenovanja, uz navodnu saglasnost svih sindikata ustanove, odlučeno je da se svakom ugovorenom radniku u toku meseca odbije po jedna dnevnica i od tog novca isplate neugovoreni radnici, što je po mišljenju Anketnog odbora nezakonito. Iz više izjava neugovorenih radnika može se zaključiti da su isti primoravani da potpisuju izjave da se odriču jednog ili više ličnih dohodaka kako bi u Zdravstvenom centru ostali na spisku neugovorenih radnika. S obzirom da ne poseduju primerak izjava, Odbor smatra da ZC na ovaj način manipuliše neugovorenim radnicima, a nejasno je i u koje svrhe se koristi novac koga su se oni odrekli. S obzirom da ustanova ne poseduje kadrovski plan, evidentno je da je broj ljudi zaposlenih u njoj nesumnjivo veći od njenih potreba, što čini nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Isplatu plata neugovorenim radnicima ZC je vršio iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja, što predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Samo za drugu polovinu 2012. godine ukupan dug Zdravstvenog centra Kosovska Mitorvica za neisplaćene zarade neugovorenim radnicima iznosi 35.225.722,17 dinara. Kontrolom je utvrđeno da su časovi prekovremenog rada obračunavani na osnovu Odluke direktora ZC Kosovska Mitrovica, kojima je uvođeno radno vreme duže od punog radnog vremena kako za medicinske, tako i za nemedicinske službe, što je u suprotnosti sa Zakonom o zdravstvenoj zaštiti i predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Odbor je ustanovio da su pojedini lekari imali obračunatu naknadu i za preko 80 časova produženog rada. Primetno je da je broj angažovanih zdravstvenih radnika iz drugih zdravstvenih ustanova sa prostora KiM u ovaj Zdravstveni centar sa četiri od 2000. godine porastao na 23 u 2012. godini. Zdravstveni centar je u 2011. i 2012. godini zaključio više ugovora o dopunskom radu, što je u suprotnosti sa čl 199-202. Zakona o zdravstvenoj zaštiti koji jasno propisuje uslove i način zaključivanja Ugovora o dopunskom radu sa zdravstvenim radnicima. Karakterističan slučaj zloupotreba u ovom ZC je slučaj dr Milana Jakovljevića koji je Odlukom Vlade 2009. godine imenovan, a 2013. godine razrešen sa funkcije direktora Zdravstvenog centra. U navedenom periodu imenovani je na neodređeno vreme zaposlio ukupno 157 radnika koji nikada nisu radili u sistemu zdravstva, a 23 radnika preveo iz statusa na neodređeno vreme u radni odnos na određeno vreme. Utvrđeno je nenamensko trošenje budžetskih sredstava po osnovu obračuna stimulacije dr Jakovljeviću koja je u 2010. godini iznosila i 30%. Tipičan primer bahatosti i nezakonitog trošenja budžetskih sredstava predstavlja protivzakonita odluka dr Jakovljevića da za svog savetnika angažuje penzionisanog dr Radoslava Orlovića za velika mesečnih primanja, koja su isplaćivana iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja, što predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava u ukupnom iznosu od 15.123.553,65 dinara. Koliki je upliv politike i interesa u zdravstvenim institucijama na Kosovu i Metohiji vidi se i iz činjenice da je državni sekretar u Ministarstvu zdravlja dr Periša Simonović, koji već 12 godina ima presudni uticaj na zdravstvene ustanove na Kosovu i Metohiji, član Saveta Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici, dok je dr Branko Mihajlović, savetnik ministra prosvete za visoko obrazovanje na KiM, inače kum sekretara Vlade Republike Srbije Veljka Odalovića, član Upravnog odbora Studentskog centra u Kosovskoj Mitrovici i predsednik Upravnog odbora ZC u Kosovskoj Mitrovici. U ovoj zdravstvenoj ustanovi u proteklih 12 godina iz budžeta Republike Srbije finansirane su brojne investicije. Sredstvima ZC 2003. godine finansirana je izgradnja zgrade infektivne klinike. Izvođač radova bilo je privatno preduzeće „Mab Kompanija Miljković“ iz sela Žitkovac kod Zvečana, koja je po oceni Odbora imala povlašćenu poziciju u izgradnji i rekonstrukciji objekata u ZC u proteklih 12 godina. Vrednost navedene investicije je 31.987.291,53 dinara. Kontrolom postupka javne nabavke Anketni odbor je uočio da su ponude ponuđača dostavljene u istovetnim kovertama, da su podaci na kovertama upisani na isti način i da je rukopis na kovertama istovetan, iz čega se može pretpostaviti da je popunjavanje podataka vršila ista osoba. ZC je zaključio Aneks Ugovora br. 1841 od 29. septembra 2003. godine suprotno odredbama Zakona o javnim nabavkama i suprotno odredbama Zakono o budžetskom sistemu. Isplaćen iznos izvođaču radova po navedenom Aneksu od 4.238.476,00 dinara predstavlja nezakonito trošenje budžetskih sredstava. Za navedeni projekat ne postoji građevinska dozvola, građevinski dnevnik niti obračunska lista građevinske knjige. I pored ugovorene jedne cene, protivzakonito je aneksima ugovorima uvećana cena izvedenih radova i ona je u ukupnom iznosu 477.795,55 evra (ili 31.987.291,53 dinara). Jedinačne cene radova za izgradnju ovog objekta, po osnovnom ugovoru, uvećane su u odnosu na realne tržišne cene za oko 200 evra/m². Tako je cena kvadratnog metra objekta po osnovnom Ugovoru isplaćena po 605 evra/m² iako je realna tržišna cena izgradnje od 270 do 290 evra/m² dok je cena pretvaranja tavanskog prostora u poslovni navedenog objekta plaćena po uvećanim cenama od 525,47 evra/m². I pored velikog prekoračenja roka izgradnje, vrednost celokupne investicije nerealno je uvećana za oko 160.000,00 evra i predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Interesantno je da je iste godine ZC budžetskim sredstvima finansirao rekonstrukciju i adaptaciju novosagrađene zgrade infektivnog odeljenja koja menja namenu u stacionar pedijatrije i službe za transfuziju krvi. I u ovom slučaju izvođač radova je „Mab Kompanija Miljković“ iz Zvečana, a vrednost investicija je 65.367.388,00 dinara (ili 974.291,79 evra). Vrednost radova po osnovnom Ugovoru iznosila je 358,98 evra/m² a po Aneksu Ugovora 288,55 evra/m². Vrednost celokupne investicije nerealno je uvećana za oko 260.000,00 evra i predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Na ovoj investiciji utvrđeno je prekoračenje roka izgradnje od 27 meseci. Privremene situacije investicije nisu date na uvid Odboru, kao ni građevinski dnevnik. Objekat nema građevinsku dozvolu. Projekat rekonstrukcije zgrade bolnice- interni blok sproveden je 2008. godine. Investitor radova je Ministarstvo za Kosovo i Metohiju, a izvođač radova „Pgp Kolašin“, iz Zubinog Potoka. Vrednost investicije je 27.907.373,00 dinara. Ugovor o izvođenju radova zaključen je 16. decembra 2008. godine. Ugovorena je ukupna vrednost radova u iznosu 27.907.373,00 dinara sa 0% avansa. U dokumentaciji koja je data na uvid nalazi se avansna situacija broj 12/04/09 od 19. oktobra 2009. godine na vrednost od 5.000.000,00 dinara. Nejasno je zašto je ispostavljena avansna situacija kada nije predviđena osnovnim Ugovorom, odnosno može se reći da je nezakonito izvršena uplata od 5.000.000,00 dinara. Iz budžetskih sredstava Ministarstva za Kosovo i Metohiju izvršen je prenos sredstava izvođaču radova u ukupnom iznosu od 18.460.251,60 dinara. Po datom obrazloženju Ugovor je raskinut, ali u spisima predmeta ne postoji raskid ugovora. Ne postoji građevinska dozvola niti građevinski dnevnik, tako da se ne može utvrditi u kom periodu su radovi izvođeni i koliko su dugo trajali. Ne može se odrediti vrsta i obim radova niti građevinski materijal. Pregledom objekta utvrđene su pozicije koje su plaćene a nisu urađene, kao što su obrada fasade i zamena prozora. Radovi su prekinuti i trenutno se ne izvode. I projekat rekonstrukcije zgrade bolnice- hiruški blok je prekinut, iako je izvođaču radova „d.o.o. Ekskos“ iz Zubinog Potoka do sada izvršena uplata od 15.646.238,20 dinara. Na osnovu Odluke o pokretanju postupka sa pogađanjem bez prethodnog objavljivanja, donete 1. januara 2006. godine „Mab Kompanija Miljković“ je angažovana za nabavku i ugradnju toplovodnog kotla i izgradnju postrojenja za centralno snabdevanje toplom vodom u zgradi internog bloka ZC Kosovska Mitrovica. Za realizaciju nabavke i ugradnju toplovodnog kotla utrošena su budžetska sredstva u iznosu 6.995.043,00 dinara. Zbog neblagovremenog izmirenja osnovnog duga prema kompaniji „Mab Miljković“ po izvršnom rešenju Privrednog suda u Nišu, navedenoj kompaniji je isplaćen dug, kamata u iznosu od 15.231.485,18 dinara, kao i troškovi advokatskih usluga od 1.185.494,74 dinara i sudski troškovi od 42.878,08 dinara, što je neopravdano uvećalo troškove investitora, odnosno budžeta Republike Srbije za 110,50% u odnosu na ugovorenu cenu.

Zavod za javno zdravlje u Kosovskoj Mitrovici ukupno ima 96 uposlenih radnika, od čega 81 ugovorenih i 15 neugovorenih radnika. Zbog nepravilno obračunatog koeficijenta, do donedavni direktor zavoda dr Bojan Ilić je redovno primao platu u iznosu od 200.000,00 dinara mesečno. Zavod je 2003. godine na zemljištu ZC Kosovska Mitrovica sredstvima Koordinacionog centra finansirao izgradnju nove poslovne zgrade. I na ovom projektu izvođač radova je bila „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca. Ugovorena vrednost radova je 21.514.834,82 dinara, a ukupno isplaćena vrednost iznosi 36.362.912,00 dinara, iz čega se vidi da su i na ovom projektu, kao i na ostalima na kojima je radove izvodila „Mab Kompanija Miljković,“ cene drastično uvećavane. Isplaćena cena po metru kvadratnom na ovom projektu je 365 evra/m^2, iako je realna tržišna cena od 260 do 290 evra/m².

Na adaptaciji objekta Apotekarske ustanove u Kosovskoj Mitrovici 2010. godine sa preduzećem Sztr „Tri brata“ i Sztr „Marko“, sklopljeni su ugovori u ukupnoj vrednosti od 3.997.345,00 dinara, od čega je Sztr „Tri brata“ pored ugovorenih 2.298.000,00 dinara isplaćeno naknadnim računom za koji nema pravdanja dodatnih 275.800,00 dinara, što je nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Ukupna isplaćena vrednost radova oba preduzeća iznosi 4.273.145,00 dinara ili 320 evra/m^2, što predstavlja uvećanje cena u odnosu na realno tržišne.

Na adaptaciji Apoteke u Zubinom Potoku 2010. godine i pored zakonski sprovedenog postupka javne nabavke, preduzeću Sztr „Marko“ iz Žerovnice, je prihvaćena i isplaćena neverovatna cena skidanja laminata i starih pločica od 1.700,00 dinara/m² iako je nabavna cena istih oko 800,00 dinara/m². I u ovom slučaju izvođaču radova za dodatne i neugovorene radove izvršena je dodatna uplata u iznosu 793.200,00 dinara što predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava.

Anketni odbor je ustanovio i nenamensko trošenje budžetskih sredstava za finansiranje Izgradnje fabrike infuzionih rastvora u Leposaviću 2003. i 2004. godine. Prosečna vrednost izgradnje po metru kvadratnom za veličinu objekta od 771.21m² isplaćene izvođaču radova JKP „24. novembar“ iz Leposavića iznosi neverovatnih 578 evra/m². Fabrika infuzionih rastvora od završetka radova sve do avgusta 2012. godine nije otpočela sa radom, iako je dva puta zvanično otvarana, čime se postavlja pitanje opravdanosti ekonomskog investicionog ulaganja od 29.900.000,00 dinara. Ministarstvo zdravlja-inspektorat za lekove dana 14. jula 2008. godine uputilo je Zavodu za javno zdravlje u Kosovskoj Mitrovici obaveštenje da po odredbama Zakona o zdravstvenoj zaštiti navedeni Zavod ne može obavljati delatnost proizvodnje lekova. Ovaj skup i opremljen objekat Zavod za javno zdravlje iz Kosovske Mitrovice izdao je u zakup preduzećima „Media Farm“ iz Leposavića i „Unilek“ iz Beograda, uz mesečnu naknadu od 1.000,00 evra u dinarskoj protivvrednosti, počev od 1. septembra 2012. godine. Proverom stanja u knjigovodstvenoj evidenciji do momenta kontrole nije primljena nijedna uplata na ime zakupnine. Zavod za javno zdravlje se nije obratio niti dobio zakonom propisanu saglasnost Direkcije za imovinu Republike Srbije za izdavanje u zakup navedenog objekta, iako je pribavio saglasnost Ministarstva za Kosovo i Metohiju od 17. novembra 2012. godine.

Za izgradnju zgrade ambulante u selu Žitkovac kod Zvečana, Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2008. godine izdvojilo 3.730.000,00 dinara. U ovom slučaju izvođač radova je bila kompanija „Mba Miljković“ koja je sestrinska firma kompanije „Mab Miljković“ iz Žitkovca. I u ovom slučaju cena izgradnje kvadratnog metra objekta isplaćena 385 evra/m² uvećana je u odnosu na realne tržišne cene, a objekat nije završen i nije priveden nameni.

Mrežu zdravstenih ustanova u Pećkom i Prizrenskom (Metohijskom) upravnom okrugu čine Zdravstveni centar Peć sa sedištem u Goraždevcu i Dom zdravlja Istok sa sedištem u Osojanu. Sem nepostojanja kadrovskog plana i prijema u radni odnos bez odobrenja Ministarstva zdravlja i Ministarstva za Kosovo i Metohiju, Anketni odbor nije ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u ovim zdravstvenim ustanovama.

Anketni odbor predlaže Nardnoj Skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da usvoji predložene smene direktora Zdravstvenih institucija na Kosovu i Metohiji i preko nadležnih organa sprovede istragu za nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Takođe, da Državna revizorska institucija izvrši reviziju trošenja budžetskih sredstava na izgradnji, dogradnji i adaptaciji zdravstvenih ustanova u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu; da se mreža zdravstvenih ustanova i broj zaposlenih u njima upodobi sa realnim potrebama stanovništva na Kosovu i Metohiji; da se radnicima u zdravstvenim ustanovama koji primaju mesečne naknade, i iz budžeta privremenih kosovskih institucija, isplaćuje lični dohodak u iznosu od 100% a da se preostalih 50% uplaćuje u jedinstveni fond iz koga bi se linearno mesečno isplaćivala socijalna pomoć porodicama koje nemaju radno angažovanih članova a žive na teritoriji Kosova i Metohije; da mešovita komisija sastavljena od predstavnika Kancelarije za Kosovo i Metohiju, Ministarstva zdravlja, Republičkog Fonda za zdravstveno osiguranje i Ministarstva za rad zapošljavanje i socijalnu politiku izvrše obilazak zdravstvenih ustanovana na teritoriji Kosova i Metohije, reše problem viška zaposlenih i neugovorenih radnika, kao i da radno-pravnu dokumentaciju usklade sa važećim propisima; da inspekcija za visoko obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja utvrdi nezakonitu isplatu duplih ličnih dohodaka i kosovskih dodataka zdravstvenim radnika istovremeno angažovanim u zdravstvenim ustanovama i na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, i prema istima primeni zakonom propisane mere.

* * *   

Anketni odbor je ustanovio da svi zaposleni u prosvetnim institucijama Republike Srbije na teritoriji AP KiM, sem zaposlenih u visokoškolskim ustanovama, primaju duple lične dohotke iz budžeta Republike Srbije i iz budžeta privremenih kosovskih institucija. Odbor je ustanovio nezakonit prijem u radni odnos nenastavnog osoblja na visokoškolskim ustanovama bez saglasnosti Ministarstva prosvete i Ministarstva za KiM. Uočena je pojava nezakonitog uvećanja cena rada a time i zarada, kao i nezakonito povećanje koeficijenata za obračun zarada rukovodiocima nekih na visokoškolskim ustanovama. Krši se član 75. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju, u pogledu angažovanja u visokoškolskoj i zdravstvenoj ustanovi, i po tom osnovu vrši nezakonita isplata ličnih dohodaka velikih iznosa. Prisutna je pojava nepotizma u nekim visokoškolskim ustanovama. Angažovanjem velikog broja predavača i stručnih saradnika na nekim visokoškolskim ustanovama sa drugih ustanova po ugovoru o delu, otvara sumnju da neke visokoškolske ustanove nemaju elementarne kadrovske potencijale za obavljanje nastave. Postoje zloupotrebe i u pogledu trošenja budžetskih sredstava za izgradnju, rekonstrukciju i renoviranje prosvetnih ustanova.

Anketni odbor je ustanovio da na celoj teritoriji Kosova i Metohije svi zaposleni u predškolskim ustanovama, ustanovama osnovnog i srednjeg obrazovanja, pored ličnih dohodaka iz budžeta Republike Srbije u iznosu od 150%, imaju i mesečna primenja iz privremenih kosovskih institucija u iznosu od 200,10 evra do 280,45 evra. Odbor je ustanovio zloupotrebe i nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji i renoviranju pojedinih predškolskih objekata, kao i objekata osnovnog i srednjeg obrazovanja. Utvrđeno je nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji, uređenju i opremanju dečijeg vrtića „Car Konstantin i Carica Jelena“ u selu Prilužju kod Vučitrna. Vrednost ove investicije koje je 2009. godine preko opštine Vučitrn finansiralo Ministarstvo za KiM je 16.341.802,41 dinar ili 170.465 evra odnosno 402.05 evra/m² sagrađenog objekta. Ovako visoka cena objekta koje je gradila firma „Jid Big“ d.o.o iz Prilužja je neralna i višestruko uvećana s obzirom da nije plaćena cena radne snage, jer su na izgradnji istog učestvovali neangažovani radnici JP „Elektroprivrede Srbije“koji žive u Prilužju, dok je građevinski materijal nabavljan sa privatnih stovarišta po daleko nižim cenama od tržišnih. Naime, na izgradnji navedenog objekta, po dogovoru između tadašnjeg predsednika opštine Zorana Rakić i njegovog zeta, direktora JP „Elektokosmet Srbija“ Srđana Kovačevića, angažovani su bez novčane naknade neangažovani radnici navedenog javnog preduzeća koji žive u Prilužju. Građevinski materijal za navedeni objekat je nabavljan preko supruga predsednice Školskog odbora Violete Spasić sa privatnih albanskih stovarišta po daleko nižim cenama od tržišnih. Odbor je utvrdio i nenamensko trošenje budžetskih sredstava na rekonstrukciji i adaptaciji OŠ „Vuk Karadžić“ u Prilužju 2009. godine. Iako je navedena škola sredstvima UNHCR-a renovirana 2000. godine po ovlašćenju tadašnjeg Ministra za KiM Gorana Bogdanovića, broj 260-br.404-02-13/09-02 od 2.7.2009. godine, opština Vučitrn sprovodi postupak javne nabavke za rekonstrukciju i adaptaciju navedene škole. Kako bi se stvorile neophodne pretpostavke za renoviranje već renovirane škole, Ministarstvo za KiM dana 2. jula 2009. godine preko Ministarstva zdravlja šalje inspekciju za sanitarni nadzor da izvrši nadzor i sačini zapisnik o lošim uslovima rada navedene škole, čime su stvoreni uslovi za pravdanje navedene investicije. Indikativna je i činjenica da istog dana tadašnji predsednik opštine Vučitrn, Zoran Rakić, donosi odluku pod brojem 1/541/1 o pokretanju postupka javne nabavke. Anketni odbor nije mogao da utvrdi da procena vrednosti radova za tender iznosi 28.000.000,00 dinara, kao i šta sve ona podrazumeva. Nejasno je ko je i kada i na osnovu čega sačinio konkursnu dokumentaciju, kada su već 10. jula 2009. godine ponuđačima dostavljeni pozivi za podnošenje ponuda u kojima nije navedeno da im se dostavlja i konkursna dokumentacija. Sanitarna inspekcija je izvršila nadzor objekta 9. jula 2009. godine, a predsednik opštine već sutradan 10. jula 2009. godine, raspisao poziv za javnu nabavku. Navedeno ukazuje da je postupak javne nabavke i izbor najpovoljnijeg ponuđača unapred bio dogovoren. Ugovor o rekonstrukciji i adaptaciji škole zaključen je dana 20. jula 2009. između opštine Vučitrn, kao naručioca, i firme „Dinamik Trejd“ iz Zvečana, kao izvođača radova. Radovi su okončani 31. avgusta 2009. godine. Uvidom na licu mesta Odbor je utvrdio da nije vršena nikakva adaptacija postojećeg objekta u građevinskom i arhitektonskom smislu. Konstatovano je da je kvalitet izvedenih radova ispod svakog nivoa, kao i da je ugrađeni materijal poslednje klase, što ukazuje da je cena za rekonstrukciju školske zgrade znatno veća od realnog stanja sagledanog na terenu, a da bi za utvrđivanje realne cene izvedenih radova i ugrađenog materijala bilo potrebno veštačenje nezavisne stručne komisije na licu mesta. Ukupna vrednost izvedenih radova iznosi 26.111.360,70 dinara ili 280.000 evra što iznosi 2/3 cene izgradnje novog objekta. Anketni odbor je utvrdio i zloupotrebe i nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji balon sale u OŠ „Vuk Karadžić“ u Prilužju. Izgradnja balon sale je inicirana od strane opštine Obrenovac sa njenim sredstvima iz budžeta, a u vidu donacije po Ugovoru broj 401-176 od 19.09.2008. godine po kome je bratska opština Obrenovac za izgradnju navedene sale donirala 10.000.000,00 dinara, dok je 14.906.538,60 dinara obezbedilo Ministarstvo za KiM. Ugovor o izgradnji sklopljen je sa firmom „Dinamik Trejd“ iz Zvečana na ukupan iznos od 24.906.538,60 dinara. Uvidom na licu mesta utvrđeno je da podna obloga nije postavljena kako je definisano u poglavlju 12 okončane situacije, odnosno nije postavljena PVC podna obloga „Grabo sport elit 60“, po ceni koja je 3.040.290,00 dinara, pa nije jasno gde je ovaj novac završio. Neposrednim uvidom utvrđeno je da je podni beton premazan sa nekoliko slojeva nepoznatog premaza, koji je vrlo grub i svaki pad deteta izaziva povredu. Podna betonska ploča sale je na više mesta ispucala, a na pukotinama se jasno vidi da nema PVC sloja. Objekat nema obezbeđenu ventilaciju i ne postoje uslovi za korišćenje u letnjem periodu. Krovni pokrivač je u nekoliko navrata popravljan, što ukazuje na sumnju da nije ugrađen nov krov ili je ugrađen neodgovarajućeg kvaliteta. Radovi na kanalizaciji i odvodu su nesolidno odrađeni te se u delovima svlačionice oseća miris fekalija.

Zbog osnovane sumnje u zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava na rekonstrukciji i adaptaciji OŠ „Vuk Karadžić“; izgradnji, uređenju i opremanju dečijeg vrtića „Car Konstatin i Carica Jelena“ i izgradnji balon sale u selu Prilužje u opštini Vučitrn, Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi sprovedu hitnu istragu. Neophodno je istražiti odgovornost i poreklo imovine tadašnjeg predsednika opštine Vučitrn Zorana Rakića (u naselju Jajinci u Beogradu poseduje kuću orijentacione vrednosti oko 600.000 evra), kao i odgovornost nadležnih u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju.

Anketni odbor je utvrdio da direktor tehničke škole „Nikola Tesla“ u selu Prilužje opštine Vučitrn, svakog meseca od plata zaposlenih odbija određeni iznos radi navodnog stipendiranja romske dece da bi išla u školu. Zaposleni kojima se odbija od plate nisu upoznati u koje svrhe se navedeni novac troši. Neophodno je da nadležna inspekcijska služba za osnovno i srednje obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja sankcioniše ovakvo ponašanje.

Anketni odbor je utvrdio nenamenesko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji sportske sale u OŠ „Vuk Karadžić“ u Sočanici kod Leposavića. Izgradnja navedene sportske sale trajala je čitavih 13 godina (započeta 1998. a završena 2011. godine). Investitor je Koordinacioni centar za KiM, a kasnije i Ministarstvo za KiM, izvođač radova „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca, a vrednost investicije je 31.343.851,79 dinara. Odbor zbog nepružanja dokaza o uplati nije uspeo da utvrdi sudbinu novčanog iznosa od 6.564.195,59 dinara koji je razlika između ugovorene cene od 24.779.656,20 i isplaćene cene od 31.343.851,79 dinara, a koji se pravda isplatom poreza kosovskim institucijama. Uvidom na licu mesta utvrđeno je da su izvedeni radovi lošeg kvaliteta, krov mestimično prokišnjava, a parket je postavljen bez potrebne hidroizolacije pa je izbila vlaga usled čega je podloga na više mesta istrulela a parket se podigao te je hala postala nebezbedna za korisnike zbog mogućih povreda. Iako je objekat završen 2007. godine kada je komisija za prijem objekta konstatovala 26 raznih nedostataka, drugi tehnički pregled je izvršen tek 3. novembra 2011. godine tj. četiri godine nakon završetka objekta, a upotrebna dozvola izdata 9. novembra 2011. godine, odnosno osam godina posle ugovorenog roka za završetak radova. Napred navedeno govori o tome kako je nadzorni organ „Pmc Inžinjering“ obavljao poslove nadzora koji je mimo svih propisa i ekonomske logike tu uslugu naplatio 1.105.172,66 dinara.

Utvrđeno je nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji i opremanju poljoprivredne škole u Lešku. Ova investicija, započeta 2003. a završena 2008. godine, preko Nacionalnog investicionog plana, plaćena je 50.882.113,52 dinara. Nakon isplate ugovorene sume od 44.000.000,00 dinara izvođaču radova „Metal Invest“ d.o.o. iz Smedereva, ukazala se potreba za dodatnim novčanim sredstvima radi završetka objekta. Nejasno je zašto je opština Leposavić, preko koje su išla sredstva iz NIP-a, prihvatila ponudu firme „Metal Robne kuće“ d.o.o. iz Zvečana u iznosu od 12.882.113,52 dinara za završetak radova, a nije prihvatila mnogo nižu ponudu firme „Metal Invest“ iz Smedereva od 10.970.000,00 dinara, što smatramo nenamenskim trošenjem budžetskih sredstava.

Anketni odbor je utvrdio i zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava na izgradnji fiskulturne sale u OŠ „Stana Bačanin“ u Lešku. Ugovorena cena od 35.000.000,00 dinara sa izvođačem radova firmom „Ozring“ d.o.o. iz Zvečana je zbog nezakonitog proširenja projekta i dodatno izvedenih radova znatno premašena. Nejasno je po kom osnovu je opština Leposavić preko koje su uplaćivana novčana sredstava Ministarstva za KiM namenjena za ovu investiciju, bez saglasnosti investitora, od izvođača zahtevala dodatne neugovorene radove za koje nije sačinjen aneks ugovora. Izvođač radova sa opštinom Leposavić vodi sudski spor u vezi sa ovom investicijom. Cena izvedenih radova je 292 evra/m² i uvećana je u odnosu na realne tržišne vrednosti.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava na renoviranju i adaptaciji školskih učionica u OŠ „Sveti Sava“ u Kosovskoj Mitrovici, Anketni odbor je utvrdio da je investitor OŠ „Sveti Sava“, izvođaču radova Sztr „Halon“ iz Kosovske Mitrovice isplatio deo ugovorenih a neizvedenih radova u iznosu od 235.260,00 dinara, što je nenamensko trošenje budžetskih sredstava.

Zbog manjkavosti Zakona o visokom obrazovanju, Anketni odbor je utvrdio da su rukovodioci-dekani na jednom broju fakulteta Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici, suprotno odredbama člana 54. Zakona, dugi niz godina rukovodioci navedenih ustanova. Dekan Fakulteta za sport i fizičko vaspitanje u Leposavićuje prof. dr Dragan Popović, na ovoj dužnosti se u prvom mandatu nalazi od 2004. do 2006. godine, u drugom mandatu od 2006. do 2009. godine, u trećem mandatu od 2009. do 2012. godine, a pošto je Fakultet zbog manjkavosti Zakona o visokom obrazovanju promenio naziv iz Fakulteta za fizičku kulturu u Fakultet za sport i fizičko vaspitanje, imenovani je stekao uslove za ponovni izbor za dekana navedene ustanove tako da je 2012. godine ponovo izabran za dekana navedenog fakulteta na trogodišnji mandat. Ova pojava promene naziva fakulteta radi ispunjenja uslova da pojedini dekani ostanu što duže na čelu tih ustanova, je široko rasprostranjena gotovo u celoj Srbiji i po oceni Anketnog odbora stvara uslove za nepotizam i negativno utiče na kadrovsku politiku u tim ustanovama kao i na kvalitet obrazovanja, a otvara i mogućnosti političkog uticaja na rukovodioce visokoškolskih ustanova. Na ovom fakultetu je uočena opšta pojava nepotizma. Na fakultetu je u stalnom radnom odnosu od 2011. godine sin dekana Miloš Popović, u svojstvu asistenta na katedri za sportske igre-odbojka. U radnom odnosu je i ćerka dekana Jasna Popović, na radnom mestu docenta za užu naučnu oblast aktivnosti u prirodi, kao i supruga dekana prof. dr Evagelija Boli kao nastavnik za naučnu oblast Primenjena kineziologija- nastavni predmet plesovi. U ovoj visokoškolskoj ustanovi uočena su izuzetno visoka novčana primanja koja za dekana prof. dr Dragana Popovića iznose od 222.802,20 do 322.462,91 dinara za period od 2000. do 2012. godine. Uočeni su i visoki lični dohoci kod dr Hosek Ankice 215.555,95 dinara zatim prof. dr Petrovića 257.065,59 dinara zatim prof. dr Evagelije Boli 253.932,80 dinara i drugih. Samo porodica prof. dr Dragana Popović na mesečnom nivou, za isplatu ličnih dohodaka, košta budžet Republike Srbije 852.640,75 dinara (prof. dr Dragan Popović 322.462,91 dinara; supruga prof. dr Evagelija Boli 253.932,80 dinara; sin Miloš Popović 139.078,52 dinara i ćerka doc. dr Jasna Popović 137.166,52 dinara). Fakultet je za izgradnju sportske hale u Kosovskoj Mitrovici sa kompanijom „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca 2004. godine sklopio ugovor u vrednosti od 160.035.014,20 dinara za izgradnju sportske hale u Kosovskoj Mitrovici. Prvobitni ugovor o regulisanju međusobnih prava i obaveza zaključen je 21. decembra 2004. između Tehničke škole „Mika Petrović- Alas“ iz Kosovske Mitrovice i Fakulteta za fizičku kulturu iz Leposavića o izgradnji hale u dvorištu navedene škole. Kako je došlo do promene lokacije objekta, 2006. godine zaključen je novi ugovor o regulisanju međusobnih prava i obaveza između Srpske pravoslavne crkvene opštine kao vlasnika parcele, Fakulteta za fizičku kulturu koji će finansirati projekat, Skupštine Opštine Kosovska Mitrovica koja je bila u obavezi da obezbedi građevinsku i upotrebnu dozvolu, i izvođača radova „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca. Neposrednim uvidom na licu mesta, utvrđeno je da je objekat izgrađen u stepenu od 30% a što je bio uslov iz javnog poziva da ponuđač mora dostaviti dokaz da je u mogućnosti da može da finansira 30% od ukupne investicione vrednosti. Nije jasno po kom osnovu su izvedeni dosadašnji radovi s obzirom da izvođač zvanično nije uveden u posao, a usmeno je pojašnjeno da je izvođač radove izveo iz sopstvenih sredstava. Zbog realnih potreba građana severnog dela Kosovske Mitrovice, Anketni odbor predlaže da se nastavi sa daljom izgradnjom objekta uz prethodno sprovođenje zakonske procedure i odabira najpovoljnijeg izvođača radova, kao i izrade potrebne tehničke dokumentacije i izdavanja lokacijske i građevinske dozvole.

I pored Uredbe Vlade Republike Srbije o isplati ličnih dohodaka u iznosu od 150%, licima koje žive i rade na teritoriji AP Kosovo i Metohija, Anketni odbor je ustanovio da su organi upravljanja na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici, u toku 2012. godine odlukama, nezakonito u više navrata, povećavali cene rada a time i zarade zaposlenih. Zbog ovih uvećanja zaposleni u ovoj ustanovi imaju enormno visoka mesečna primanja.

Namerno kršenje odredbi člana 54. Zakona o visokom obrazovanju Anketni odbor je ustanovio i u Visokoj ekonomskoj školi strukovnih studija u Leposaviću. Namernom i smišljenom promenom naziva škole iz Više ekonomske škole u Peći u Visoku ekonomsku školu strukovnih studija u Leposaviću, stvoreni su uslovi da prof. dr Slobodan Jokić bude dekan navedene ustanove od 2001. do 2012. godine kada je, i pored ispunjavanja uslova za odlazak u penziju ponovo imenovan za dekana visokoškolske ustanove. Nije jasno po kom osnovu je doneta odluka o njegovom imenovanju u julu mesecu 2012. godine kada je ranije još, u aprilu mesecu iste godine, ispunjavao zakonske uslove za odlazak u penziju. Evidentna je nepreciznost u članu 78. stav 1. i članu 21. Zakona o izmena i dopuna Zakona o visokom obrazovanju u pogledu utvrđivanja da li se radni odnos radniku u visokoškolskoj ustanovi, nakon ispunjenja uslova za penzionisanje, može produžiti u nastavi ili u rukovođenju ustanovom. Odbor je utvrdio da je rektor Univerziteta u Prištini prof. dr Zdravko Vitošević 2010. godine nezakonito predložio, a Narodna skupština Republike Srbije svojom odlukom broj 45 od 29.12.2010. godine izabrala prof. dr Slobodana Jokića za člana Nacionalnog prosvetnog saveta. Jasno je da rukovodioci visokoškolskih ustanova, u skladu sa Zakonom, ne mogu biti članovi Nacionalnog prosvetnog saveta. Objašnjenje ovakve odluke jedino leži u političkim razlozima i zabrinjavajućem uticaju politike na obrazovanje. Odbor je i u ovoj ustanovi uočio pojavu nepotizma. U ustanovi je u stalnom radnom odnosu sin dekana prof. dr Bojan Jokić; supruga prof. dr Mihajla Dedovića, Nedeljka Dedović; sin prof. dr Nebojše Milanovića, Miloš Milanović; sin prof. dr Ljubiše Mitrovića, Nenad Mitrović i ćerka sekretara škole Milica Petković.

Anketni odbor je ustanovio, izuzetno veliki broj po Ugovoru o delu, angažovanih predavača sa drugih visokoškolskih ustanova na Učiteljskom fakultetu u Leposaviću. Navedeni fakultet je uz mesečnu nadoknadu od 20.000,00 dinara angažovao osam predavača sa drugih visokoškolskih ustanova.

Na Medicinskom fakultetu Univerziteta Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitorvici, u radnom odnosu je 255 lica, od čega 181 nastavnika i saradnika i 74 nenastavnog osoblja. Od angažovanih nastavnika i saradnika njih 122 je u radnom odnosu KBC Priština, troje u Specijalnoj bolnici „Laza Lazarević“ u Beogradu, dok 63 sem predmetne nastave nemaju zdravstvenu delatnost. Ustanovljeno je da do jula meseca 2012. godine i izborom novog dekana fakulteta, 122 nastavnika i saradnika iz KBC Priština su suprotno odredbama člana 75. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju nezakonito primali duple iznose mesečnih zarada, uvećane za kosovske dodatke i u KBC Priština i na Medicinskom fakultetu. Članom 75. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju („Sl. glasnik RS" 76/2005), utvrđeno je da nastavnici i saradnici koji izvode nastavu iz kliničkih predmeta ostvaruju radni odnos sa punim radim vremenom, podelom radnog vremena između visokoškolske ustanove i odgovarajuće zdravstvene ustanove odnosno imaju jedinstven radni odnos sa punim radnim vremenom. Udeo rada u visokoškolskoj ustanovi i zdravstvenoj ustanovi treba da prati i zarada u srazmeri rada do punog radnog vremena. Srazmeran rad u visokoškolskoj ustanovi i srazmeran rad u zdravstvenoj ustanovi treba da prati i srazmerna plata, a ne puna plata u visokoškolskoj ustanovi i u zdravstvenoj ustanovi. I pored instrukcije Ministarstva zdravlja iz jula meseca 2012. godine, zbog nerada i neefikasnosti Inspekcijske službe za visoko obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, ova pojava je široko rasprostranjena u čitavoj Srbiji, a štete nanete budžetu Republike Srbije su do sada neprocenjene. Odbor je utvrdio nezakonito trošenje budžetskih sredstava po osnovu nezakonitog povećanja koeficijenta za obračun i isplatu plata zaposlenima od strane bivših dekana i prodekana ovog fakulteta. O ovome, kao i o brojnim drugim malverzacijama na teritoriji Kosova i Metohije, upoznati su organi Ministarstva unutrašnjih poslova Srbije, ali nažalost, ni u ovom, kao ni u brojnim drugim slučajevima, zbog evidentnog političkog uticaja, isti nisu do kraja istraženi i krivično procesuirani. Dekanat Medicinskog fakulteta je do prošle godine uz neverovatnu kiriju od 3.200 evra mesečno bio smešten u tržnom centru „Nort siti“ u Kosovskoj Mitrovici. Za renoviranje navedenih prostorija fakultet je utrošio 1.200.000,00 dinara za koje ne postoji dokumentacija a trenutno za korišćenje jednog sprata u navedenom centru plaća kiriju od 1.700 evra mesečno. Zbog nerealne i izuzetno visoke kirije, kao i brojnih saznanja Odbora o kriminalnim aktivnostima, neopohodno je sprovesti istragu u vezi sa zakupom navedenog prostora i u tom kontekstu prikupiti obaveštenja od bivših dekana fakulteta prof. dr Zdravka Vitoševića i prof. dr Nebojše Mitića. Odbor je utvrdio da je u periodu od 2003. do 2005. godine, sredstvima Univerziteta u ukupnom iznosu od 12.863.568,06 dinara, finansirana zamena spoljašnje stolarije na fasadi Fakulteta tehničkih nauka. Iako je Ugovorom sa izvođačem radova, preduzećem „Vujić Valjevo“ iz Valjeva, ugovorena cena od 10.301.405,00 dinara, nejasno je zašto je izvođaču radova na ime kursne razlike isplaćeno dodatnih 2.654.387,06 dinara, kada to Ugovorom nije bilo predviđeno.

Anketni odbor je utvrdio brojne zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava kroz ugovore koje u periodu od 2002. do 2004. godine Univerzitet sklapao sa firmom „Masters“ iz Prištine na ime kupovine, izgradnje i adaptacije objekata Studentskog centra u Kosovskoj Mitrovici. Svi projekti na Kosovu i Metohiji realizovani sa firmom „Masters“ u periodu od 2002. do 2004. godine, su krajnje problematični i diskutabilni. Univerzitet u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici je sa firmom „Masters“ d.o.o sklopio Ugovor broj 15/11 od 17.5.2002. godine o kupovini zgrade po ceni od 20.100.000,00 dinara. Po istom Ugovoru za izvođenje radova na potpunom završetku objekta, Univerzitet je sklopio ugovor da navedenoj firmi isplati 47.900.000,00 dinara tako da je ukupna ugovorena cena kupovine i završetka objekta iznosila 68.000.000,00 dinara. Aneksom ugovora od 11. novembra 2002. godine predviđeno je plaćanje naknadnih radova za završetak objekta i uređenje kruga (bez projektne dokumentacije u iznosu od 7.960.414,00 dinara). Neposredno pre zaključivanja Ugovora sa Univerzitetom u Prištini firma „Masters“ je navedeni objekat po mnogo nižoj ceni kupila od kompanije „Kablar“ iz Kraljeva. Univerzitet je firmi „Masters“ po osnovnom Ugovoru i Aneksu ugovora isplatio ukupno 79.377.736,00 dinara. Cena izvedenih radova od 447,4 evra/m² daleko je viša od realne tržišne cene. Nabavka opreme za potrebe navedenog Studentskog doma izvrešena je po posebnom navedenom pozivu od 15. septembra 2002. godine, po kome nije definisan kriterijum za izbor najpovoljnije ponude. Od četiri pristigle ponude nije izabrana jedna najpovoljnija već istovremeno dve, među kojima „Dinamik trejd“ iz Zvečana u vrednosti od 5.574.239,20 dinara. Univerzitet je pored ovog iznosa za opremanje navedenog Studentskog doma platio i iznos od 2.826.995,00 dinara, iako navedeni iznos nije bio predviđen tenderskom dokumentacijom. Zajedno sa ulaganjem u izgradnju Studentskog doma broj 1, Univerzitet je sa preduzećem „Masters“ u periodu od 2002. do 2004. godine zaključio pet ugovora za izgradnju i adaptaciju objekata u vrednosti od 292.102.987,74 dinara, dok je sa firmom „Dinamik Trejd“ zaključio ukupno 15 ugovora u vrednosti od 95.010.158,82 dinara. Po ugovoru broj 8/23-10 od 18.4.2002. godine za izvođenje građevinskih, građevinsko-zanatskih i instalaterskih radova na stambenom bloku 28, zgrada 28/2 u Zvečanu, Univerzitet je po privremenim situacijama firmi „Masters“ isplatio iznos od 48.829.840,00 dinara pri čemu za iznos od 6.767.636,00 dinara radovi nisu izvedeni, što predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Rektorat je po Ugovoru za nabavku i izvođenje radova za objekat u Gračanici preduzeću „Masters“ preneo ukupna sredsta u iznosu od 37.238.667,14 dinara, iako je po ugovoru predviđeno plaćanje u ukupnom iznosu od 34.802.489,14 dinara te iznos od 2.426.178,00 dinara, koji nije pokriven zaključivanjem Aneksa ugovora predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Za izgradnju Studentskog doma broj 5, Univerzitet je potpuno kršeći propisanu proceduru zakonom o javnim nabavkama sa firmom „Masters“ sklopio ugovor i po okončanoj situaciji broj 08-17/4 od 12.3.2008. godine isplatio 131.716.359,10 dinara ili uvećanje od 7.512.326,10 dinara u odnosu na osnovni ugovor. Cena izgradnje kvadratnog metra navedenog objekta iznosila je fantastičnih 601,5 evra. Po sporazumu sa opštinom Zvečan, Univerzitet je 2002. godine za građevinske, građevinsko-zanatske i instalaterske radove za zgradu u stambenom bloku 28. u Zvečanu, sa firmom „Dinamik Trejd“ kao izvođačem radova sklopio ugovor u vrednosti od 47.478.033,00 dinara. Po ispostavljenim situacijama, isplaćena je vrednost od 45.555.045,00 dinara, pri čemu za iznos od 6.983.508,00 dinara radovi nisu izvedeni. Bez sprovođenja postupka javne nabavke, Univerzitet je firmi GKHK „Kongrap- Kijevo“ po okončanoj situaciji 28. novembra 2002. godine isplatio 7.620.962,70 dinara pri čemu je konstatovano neopravdano uvećanje iznosa plaćanja po osnovu uvećanja cene isporuke i troškova nadzornog organa u iznosu od 8.850.668,40 dinara. Za instalaterske radove u navedenom objektu angažovana je fimra „Dinamik Trejd“ sa kojom je ugovorena cena od 1.578.982,00 dinara a isplaćena u iznosu od 1.953.980,00 dinara, što je više za iznos od 374.998,00 dinara. Izgradnju ovog montažnog objekta Univerzitet je isplatio po neverovatnoj ceni od 271,90 evra/m². Za izgradnju zgrade Rektorata 2003. godine Univerzitet je preduzeću „Grad“ iz Kosjerića isplatio iznos od 6.752.519,50 dinara i firmi „Dinamik Trejd“ iz Zvečana 9.400.425,00 dinara. Ukupno ulaganje u zgradu Rektorata, koja je objekat montažnog tipa, iznosi 17.144.727,58 dinara ili neverovatnih 531,70 evra/m².

U cilju utvrđivanja i dokumentovanja kriminalne delatnosti na planu otuđenja i nenamenskog trošenja budžetskih sredstava, Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi sprovedu kompletnu istragu svih investicija koje je Univerzitet u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici realizovao preko firmi „Masters“ i „Dinamik Trejd“.

U predškolskoj ustanovi „Đurđevak“ u Gračanici, Anketni odbor je ustanovio da je organu upravljanja – Upravnom odboru istekao mandat, a da drugi organ upravljanja nije imenovan. Uvidom u zapisnike sa održanih sednica Upravnog odbora utvrđeno je da isti nije donosio odluke za koje je po zakonu bio obavezan, nije raspisao konkurs i izabrao direktora ustanove, nije usvojio godišnji plan rada ustanove a davao je saglasnosti na izmene i dopune akata o sistematizaciji radnih mesta a da prethodno nije utvrdio zakonitost predloga. Direktorka ustanove Verica Arsić je Sporazumom o preuzimanju između ESO Prištine i PU „Đurđevak“ nezakonito postavljena na tu funkciju. S obzirom da je imenovana profesor srpsko-hrvatskog jezika, ne ispunjava ni uslove za rad u predškolskoj ustanovi. Ista se nalazi na ovoj funkciji i pored činjenice da je Više javno tužilaštvo u Kosovskoj Mitrovici protiv nje pokrenulo optužnicu zbog osnovane sumnje da je počinila krivično delo zloupotrebe službenog položaja. Odbor je utvrdio i da su četiri lica u navedenoj ustanovi zasnovala radni odnos na radnom mestu vaspitača na neodređeno vreme, bez odgovarajuće stručne spreme. Broj administrativnih radnika je veći od normativom propisanog broja. Rešenja o strukturi i rasporedu obaveza vaspitača i stručnih saradnika u okviru radne nedelje nisu doneta, iako je to zakonska obaveza direktora. U ovoj ustanovi lični dohodak prima i supruga bivšeg državnog sekretara za Kosovo i Metohiju Zvonimira Stevića, mada se ne pojavljuje na radnom mestu niti izvršava radne obaveze, što izaziva ogorčenje zaposlenih i šire javnosti u Gračanici. Sredstvima Fonda dijaspore za maticu u iznosu od 11.929.878,00 dinara izgrađen je nov objekat predškolske ustanove PU „Đurđevak“ u selu Donja Brnjica kod Prištine, ali isti od 2011. godine nije stavljen u funkciju jer nisu obezbeđena sredstava za prijem radnika.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u ostalim obrazovnim ustanovama na teritoriji Kosova i Metohije nisu uočene bitne nezakonitosti. Uslovi izvođenja nastave u OŠ „Branko Radičević“ u selu Cernica, opština Gnjilane, izuzetno su teški. Nastava se odvija u tri napuštene srpske kuće u potpuno neprijateljskom albanskom okruženju. Nastavu pohađa svega šest đaka. Nastava u osnovnim školama „Svetozar Marković“ u Velikoj Hoči i „Dositej Obradović“ u Orahovcu, kao i u gimnaziji u Orahovcu, odvija se u vrlo teškim uslovima, u privatnim stambenim objektima. Objekti u kojima su smeštene navedene obrazovne ustanove u poslednjih 12 godina nisu imali nikakvo investiciono održavanje. Dobar deo nastavnika, zbog nedostatka kadra, radi u više škola. Za sve tri škole u Goraždevcu kod Peći, OŠ „Janko Jovićević“, srednja ekonomsko-trgovinska škola „Danica Vuković“ i Gimanazija „Sveti Sava,“ imenovan je jedan direktor i jedan organ upravljanja. Svi platni prometi se overavaju jednim pečatom i isplaćuju preko jednog računa, računa Gimnazije „Sveti Sava“. S obzirom da je Zakonom o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, ovakvo stanje neodrživo, Anketni odbor predlaže da Vlada Republike Srbije, shodno svojim ovlašćenjima, ukine postojeće škole i formira jednu srednju školu sa tri smera i jednu osnovnu školu. U OŠ „Radoš Tošić“ u Osojanu dva lica imenovana u organ upravljanja ispred ESO Istok, su u sukobu interesa.

Anketni odbor predlaže da Narodna skupština Republike Srbije predloži Vladi Republike Srbije da nadležni organi istraže zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava kroz ugovore o izgradnji, adaptaciji i renoviranju objekata fakulteta i Studentskog centra koje je Univerzitet u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici sklapao sa firmama „Masters“ iz Prištine i „Dinamik Trejd“ d.o.o iz Zvečana; da inspekcija za visoko obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja utvrdi propuste u nepoštovanju odredbi Zakona o visokom obrazovanju i Zakona o radu na visokoškolskim ustanovama Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici i prema odgovornim licima predloži mere; da Vlada Republike Srbije, s obzirom na duplo finansiranje prosvetnih radnika u ustanovama predškolskog, osnovnog i srednjeg obrazovanja na teritoriji Kosova i Metohije, i iz budžeta Republike Srbije i iz budžeta privremenih kosovskih institucija, donese uredbu da se plate navedenim zaposlenima isplaćuju umesto dosadašnjih 150% u iznosu od 100% a da se preostala sredstva u iznosu od 50% njihovih plata usmeravaju u jedinstven fond iz koga bi se isplaćivala socijalna pomoć porodicama na teritoriji Kosova i Metohije, koje nemaju nijednog zaposlenog člana.

* * *

            Anketni odbor je utvrdio ogromne propuste i zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava na izgradnji infrastrukturnih objekata na Kosovu i Metohiji. Za izgradnju Gerontološkog centra u Kosovskoj Mitrovici, međuopštinski centar za socijalni rad u Kosovskoj Mitrovici je 2003. godine kao investitor sklopio ugovor sa izvođačem radova firmom „Masters“ d.o.o iz Prištine. Vrednost ugovorenih radova je 282.143.017,00 dinara. Pažnju zaslužuje činjenica da je građevinska dozvola firmi „Masters“ za navedenu lokaciju izdata još 14. maja 1999. godine, a da je tek krajem 2003. godine sproveden postupak javne nabavke od strane investitora i da se u tom postupku posao dodeljuje baš preduzeću „Masters“. Ugovorom o izvođenju radova 01/964 od 25.12.2003. godine, ugovorena je uplata bez kamatnog avansa u visini od 40% vrednosti investicije, odnosno u iznosu od 112.857.206,80 dinara i ovaj iznos je uplaćen izvođaču radova. Nakon izvedenih zemljanih radova, izvođač radova ispostavlja prvu privremenu situaciji u iznosu od 23.506.467,19 dinara koju investitor odbija da uplati, zbog čega izvođač radova obustavlja radove i podnosi tužbu Trgovinskom sudu u Beogradu protiv Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike- međuopštinski centar za socijalni rad u Kosovskoj Mitrovici. Od Ministarstva rada i socijalne politike obavešteni smo dopisom broj 401-00-020236/2004-09 od 3. jula 2013. godine o ishodu parnice po tužbi „Masters“ d.o.o iz Prištine, sada USA-Euro BUILDING d.o.o iz Beograda. Presudom Privrednog suda u Beogradu 10/P3245/2010 od 28.6.2010. godine utvrđena je ništavnost ugovora o izgradnji. Međutim, protiv dužnika je otvoren postupak stečaja, a Republičko Javno pravobranilaštvo je 28. septembra 2011. godine podnelo prijavu potraživanja na iznos od 89.495.532,81 dinara kod Privrednog suda u Nišu. Potraživanje Republike Srbije još uvek nije realizovano. Uvidom na licu mesta uočeno je da su izvedeni samo određeni zemljani radovi koji su daleko manji od iznosa od 23.363.673,99 dinara kolika je razlika između avansno uplaćenih sredstava i potraživanja Republike Srbije. Anketni odbor je ustanovio da je na ovom projektu budžet Republike Srbije oštećen za oko 90.000.000,00 dinara.

Drskost, bahatost i neodgovornost koja se graniči sa bezobrazlukom u trošenju budžetskih sredstava Republike Srbije ogleda se i na projektu izgradnje četiri stambene lamele u Kosovskoj Mitrovici. Građevinska direkcija Srbije je 29. januara 2004. godine, sa preduzećem za promet i usluge „Daki“ iz Kosovske Mitrovice zaključila ugovor za izgradnju stambeno-poslovnog objekta (četiri lamele) u Kosovskoj Mitrovici ukupne vrednosti 458.970.282,40 dinara, uz avansno plaćanje 45% i rokom realizacije od 12 meseci. Potpuno je nejasno kako je izvođač radova firma „Daki“ tri meseca (20. oktobra 2003. godine) pre zaključenja ovog ugovora, zaključila ugovor sa firmom „Masters“ kao podizvođačem radova na ovom projektu. S obzirom da je Građevinska direkcija Srbije dopisom broj 2526565 od 16.8.2004. godine preduzeću „Daki“ vratila prvu privremenu situaciju na ispravku, ovo preduzeće tuži Direkciju a Trgovinski i Viši trgovinski sud u Beogradu usvajaju ovakvu tužbu. Na osnovu ovako usvojene tužbe, potpuno neverovatnim rešenjem o izvršenju nalaže se Građevinskoj direkciji da firmi „Daki“ isplati iznos od 267.787.712,00 kao i iznos od 532.250,00 dinara. Rešenjem Vrhovnog suda Srbije od 8. marta 2006. godine, ovakva presuda se ukida. Iako je uvidom na licu mesta utvrđeno da objekata nema već, da je samo izgrađena „mrtva ploča“ debljine sedam santimetara, nejasno je kako je opština Kosovska Mitrovica svojim rešenjem broj 351-29 od 14.5.1999. godine izdala građevinsku dozvolu za ovaj objekat. Po obrazloženju višeg tužioca u Kosovskoj Mitrovici preduzeću „Daki“ je nezakonito na ovom projektu uplaćeno oko 330.000.000,00 dinara što je nenamensko trošenje budžetskih sredstava. U vezi sa ovom investicijom predmet je kompletno obrađen od strane višeg tužioca iz Zvečana i dopisom od 3. novembra 2011. godine i krivičnom prijavom broj KU4/11 od 2.11.2011. godine prosleđen Tužilaštvu za organizovani kriminal.

Tipičan primer megalomanskih projekata i promašenih investicija na Kosovu i Metohiji je i slučaj izgradnje objekata Centra za zbrinjavanje osoba sa posebnim potrebama u naselju Žaže kod Zvečana. Objekat površine 5.056,90 m² iinvesticione vrednosti 242.869.867,20 dinara, započet je 2003. godine a do današnjeg dana nije završen niti stavljen u funkciju. U navedenom objektu je prema prvobitnoj nameni bio planiran smeštaj lica sa posebnim potrebama iz ranijeg Centra u Štimlju, da bi 2007. godine bila izvršena prenamena objekta u objekat Studentskog doma, Studetnskog centra Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici. Investitor radova Ministarstvo za rad, zapošljavanje i socijalnu politiku i naručilac radova opština Zvečan, su za izgradnju ovog objekata izvođaču radova firmi „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca do sada isplatili 560.230.830,70 dinara ili po srednjem kursu 7.732.571 evra. Prosečna isplaćena cena po kvadratnom metru ovog objekta iznosi neverovatnih 1.365 evra a sa preplaćenom sanacijom klizišta terena 1.529 evra. Uvidom na licu mesta utvrđeno je da je objekat oštećen, sa delimičnom pokradenom opremom, bez urađenog spoljašnjeg uređenja, pristupnog puta, sportskih terena, zaštitne ograde i dr.

Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi sprovedu hitnu istragu zloupotreba u trošenju budžetskih sredstava na izgradnji Centra za zbrinjavanje lica sa posebnim potrebama u opštini Zvečan. Kroz istragu je neophodno prikupiti obaveštenja od tadašnjeg državnog sekretara u Ministarstvu za rad, zapošljavanje i socijalnu politiku Vladimir Ilića koji je sada direktor Fondacije solidarnosti Republike Srbije, tadašnjeg pomoćnika za finansije u navedenom ministarstvu a sada člana Državne revizorske institucije Ljubice Janković i tadašnjeg sekretara ministarstva Slađane Slavnić, a koji se pojavljuju kao ključne ličnosti u transferu sredstava za ovaj projekat. Neophodno je da Kancelarija za Kosovo i Metohiju u saradnji sa opštinom Zvečan spreči dalje propadanje ovog objekta i privede ga nameni.

Izgradnju lokalnog puta s. Doljanje (SO Zvečan) - s. Zubče (SO Zubin Potok) je iznosom od 137.493.055,00 dinara finansirala Direkcija za puteve Republike Srbije. Anketni odbor je utvrdio da je četvrta deonica navedenog puta koju je radilo preduzeće „Novi Pazar- put“ 2004. godine za iznos od 6.743.475,00 dinara nekvalitetno urađena pa je na istoj deonici 2010. godine preduzeće „MBA Miljković“ izvelo radove na iskopu, tamponiranju i asfaltiranju u vrednosti od 28.400.000,00 dinara. Zbog neusaglašenih jediničnih cena za poziciju izrade asfaltnog sloja iz ponude u odnosu na cene iz ispostavljene situacije omogućeno je sticanje protivpravne dobiti od oko 36.000,00 evra. Naime, za deonicu II navedenog puta ugovorena jedinačna cena izrade asfaltnog sloja je 664,30 dinara a obračunata i isplaćena 754,68 dinara a za deonicu III ugovorena jedinačna cena je 693,70 dinara a obračunata i isplaćena 754,68 dinara. Priznavanjem računa za nabavku tamponskog materijala po ugovoru za deonicu II, a na osnovu ugovorenih i priznatih vrednosti više je isplaćeno oko 40.000 evra. Nejasan je razlog priznavanja računa za radove na deonici III preduzeću PP „Brest“ od strane Instituta za puteve Beograd, što predstavlja neopravdano utrošena sredstva od oko 63.000 evra. Odbor je utvrdio neopravdan utrošak budžetskih sredstava za izgradnju ove deonice puta u ukupnom iznosu od oko 140.000 evra.

Za održavanje lokalnih i regionalnih puteva na prostoru Kosova i Metohije Direkcija za puteve Ministarstva saobraćaja i veza je 1992. godine sklopila ugovore sa DP „Kosmet put- inžinjering“ iz Leposavića, za puteve severno od reke Ibar i sa AD „Magistrala“ iz Gračanice za puteve južno od reke Ibar. Kasnije je pod nerazjašnjenim okolnostima i očiglednim političkim uticajem, Ugovor za održavanje lokalnih i regionalnih puteva sklopljen i sa privatnom kompanijom „MBA Miljković“ iz Zvečana. U proteklih 12 godina Direkcija za puteve, a kasnije JP Putevi Srbije, nisu raspisivali tendere za održavanje i izgradnju putne infrastrukture na prostoru Kosova i Metohije već je direktor Direkcije za puteve odnosno „Puteva Srbije“ preko ispostave u Kosovskoj Mitrovici sam odlučivao kojoj firmi će dodeljivati poslove oko održavanja i izgradnje puteva. Za izgradnju I deonice lokalnog puta Leposavić-Borance-Brus do sela Zrnosek, Direkcija za puteve Srbije je sklopila ugovor sa preduzećem P.P. „AS“ iz Leposavića sa kojim inače nije imala ugovor o održavanju i izgradnji lokalnih puteva. Iako je glavnim projektom predviđena dužina navedene deonice od 2.816,01 metara nejasno je zašto je Direkcija ugovorila dužinu od 4.100 metara. Uvidom na licu mesta utvrđeno je da je asfaltiranje izvršeno preko postojeće turske kaldrme sa nadogradnjom tucaničkog sloja. Širina kolovoza od 4m je mimo standarda i nezadovoljava uslove za odvijanje dvosmernog saobraćaja. Ova deonica puta je mestimično oštećena i u dužini od 20 metara došlo je do kidanja polovine kolovoza. Na navedenoj deonici puta u dužini od 200 metara nema uopšte asfalta već je izveden samo tucanički kolovozni zastor. Nejasno je zašto je zaključno sa 2005. godinom, mimo ugovorene cene od 43.062.215,12 dinara, izvođaču radova isplaćeno 65.352.397,92 dinara, što je u odnosu na ugovoreni iznos više za 22.290.182,80 dinara ili po srednjem zvaničnom kursu NBS više za oko 310.000 evra. Anketni odbor smatra da je ovaj iznos budžetskih sredstava neopravdano utrošen. Sa istom firmom, Republička Direkcija za puteve je 2005. godine sklopila ugovor o izgradnji II deonice navedenog puta za iznos od 83.796.253,46 dinara, a 2008. godine i III deonice puta za iznos od 73.660.923,10 dinara. Aneksom dva ugovora od 19.9.2005. godine o udruživanju sredstava za finansiranje radova na popravci lokalnog puta puta Leposavić-Borance-Brus ukupne dužine 4.519,56 metara Direkcija je preduzeću P.P. „AS“ iz Leposavića isplatila 11.308.104,76 dinara. Kako je navedeni Aneks zaključen neposredeno pre početka izvođenja zemljanih radova na drugoj deonici puta, nejasno je o kakvoj vrsti popravke lokalnog puta se radi. Navedena novčana sredstva u iznosu od 133.000,00 evra se ne mogu ničim opravdati i Odbor smatra da su ista nenamenski utrošena. Zbog promene cenovnika JP „Putevi Srbije“ preduzeću „AS“ iz Leposavića je priznata i razlika u iznosu od 1.635.971,39 dinara ili oko 23.000 evra, o čemu nije sačinjen Aneks Ugovora i ne postoji pisani dokument na osnovu koga je korisnik budžetskih sredstava preuzeo obaveze, što je u suprotnosti odredbama člana 56. Zakona o budžetskom sistemu i predstavlja prekršaj iz člana 103. istog zakona. Izvođaču radova je priznata razlika u ceni nastaloj zbog promene cenovnika u JP „Putevi Srbije“ i za IV deonicu navedenog puta u iznosu od 12.263.673,74 dinara ili oko 108.000 evra. Anketni odbor smatra da su za izgradnju navedenog lokalnog puta nenamenski utrošena budžetska sredstava u iznosu od oko 610.000 evra, te predlaže pokretanje istrage i utvrđivanje krivične odgovornosti.

            Sredstvima Ministarstva za Kosovo i Metohiju u iznosu od 5.518.815,00 dinara 2010. godine finansirana je rekonstrukcija lokalnog puta Kuzmin-Ugljare-Kosovo Polje. Na osnovu uvida na licu mesta i dokumentacije, Anketni odbor je ustanovio da je izvođaču radova preduzeću d.o.o „Moment plus“ iz Gračanice po osnovu ispostavljenih i naplaćenih situacija bez dokaza o količini izvedenih radova i po osnovu isplaćenih a neizvedenih radova, na ime sanacije oštećenja asfaltnog puta u selu Kuzmin, nezakonito isplaćeno 1.800.000,00 dinara ili 18.000 evra, a za čišćenje i produbljivanje kanala uz regionalni put Ugljare-Preoci u iznosu od 1.830.000,00 dinara ili 18.300 evra.

Anketni odbor je ustanovio da su budžetskim sredstvima preko Ministarstva za KiM, usmeravanim preko opštine Lipljan, za radove na sanaciji lokalnog puta u selu Staro Gracko kod Lipljana 2011. godine, preduzeću d.o.o „Moment Plus“ iz Gračanice neopravdano isplaćena sredstva u iznosu od 2.934.100,00 dinara. Anketnom odboru nisu date na uvid situacije na izvedene radove, a uvidom i merenjem na licu mesta utvrđeno je da su izvedeni radovi u obimu od 30% od ugovorene površine, da je debljina asfalta 5,5 cm iako je ugovorena debljina 8 cm. Utvrđen je nepotpun poziv za dostavu javnih ponuda, sumnjiva je i podudarnost ponuda sa identičnim rukopisom, radovi su izvedeni nekvalitetno a ugovoreni radovi na bankini nisu ni izvedeni.

Zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava, Anketni odbor je ustanovio i u slučaju izgradnje lokalnih puteva u opštini Novo brdo. Za izgradnju 13 putnih pravaca na teritoriji opštine Novo Brdo, Koordinacioni centar za Kosovo i Metohiju je opredelio budžetska sredstva u iznosu od 94.696.959,00 dinara. Navedena sredstava su preko opštine Novo Brdo usmerena izvođaču radova, firmi „Feliks Trade“ d.o.o iz Uroševca. Okončanom situacijom broj 02/05 od 23.11.2005. godine, koja je potpisana od strane investitora i nadzornog organa Saobraćajnog instituta „CIP“ iz Beograda, priznati su ukupni radovi i uznosu od 94.698.956,00 dinara, pri čemu je utvrđeno da je za isplatu izvođaču preostalo još 60.730.156,00 dinara. Potpuno je nejasno kako je i pored odbijanja prvobitnog nadzornog organa, Fakulteta tehničkih nauka iz Prištine, da zbog spornog izbora izvođača radova i neizvedenih radova potpiše konačnu situaciju, institut „CIP“ kao novi nadzorni organ tu situaciju potpisuje i priznaje da su radovi izvedeni kvalitetno i u potpunosti. Anketni odbor je uvidom na licu mesta utvrdio da je prosečna širina izgrađenih puteva 3 metra, iako je predmerom i predračunom predviđena širina puta od 4,5 metra. Iz ovoga proizilazi da je izvođač radova utrošio za 1/3 manje materijala od predviđenog a time i manje izvršio svoje obaveze predviđene ugovorom. Izvođač radova „Feliks Trade“ je 13. februara 2008. godine Privrednom sudu u Beogradu podneo tužbu protiv Ministarstva za Kosovo i Metohiju i opštine Novo Brdo kao naručilaca radova zbog neisplaćenog duga u iznosu od 60.730.156,00 dinara. Presudom Privrednog suda u Beogradu broj. 1P 689/2010. od 23.03.2011. godine odbačen je deo tužbenog zahteva koji se odnosi na Ministarstvo za Kosovo i Metohiju, kao prvooptuženog, dok je istom presudom utvrđena obaveza opštine Novo Brdo, kao drugooptuženog, da uplati navedeni dug u iznosu od 60.730.156,00 dinara i pripadajuću zateznu kamatu počev od 3. decembra 2005. godine pa do isplate. Uvidom u stanje na blokiranom računu budžeta opštine Novo Brdo na dan 8. avgust 2013. godine, utvrđeno je da ukupno stanje duga, po osnovu izvršenih radova na izgradnji puteva iznosi 132.527.121.07 dinara, od čega je osnovni dug 60.886.381,39 dinara a zakonska zatezna kamata čak veća nego osnovni dug i iznosi neverovovatnih 71.640.739,68 dinara. Anketni odbor smatra da je neophodno ispitati odgovornost lica u Institutu „CIP“ koja su bila u nadzornom organu na navedenom projektu i njihovu spregu sa izvođačem radova.

JP „ Putevi Srbije“ su dana 1. aprila 2010. godine, u skladu se predračunima radova broj 953-4221 i 953-4221/10-1 od 29.3.2010. godine izdalo nalog preduzeću „MBA Miljković“ iz Beograda pod brojem 953-4221/10-2 da izvrši radove na poboljšanju državnog puta drugog reda Belo brdo- Suvo rudište u ukupnoj dužini od 5,50 kilometara, a u ukupnoj vrednosti od 80.000.000,00 dinara. Izvođač radova privatno preduzeće „MBA Miljković“ angažovano je za izvođenje radova u skladu sa Aneksom broj 11 od 6.7.2009. godine kojim je navedeni izvođač ovlašćen od strane JP „Puteva Srbije“ za održavanje puteva na teritoriji KiM. Kako je osnovnim Ugovorom iz 1992. godine za održavanje puteva na KiM bilo ovlašćeno preduzeće „Magistrala“ iz Prištine čiji pravni sledbenik nije preduzeće „MBA Miljković“, nejasno je kako je JP „Putevi Srbije“ sa navedenim preduzećem sklopilo ugovor bez sprovođenja tenderske procedure. Za izgradnju navedenog puta investitor nije obezbedio tehničku dokumentaciju niti glavni projekat. Izradu glavnog projekta za navedenu deonicu puta povereno je preduzeću „Mladenović“ iz Lapova kome je na ime ugovorenog iznosa od 1.130.937,60 dinara od strane JP „Putevi Srbije“ isplaćeno 585.468,80 dinara iako ne postoji dokaz da je navedeni projekat završen i predat investitoru. Ne postoji zapisnik da je izvršena primopredaja završenih radova na održavanju puta, odnosno da je vršen tehnički prijem izvršenih radova od strane investitora. Uvidom na licu mesta Anketni odbor je utvrdio da na prvoj deonici puta dužine 2,69 kilometara kolovoz je u izuzetno lošem stanju, da je došlo do pojave mrežastih naprslina i probijanja posteljice, da je prosečna debljina tampona 15 cm što je 50% predviđeno predračunom. Podloga na putu je izuzetno lošeg kvaliteta. Na ovoj deonici puta Anketni odbor je utvrdio da je izvođaču isplaćeno više u odnosu na izvedene radove 7.000.000,00 dinara, samo po osnovu loše izrađene podloge i tamponskog sloja puta. Po osnovu manje debljine asfaltnog sloja (6 do 7 cm) u odnosu na ugovorenu debljinu asfaltnog sloja (8 cm), Anketni odbor je ustanovio da je izvođaču radova neopravdano isplaćen dodatni iznos od 4.727.350,00 dinara. Na drugoj deonici navedenog puta u dužiniod 5,50 kilometara Odbor je utvrdio da je za izradu tamponskog sloja izvođaču radova preplaće iznos od 9.360.000,00 dinara. Za radove na ovom objektu više je fakturisano 21.087.350,00 dinara ili 270.000,00 eura što Anketni odbor smatra nenamenskim trošenjem budžetskih sredstava.

Izgradnju puta Zvečan selo Izvore po osnovu ugovora sa opštinom Zvečan realizovalo je preduzeće „MAB Miljković“. Republička Direkcija za puteve a potom i JP „Putevi Srbije“ su izvođaču radova u periodu od 2004. do 2010. godine ukupno isplatili 558.693.311,33 dinara. Prema evidenciji u područnoj jedinici JP „Putevi Srbije“ u Kosovskoj Mitrovici, po nalogu broj 953-1025/09-1 od 25.9.2009. godine isplaćen je u iznos od 152.002.564,90 dinara, a za isplaćeni iznos od 125.081.870,00 dinara ne postoji nikakva evidencija. Utvrđeno je da su jedinačne cene po osnovnom ugovoru kao i po Aneksu 1 i Aneksu 2 za pozicije izrade posteljice, tampona, tucanika, AB zidova, propusta i ivičnjaka uvećane za više od 100%. Kako su ove pozicije obračunate i naplaćene u iznosu od 233.100.000,00 dinara a realni iznos radova je 50% niži, Anketni odbor smatra da je iznos od 116.500.000,00 dinara više isplaćen od realne vrednosti izvedenih radova, ili po srednjem kursu eura od 74 dinara za 1 evra, više je isplaćeno 1.500.000,00 eura što Anketni odbor smatra nenamenski trošenjem budžetskih sredstava. Pregledom stanja izvršenih radova ne celokupnom putnom pravcu utvrđeno je da na dužini od 7,2 kilometara postoji solidan asfalt, na dužini od 7,6 kilometara asfalt je zbog slabog urađenog pripremnog sloja ispucao sa velikim oštećenjima, dok deonica u dužini od 5,1 kilometar je samo tamponirana i ne sadrži asfaltni sloj. S obzirom na strateški značaj navedenog puta koji predstavlja jedan od tri pravaca povezivanja severnog dela Kosova i Metohije sa teritorijom uže Srbije, Anketni odbor predlaže da nakon utvrđivanja odgovornosti za nenamensko trošenje budžetskih sredstava, Kancelarija za Kosovo i Metohiju u saradnji sa JP „Putevi Srbije“ nađe mogućnosti da se navedeni putni pravac revitalizuje i dogradi u skladu sa važećim standardima.

Anketni odbor predlaže da Narodna Skupština Republike Srbije obaveže Vladu Republike Srbije da nadležni državni organi sprovedu hitnu istragu o zloupotrebi u trošenju budžetskih sredstava plasiranih preko Direkcije za puteve Republike Srbije i JP „Putevi Srbije“ za izgradnju i revitalizaciju putne infrastrukture na Kosovu i Metohiji, sa težištem na onim projektima na kojima se kao izvođači radova pojavljuju preduzeća „MBA Miljković“ i „MAB Miljković“.

Sredstvima privremenih kosovskih institucija u iznosu od 43.570,23 evra, 2008. godine izvršena je izgradnja kanalizacione mreže u selu Skulanovo kod Lipljana. Na istoj deonici iz potpuno nerazumljivih razloga, u dužini od 500 metara, sredstvima Ministarstva za Kosovo i Metohiju u iznosu od 2.961.030,00 dinara preko opštine Lipljan finansira se izgradnja nove kanalizacione mreže. Radovi koje je izvodila firma d.o.o. „Moment Plus“ iz Gračanice izvedeni su nestručno i bez predviđene dokumentacije. Na ovu novu kanalizacionu mrežu priključeni su samo škola i dva porodična objekta. Uvidom u dokumentaciju utvrđeno je da je po jednom metru dužnom kanalizacione mreže isplaćivana cena u iznosu od 58,32 evra a da su prethodno privremene kosovske institucije tu istu mrežu gradile po ceni od 18,30 evra po metru dužnom. Pored naduvavanja cena, evidentno je rasipanje budžetskih sredstava, bespotrebnom izgradnjom nove kanalizacione mreže, što ukazuje na indicije u pokušaj nezakonitog sticanja novčanih sredstava od strane rukovodstva opštine Lipljan.

Sredstvima iz budžeta Republike Srbije u iznosu od 11.499.851,00 dinara, 2006. godine finansirano je čišćenje i uređenje korita reke Gračanke u Gračanici, Lapljem Selu i Preocu. Investitor Kosovski upravni okrug je bez projektno-tehničke dokumentacije angažovao stručni nadzor i komisiju za izvršenje tehničkog pregleda izvedenih radova. S obzirom da su privremene kosovske institucije 2008. godine ponovo vršile uređenje i popločavanje korita reke Gračanke, Anketni odbor nije mogao utvrditi svrhu utrošenih sredstava na ovom projektu u iznosu od 147.000 evra.

Sredstvima budžeta Republike Srbije finansirana je nadgradnja i pokrivanje Omladinskog doma u selu Drsnik u opštini Klina. Izvođaču radova SZR „Osojane“ iz Zubinog Potoka, 2009. godine isplaćeni su radovi u vrednosti od 2.014.000,00 dinara. Za ovaj projekat ne postoji verodostojna knjigovodstvena dokumentacija iz koje bi se mogla videti količina utrošenog građevinskog materijala niti vrsta i obim izvedenih radova. Na objektu je sazidan jedan sprat sa grubim građevinskim radovima. Objekat nije završen i preti mu propadanje. Odbor predlaže da se obezbede dopunska sredstva za završetak objekata kako bi se sprečilo propadanje istog i priveo nameni.

Proširenje pešačke staze i asfaltiranje platoa u centru Gračanice 2007. i 2008. godine finansirano je sredstvima Ministarstva za infrastrukturu Republike Srbije u iznosu od 5.376.303,00 dinara. Za ovaj projekat Skupština grada Prištine nije izradila finansijski plan za 2007. i 2008. godinu. Postupak javne nabavke nije sproveden u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama. Ne postoji tehnička dokumentacija, građevinska knjiga niti ispostavljena finansijska situacija za izvedene radove. Nije moguće utvrditi da li su radovi izvedeni, jer su kasnije preko tih površina izvođeni drugi radovi od strane privremenih institucija Kosova i Metohije.

            Sredstvima Fonda za zaštitu životne sredine u iznosu od 19.757.468,00 dinara preko opštine Štrpce 2010. i 2011. godine finansirana je izgradnja sanitarne deponije u opštini Štrpce. Iako je izvođaču radova, firmi „Dinamik Trejd“ iz Zvečana uplaćen avans od 3.600.000,00 dinara radovi na predmetnoj deponiji još uvek nisu započeti pa je nejasno ko je i u koje svrhe izvođaču radova avansno isplatio navedeni iznos budžetskih sredstava. Anketni odbor predlaže da Ministarstvo energetike, razvoja i zaštitne životne sredine kao pravni sledbenik Fonda za zaštitu životne sredine preko rukovodstva opštine Štrpce i javnog komunalnog preduzeća u toj opštini, utvrdi sudbinu isplaćenih budžetskih sredstava za ovaj projekat.     

Anketni odbor je utvrdio i povlašćen položaj firme „Izmornik“ d.o.o iz Velikog Ropotova kod Kosovske Kamenice prilikom izbora izvođača radova na infrastrukturnim objektima finansiranim iz budžeta Republike Srbije u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu. Na osnovu nezakonito sprovedenog postupka javne nabavke navedena firma je 2009. godine izvodila radove na izgradnji teniskog terena u selu Koretište i izgradnji mosta i puta u selu Gornje Kusce u opštini Gnjilane. Iako navedena firma ne poseduje opremu za izvođenje građevinskih radova već angažuje podizvođače, utvrđeno je da je njen promet sa opštinom Gnjilane iznosio u 2009. godini 8.839.012,80 dinara. Sve investicije u navedenoj godini su realizovane bez projektne i predviđene građevinske dokumentacijesa grubim kršenjem Zakona o javnim nabavkama, kroz postupke u pravcu nameštanja poslova i favorizovanja firme „Izmornik“. Nejasno je zašto Policijska uprava Gnjilane izmeštena u Vranju, proteklih godina nije istražila karakter veze predsednika opštine Gnjilane i vlasnika firme „Izmornik“ u svetlu korupcije i zloupotrebe budžetskih sredstava.

Anketni odbor je utvrdio nenamensko trošenje budžetskih sredstava usmerenih na stvaranje uslova za povratak i održivi opstanak srpskog stanovništva na Kosovu i Metohiji.

Za sprečavanje iseljavanja interno raseljenih lica u selu Novi Badovac kod Gračanice sredstvima Ministarstva za infrastrukturu finansirana je izgradnja 70 kuća. Prvobitna ugovorena vrednost radova od 104.801.956,00 dinara sa izvođačem radova firmom „Dinamik Trejd“ d.o.o. iz Zvečana iz 2007. godine je u 2008. godini uvećana na iznos od 131.001.959,00 dinara. Skupština grada Prištine je sprovela postupak javne nabavke sa pogađanjem bez prethodnog objavljivanja. Izvođač radova je izvedene radove naplatio u vrednosti od 386 evra/m² iako je brojne podizvođače angažovao po ceni od 130 evra/m². S obzirom da je sproveden postupak javne nabavke bez prethodnog objavljivanja, da je direktno sklopljen ugovor sa firmom „Dinamik Trejd“ kao i na očiglednu razliku između cene izvedenih i naplaćenih radova i u ovom infrastrukturnom projektu evidentno je da je ovaj posao namešten firmi „Dinamik Trejd“. Zbog neodgovornosti nadležnih u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju i gradskoj upravi grada Priština, nedopustivo se kasnilo sa postupkom raspodele izgrađenih kuća pa su iste nezakonito nasilno useljene od jednog broja lica koja su već bila stambeno obezbeđena i čija su mesečna novčana primanja na zavidnom nivou pa je svrha izgradnje ovih objekata devalvirana u pogledu socijalnog zbrinjavanja stambeno nezbrinutih lica. I pored podnetnih krivičnih prijava protiv lica koja su se nasilno uselila, do danas ništa nije urađeno da se bespravno useljena lica isele i objekti dodele socijalno ugroženim porodicama.

Opštinska uprava grada Prištine sa sedištem u Gračanici je smeštena u privatnom zakupljenom stambenom objektu uz mesečnu zakupninu od 1.900 evra. Zbog nemara i neodgovornosti nadležnih u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju i Gradske uprave grada Priština do danas ništa nije urađeno za iznalaženje trajnog rešenja za smeštaj i rad radnika navedene Uprave. Samo za period od 1. decembra 2009. do 31. decembra 2012. godine na ime zakupnine iz sredstava Ministarstva za KiM, odnosno iz budžeta Republike Srbije je isplaćeno 70.300,00 evra što je dovoljan iznos za izgradnju potpuno novog objekta.

Iz sredstava Fonda za izgradnju stanova solidarnosti finansirana je izgradnja stambene zgrade solidarnosti „Opstanak“ sa 14 stanova na lokacije Jalovište kod Gračanice. Ukupna vrednosti investicije 25.129.843,00 dinara. I kod ove investicije je uočena pojava naduvavanja cena, jer je izvođaču radova d.o.o. „Piramida“ iz Kosovske Mitrovice isplaćivana cena radova u iznosu od 430 evra/m² što je daleko veća cena od realno tržišne.

Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2008. godine za izgradnju pet kuća za povratnike u selima u opštini Klina izdvojilo 2.000.000,00 dinara. Navedena sredstva su od strane Ministarstva za KiM preneta na račun opštine Klina ali je Anketni odbor uvidom na licu mesta u selu Biča (dve kuće), selu Drsniku (dve kuće) i selu Vidanje (jedna kuća) ustanovio da objekti uopšte nisu sagrađeni. Anketni odbor predlaže pokretanje istražnog postupka protiv tadašnjih koordinatora opštinske uprave Klina Stojana Dončića i Milivoja Ribaća u cilju utvrđivanja odgovornosti za nenamensko trošenje budžetskih sredstava. U okviru istrage neophodno je utvrditi i sudbinu novčanih sredstava u iznosu od 1.822.940,00 dinara namenjenih za izgradnju prostorija predškolske ustanove u Klini koje je Ministarstvo za Kosovo i Metohiju 29. decembra 2006. godine prenelo na račun SO Klina. Prema izjavama meštana opštine Klina, tadašnji koordinator opštinske uprave Stojan Dončić je navedena sredstva podigao sa žiro računa. Potrebno je preko Uprave za trezor izvršiti proveru prometa novčanih sredstava na podračunu opštine Klina u decembru 2006. i januaru 2007. godine.

Za izgradnju šest i rekonstrukciju jedne kuće za povratnike u selu Goraždevac u opštini Peć, Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2010. godine izvođaču radova firmi „Dinamik Trejd“ iz Zvečana isplatila iznos od 13.000.000,00 dinara. Kontrolom je ustanovljeno da je postupak javne nabavke sproveden suprotno odredbama člana 21. Zakona o javnim nabavkama, jer je investitor svojim postupanjem sprečio druga lica da podnesu ponude u skladu sa uslovima utvrđenim konkursnom dokumentacijom. Iako je ugovorena cena radova od 12.600.000,00 dinara, utvrđeno je da je opština Peć izvođaču radova pre zaključenja ugovora dana 21. decembra 2010. godine isplatila iznos od 13.000.000,00 dinara koji je veći od ugovorenog. Takođe je utvrđeno da je investitor na ime dodatnih radova za koje ne postoji nikakvo opravdanje isplatio iznos od 357.555,00 dinara. Ne postoji projektna dokumentacija niti zapisnik o izvršenom tehničkom pregledu. Iz okončane situacije utvrđeno je da su iskazane cene znatno uvećane u odnosu na realno tržišne. Takođe, za izgradnju, adaptaciju, rekonstrukciju kuća u Goraždevcu, Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2010. godine izdvojilo novčana sredsta u iznosu od 3.692.100,00 dinara. U članu 7. Ugovora koji je SO Peć sklopila sa firmom NTN „Eksim-Kosova“ iz Vitomirice, precizirano je da se zbog nepostojanja regularnih tokova kretanja novčanih sredstava na teritoriji Kosova i Mohije i nepostojanja platnog prometa, navedeni iznos novčanih sredstava uplati preko trećeg lica firme „Jorgos Trejd“ iz Zubinog Potoka, koja će izvršiti potreban transfer novca. Na fakturama koje je dobavljač građevinskog materijala firma NTN „Eksim-Kosova“ isporučila nema količina isporučenog materijala, nema jedinačnih cena po vrstama materijala i nema pečata firme pa se dokumenti ne mogu smatrati validnim. Na fakturama se ne može utvrditi sa sigurnošću da su potpisi autentični niti da količine koje su na paragon blokovima odgovaraju zaista isporučenim količinama. Jedinačne cene za pojedine vrste građevinskog materijala su višestruko uvećane od tržišnih (crep, laminat, sobna vrata, oprema za kupatilo). Ugovorom je predviđena isplata avansa dobavljaču građevinskog materijala u iznosu od 100% ugovorene vrednosti pa se postavlja pitanje zašto rukovodstvo opštine Peć sa sedištem u Goraždevcu nije preduzelo mere da samo nabavi građevinski materijal na tržištu.

U cilju sprečavanja pojava zloupotrebe i nenamenskog trošenja budžetskih sredstava kroz izgradnju infrastrukturnih objekata i finansiranje drugih zadataka na Kosovu i Metohiji, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da transfer novčanih sredstava namenjenih Kosovu i Metohiji isključivo ide preko Kancelarija za Kosovo i Metohiju u vezi sa čime je neophodno organizaciono i kadrovski ojačati Kancelariju.

Anketni odbor nije ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava opredeljenih za podsticaj i razvoj poljoprivredne proizvodnje na Kosovu i Metohiji kroz pomoć i subvencije za kupovinu poljoprivrednih mašina i snabdevanje sa semenskim i sadnim materijalom kao i veštačkim đubrivom. Odbor je prikupio brojne informacije koje ukazuju na moguću zloupotrebu i nenamensko trošenje budžetskih sredstava namenjenih za subvencije u cilju stimulisanja proizvodnje kod vlasnika registrovanog poljoprivrednog zemljišta. Naime, Vlada Republike Srbije preko Uprave za trezor Ministarstva finansija izdvaja značajna sredstva za subvenciju poljoprivredne proizvodnje. Jedan, ne mali broj građana srpske nacionalnosti je prodao svoje obradivo zemljište i odselilo se na teritoriju uže Srbije. Zbog poznatih problema u funkcionisanju katastra nepokretnosti ta ista lica se u zemljišnim knjigama izmeštenim na teritoriji uže Srbije i dalje vode kao vlasnici prodatih nepokretnosti i po tom osnovu nezakonito koriste sredstva iz subvencija za razvoj poljoprivrede. Anketni odbor predlaže sravnjivanje podataka u katastru nepokretnosti koje vode kosovske institucije sa evidencijom katastra nepokretnosti koji je izmešten na teritoriji uže Srbije i po tom osnovu izradu nove liste korisnika subvencija za poljoprivredu na teritoriji Kosova i Metohije.

Odbor je utvrdio da firma „Ibar Invest“ iz Zubinog Potoka poseduje ekskluzivno pravo snadbevanja artiklima hrane restorana Društvene ishrane u studentskom centru u Kosovskoj Mitrovici koji obezbeđuje ishranu 10 000 studenata i restorana u zdravstvenom centru u Kosovskoj Mitrovici kao i snadbevanje kancelarijskim i potrošnim materijalom svih opštinskih uprava na severu Kosova. Uočene su izuzetno visoke marže koje za pojedine artikle hrane iznose od 41 do 68% iako se na tržištu Srbije marže kreću do 25%. Primera radi firma „Ibar Invest“, za isporuku pilećih bataka i karabataka Studentskom centru, zaračunava maržu od 68% a za svinjsko meso sa francuskom obradom 64%. Kliničko bolnički centar Prištine sa sedištem u Gračanici i predškolska ustanova „Đurđevak“ iz Gračanice ne sprovode svake godine postupak javne nabavke za nabavku namernica za njihove restorane već se nabavka istih vrši na pijaci direktnom kupovinom u gotovom novcu, što stvara uslove za brojne malverzacije. Neshvatljivo je da ove ustanove artikle hrane preko posredničkih firmi po dalekoj većoj ceni nabavljaju na tržištu, a da poljoprivredne proizvode srpskog stanovništva u Kosovskom i Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu nema ko da otkupi već po bagatelnim cenama prodaju lokalnim Albancima.

Anketni odbor predlaže da nadležne službe Kancelarije za Kosovo i Metohiju preduzmu mere da institucije Republike Srbije na Kosovu i Metohiji artikle hrane otkupljuju od poljoprivrenih proizvođača iz srpskih enklava.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u nekoliko većih javnih preduzeća na prostoru Kosova i Metohije, Anketni odbor je uočio zloupotrebe i nenamensko trošenje navedenih sredstava. Utvrđeno je da JP „Šar planina“ sa sedištem u Štrpcu u proteklih 12 godina nije sprovodilo postupke javnih nabavki. Iznos od 60.700.000,00 dinara je utrošen kroz plaćanja dobavljačima u gotovom novcu iako je moguć platni promet. Uočena je nepotpuna i neverodostojna dokumentacija. Veliki iznosi od nekoliko stotina hiljada dinara pravdaju se samo paragon blokovima na kojima stoji da je plaćanje gotovinsko. Na blokovima nedostaju količine isporučenih dobara ili jedinačne mere za usluge. Nedostaju otpremnice za dobra koja su fakturisana, podaci ko je isporučio robu, registarski broj vozila, potpis lica koji je robu primilo. Za fakturisane usluge nedostaju zapisnici o primopredaji izvršenih radova, ili bilo kakav drugi dokaz da su fakturisane usluge izvršene. Kosovska agencija za privatizaciju je 29. januara 2010. godine obavestila ovo preduzeće da je isto uvršteno u 42 preduzeća planiranih za privatizaciju. JP „Ski centar Brezovica“ d.o.o u svom sastavu ima tri hotela, tri restorana, pet žičara, pet ski liftova, uređeno skijalište na preko 230 hektara, zapošljavalo je 190 radnika i bilo je oslonac ekonomskog razvoja i održivog opstanka srpskog stanovništva u opštini Štrpce. Odlukom Vlade Republike Srbije od 27. decembra 2007. godine ovo preduzeće je formirano kao deoničarsko društvo. Društvo je formirano Ugovorom o osnivanju između JP „Skijališta Srbije“ iz Beograda i HK „Fond Ineks-Intereksport“ iz Beograda. Ekonomski značaj ovog preduzeća, pored proizvodnje maline, je od presudnog značaja za opstanak Srpskog stanovništva u opštini Štrpce. Rad ovog društva direktno ili indirektno uslovljava niz privrednih aktivnosti u opštini Štrpce kao što su plasman poljoprivrednih proizvoda, razvoj stočarstva, trgovine, domaće radinosti i ugostiteljstva. Zbog neodgovornosti rukovodstva JP „Skijališta Srbije“ ovo društvo je konstantno od 2000. godine uništavano, a od 2010. godine i potpuno prepušteno samom sebi, bez ikakve pomoći države osuđeno na propast. Procena je da bez rada ugostiteljskih objekata, samo na prodaji karata ovo preduzeće u sezoni može da ostvari prihod veći od 100.000 evra. Zbog kriminalnih aktivnosti u pogledu prisvajanja novca od karata prodatih za korišćenje žičare, nezakonite rasprodaje i otuđivanja nepokretnosti preduzeća i otvorenog šurovanja sa kosovskom agencijom za privatizaciju, rukovodilac ove poslovne jedinice Aleksandar Janićijević je zajedno sa upravnikom žičara Srboljubom Spasićem ovo preduzeće doveo do ruba propasti. Začuđujuća neodgovornost rukovodstva JP „Skijališta Srbije“, na čelu sa direktorom Vladom Radonjićem, koje se na sve primedbe i dokaze o zloupotrebama i nezakonitom otuđivanju imovine u JP „Ski centar Brezovica“ proteklih godina oglušivalo. Direktor preduzeća Aleksandar Janićijević je inače predsednik borda direktora RTV Kosovo, a jedno vreme je i bio zamenik predsednika opštine Štrpce koja radi u sistemu kosovskih institucija. Kada se ovome pridoda i činjenica da je zet upravnika žičara Srboljuba Spasića, Dalibor Jeftić, ministar za povratak u tzv. Kosovskoj vladi, onda nije teško zaključiti da će, ukoliko Vlada Republike Srbije nešto ne preduzme, ovo preduzeće u perspektivi na nedopustiv način biti privatizovano. Tri ugostiteljska dragulja ovog preduzeća su potpuno ruinirana. U hotelu „Breza“ je nakon boravka ukrajinskog kontingenta KFOR-a potpuno uništena sva instalacija i inventar. Hotel „Narcis“ je do 2008. godine radio u značajnom kapacitetu, od tada ovaj hotel koji u svom sastavu ima sportsku halu, restoran sa 800 sedišta, kongresnu dvoranu za preko 300 osoba, bazen, kuglanu, teretanu i saunu je zatvoren, zapušten i u njemu se povremeno održavaju samo svadbena veselja. Hotel „Molika“ radi samo u periodu januar-mart mesec. Od pet žičara kojima raspolaže ovo preduzeće u funkciju su samo dva, a sa minimalnim sredstvima (30.000 evra) mogu se osposobiti i još dve žičare. Ugostiteljski objekat „Brvnara“ je nezakonito prodat od strane Kosovske privatizacione agencije. Bez ikakve reakcije rukovodstva „Skijališta Srbije“, opština Štrpce koja radi u kosovskom sistemu lokalnih samouprava je ski centru „Brezovica“, bez naknade oduzela 17 ari placa na ekskluzivnoj lokaciji u centru Štrpca. Upravnik ski centra je u hotelu „Molika“ kao i neposrednoj blizini hotela samovoljno izdao lokale i poslovni prostor raznim privatnim licima.

Zbog strateške važnosti „Ski centra Brezovica“ za opstanak srpskog stanovništva i ekonomski razvoj opštine Štrpce, Anketni odbor Narodnoj skupštini Republike Srbije preporučuje da Vlada Republike Srbije u pregovorima između Vlade Republike Srbije i privremenih kosovskih institucija koji se odvijaju posredstvom međunarodne zajednice, spreči planiranu privatizaciju navedenog preduzeća od strane kosovskih institucija. Neophodno je da Kancelarija za Kosovo i Metohiju i oficir Vlade Srbije za vezu u Prištini sagledaju stanje u preduzeću i Vladi predlože mere revitalizacije i oporavka. Anketni odbor predlaže sastanak sa predstavnicima sindikata radnika i hitnu smenu upravnika i direktora žičara ovog preduzeća.

JP „Elektrokosmet“ ima ukupno 677 zaposlenih radnika od kojih je radno angažovano 578 radnika a od ovog broja je 185 radno angažovano u sedištu preduzeća u Beogradu. U okviru ovog preduzeća kao poseban privredni subjekat posluje i JP „Ibar“ koji je vezan za JP „Elektrokosmet“ samo u delu da su radnici na platnom spisku JP „Elektrokosmet“ i u delu da se bavi proizvodnjom električne energije za potrebe JP „Elektrokosmet“, te da za isporučenu električnu energiju od JP „Elektrokosmet“ do 2012. godine dobija 25% naplaćene realizacije a od tada 40% naplaćene realizacije. U periodu od 2000. do 2012. godine JP „Elektrokosmet“ je iz sopstvenih sredstava finansirao izgradnju četiri poslovna objekta. Prisutne su velike poteškoće u poslovanju ovog preduzeća u pogledu naplate dugovanja za isporučenu električnu energiju gde je procenat naplate spao na svega 10%. Na prostoru južno od Ibra Kosovska energetska korporacija je preuzela kompletnu naplatu i kontrolu isporučene električne energije. Na ovom prostoru deo radnika „Elektrokosmeta“ radi na održavanju instalacija izlažući se problemu da od kosovskih institucija bude krivično proganjan za podrivanje ustavnog poretka. Zaposleni u JP „Elektrokosmet“ ne primaju zarade iz ostvarenih sopstvenih prihoda, već isključivo iz sredstava EPS-a. Zaposleni i angažovani radnici sa mestom boravišta na teritoriji AP KiM imaju zarade uvećane za 50%, a zaposleni i neangažovani radnici kako na teritoriji AP KiM tako i na teritoriji uže Srbije primaju zarade u iznosu 60% od osnovne zarade. Anketni odbor je ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u ovom javnom preduzeću u pogledu korišćenja ugostiteljskih usluga. Samo u 2010. godini na osnovu fakturisanih dokumenata na ime korišćenja usluga ugostiteljskih objekata ovo preduzeće je isplatilo 398.950,00 dinara, 2011. godine 741.360,00 dinara a 2012. godine 858.090,00 dinara. Pored troškova ugostiteljskih usluga, utvrđeno je da ovo preduzeće ima izuzetno visoke troškove reprezentacije koji u 2010. godini iznose 2.707.732,00 dinara, 2011. godini 2.316.512,00 dinara, a u 2012. 1.213.336,00 dinara. Samo na ime proslave dočeka novih godina za svoje radnike ovo preduzeće je u 2009. godini potrošilo 168.800,00 dinara. Evidentni su i brojni računi na ime isplate noćenja radnika preduzeća u raznim ugostiteljskim objektima. Za razliku od 2010. i 2011. godine, kada nije bilo troškova za reklamni materijal, 2011. godine je sa računa ED „Kosovska Mitrovica“ na ime reklamnog materijala (kalendari, rokovnici,olovke, novčanici, torbice, futrole itd.) plaćeno 1.433.906,28 dinara, što Anketni odbor smatra nenamenskim trošenjem budžetskih sredstava. Kontrolom centralnog magacina ovog preduzeća ustanovljen je manjak od 1.981.198,69 dinara. Od odgovornog lica koje vodi finansijski i robni magacin dobijeno je obrazloženje da je ustanovljeni manjak nastao zato što prethodni magacioner nije hteo da izvrši primopredaju magacina iz razloga nezakonite smene. JP „Ibar“ kao samostalno preduzeće izdvojeno je iz sistema „Ibar-Lepenac“ 2004. godine. U okviru ovog preduzeća je i HE „Gazivode“ kod Zubinog Potoka. Anketni odbor je došao u posed računa koji ukazuju na zloupotrebu materijalnih troškova koje HE „Gazivode“ dobija od kosovskih institucija od strane direktora preduzeća Predraga Božovića. Takođe je utvrđeno da direktor preduzeća, pored ličnog dohotka u visini preko 100.000,00 dinara koji prima od Elektroprivrede Srbije prima i lični dohodak od privremenih kosovskih institucija koji na mesečnom nivou iznosi 1.115,40 evra. Takođe je utvrđeno da radnici HE „Gazivode“ pored ličnih dohodaka od Elektroprivrede Srbije primaju i lične dohotke od privremenih kosovskih institucija u rasponu od 350 do 1.000 evra. Neophodno je utvrditi istinitost tvrdnji da je od iznosa novca za remont HE „Gazivode“, 2008. godine, isplaćenom vlasniku firme iz Beograda izvesnom Gojku Vrtikapi posredstvom bivšeg direktora „Elektrokosmeta“ Radoja Krečkovića, jednom Ministru za Kosovo i Metohiju kupljen stan u Beogradu.

Anketni odbor predlaže da Narodna skupština Republike Srbije Vladi Republike Srbije predloži da nadležni državni organi izvrše detaljnu kontrolu poslovanja JP „Elektrokosmet“ i JP „Ibar“, posebno u pogledu nenamenskog trošenja budžetskih sredstava za prezentaciju i reklamni materijal, obračunavanja i plaćanja javnih prihoda, kao i ustanovljenog manjka u centralnom magacinu.

Zemljoradnička zadruga „Ratar“ u Lapljem Selu je sa stotinak zaposlenih do 1999. godine obrađivala 1.200 hektara zemlje na prostoru centralnog Kosova i posedovala nekoliko pijačnih mesta u urbanom području grada Prištine, kao i vrlo solidan par poljoprivrednih mašina za obradu zemljišta. Nakon ovog perioda, Kosovska agencija za privatizaciju, a pre nje i njen pravni prethodnik Kosovska poverilačka agencija, u nekoliko su navrata započinjale proces privatizacije ove zadruge da bi se konkretne radnje na planu indifikacije najpovoljnijeg ponuđača i najpovoljnijeg finansijskog transfera preduzele polovinom 2012. godine. Grupa radnika ove zadruge je krajem 2012. godine nezakonito sebe proglasila novim rukovodstvom zadruge, promenila vlasničku sturkturu i formirala mešovito deoničarsko društvo, obrativši se Kosovskoj agenciji za privatizaciju sa zahtevom za svojinsku transformaciju ovog preduzeća. Kosovska agencija za imovinu je donela odluku o otvaranju postupka privatizacije koji je sada u toku. Do sada su prodata sva osnovna sredstva zadruge, poslovni prostor i oko 70 hektara zemljišta koje se nalazi u najužem delu poteza Gračanica-Laplje Selo-Preoce, odnosno u centralnom delu Kosova i Metohije koji je isključivo naseljen srpskim i drugim nealbanskim življem. S obzirom da se sadašnje rukovodstvo ZZ „Ratar“ nije mnogo dvoumilo da izvrši potrebnu preregistraciju pri kosovskim organima i omogući Agenciji za privatizaciju da pokrene postupak prodaje, veća grupa mahom penzionisanih radnika navedene zadruge se obratilo Skupštini grada Prištine, a ona Kancelariji za Kosovo i Metohiju, da se spreči malverzacija i prodaja oko hiljadu hektara obradive zemlje i katastrofalne posledice izmene demografske strukture stanovništva.

Zbog strateškog značaja zemljišta ZZ „Ratar“ iz Lapljeg Sela za očuvanje kompaktne teritorije na kome živi srpsko i drugo nealbansko stanovništvo, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži hitno preuzimanje neophodnih mera na planu sprečavanja rasprodaje državne svojine. U tom pogledu neophodno je u pregovorima između Vlade Republike Srbije i privremenih kosovskih institucija prioritetno staviti pitanje ZZ „Ratar“ u Lapljem Selu sa apekta pokušaja razbijanja kompaktne srpske teritorije i pritisaka za iseljavanje nealbanskog stanovništva. Takođe, neophodno je daleko veće angažovanje po ovom pitanju oficira za vezu Vlade Republike Srbije u Prištini. Anketni odbor predlaže i utvrđivanje krivične odgovornosti u pogledu zloupotreba pri otuđivanju društvene imovine i protivpravnog sticanja imovinske koristi prema samoproglašenom rukovodstvu ZZ „Ratar“.

JP „Površinski kopovi Obilić“ ima ukupno 2852 zaposlenih od čega radno angažovanih 1077 dok se 1775 nalazi na plaćenom odsustvu. JP „TE Kosovo Obilić“ ima 1042 zaposlenih od čega je radno angažovanih na Kosovu 377 a radno angažovanih na teritoriji uže Srbije 665. D.o.o. „Feronikl“ sa procenjenim rezervom rude od 13 miliona tona je posredstvom Kosovske agencije za privatizaciju prodato za 47 miliona evra, 2006. godine, američko-austrijsko-azerbejdžanskoj kompaniji i pored bezuspešnih pokušaja da se preko predstavnika međunarodnih institucija na KiM utvrdi struktura i većinsko vlasništvo Srbije nad tim preduzećem.

Zbog prisutnih informacija da su brojni pogoni Elektronske industrije iz Niša u mnogim gradovima na Kosovu i Metohiji nezakonito prodati, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da preko sadašnjeg i bivšeg rukovodstva navedene kompanije utvrdi istinitost ovakvih tvrdnji i prema odgovornim licima preduzme odgovarajuće zakonske mere.

U brojnim javnim preduzećima čiji su osnivači lokalne samouprave, Anketni odbor je ustanovio nepravilnosti u pogledu poštovanja Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima, nepostojanja zaključenih ugovora o radu shodno Zakonu o radu, nepostojanja akata o sistematizaciji i organizaciji, kao i nepostojanje odluka o potrebi zasnivanja radnog odnosa za novoprimljena lica. S toga je neophodno da mešovita inspekcijska služba Ministarstva za rad, zapošljavanje i socijalnu politiku, Ministarstva pravde i državne uprave i Ministarstva za regionalni razvoj i lokalnu samoupravu, izvrši kontrolu navedenih preduzeća i naloži otklanjanje uočeneh nedostatka i propusta.

Anketni odbor je sistemom uzorka izvršio kontrolu trošenja budžetskih sredstava kod 22 korisnika kojima su preko Fonda za razvoj Republike Srbije odobreni krediti za razvoj malih i srednjih preduzeća. Utvrđeno je da su zbog slabe kontrole nadležnih stručnih službi Fonda za razvoj odobrena kreditna sredstva nenamenski trošena, a da brojni korisnici kreditnih sredstava nisu izmirili svoje obaveze po osnovu duga. Mnogi korisnici sredstava Fonda, su se iselili sa prostora Kosova i Metohije. Plasirana kreditna sredstva preko Fonda za razvoj Republike Srbije nisu ispunila svrhu podsticaja razvoja malih i srednjih preduzeća, te Anketni odbor smatra da Fond mora pooštriti uslove za dodelu navedenih sredstava, učiniti više napora nad kontrolom trošenja odobrenih sredstava kao i na utuženju korisnika koji nisu izmirili svoje obaveze. Promet dobara sa teritorije Republike Srbije na teritoriju AP KiM propisan je Uredbom Vlade Republike Srbije o izvršavanju Zakona o porezu na dodatnu vrednost na teritoriji AP KiM za vreme važenja Rezolucije Saveta bezbednosti OUN-a broj. 1244. Članom 10. st. 1. i 2. ove Uredbe propisano je da se na promet domaćih dobara koji izvrše obveznici sa teritorije Republike Srbije van AP KiM na teritoriju AP KiM, PDV ne plaća a obveznici PDV imaju pravo na dobitak predhodnog poreza u skladu sa zakonom, pod uslovom da su dobra otpremljena na teritoriji AP KiM uz obrazac EL- Evidencionalni list, koje popunjava posebno odeljenje Poreske Uprave. Pre popunjavanja Evidencionog lista, obveznik PDV je dužan da posebnom odeljenju dostavi račun, odnosno drugi dokument o prometu dobara koji sadrži naziv, adresu i PIB obveznika, mesto i datum izdavanja, redni broj računa, naziv i adresu primaoca računa kao i vrstu, količinu, cenu po jedinici mere i vrednost dobara. Prisutan je problem s obzirom da je Ministarstvo finansija i privrede dalo mišljenje u vezi sa izmenama i dopunama Uredbe da se kod prometa motornih vozila sa teritorije AP KiM na teritoriju Republike Srbije plaća PDV, bez obzira kada je vozilo na teritoriji AP KiM registrovano i da li je na to vozilo prilikom prethodne kupovine plaćen PDV, i na taj način je praktično izjednačen promet kao između dve države. Ovaj postupak je ne samo nezakonit, već i protivustavan jer neosnovano dovodi u neravnopravan položaj građane i poreske obveznike sa teritorije AP KiM, u odnosu na obveznike sa teritorije uže Srbije. Kontrolom poslovanja privrednih subjekata na severu Kosova od strane tržišne inspekcije ustanovljeno je da se roba široke potrošnje nabavlja i prodaje bez obračuna PDV. Uvidom u knjigovodstvenu evidenciju utvrđeno je da se ne vodi sva evidencija propisana zakonom i iz nadležnosti tržišne inspekcije. Utvrđivanje pojave nelojalne konkurencije i povlašćenog položaja na tržištu otežan je zbog činjenice da je 20% privrednih subjekata koji su registrovani po zakonima Republike Srbije, registrovani i kod institucija Kosova i da robu prodaju kroz iste maloprodajne objekte. Takođe uočen je problem da 40% privrednih subjekata koji obavljaju trgovinske delatnosti nisu registrovani ni kod Republike Srbije, ni kod kosovskih institucija. Kontrolu i preduzimanje mera iz nadležnosti tržišne inspekcije nije moguće vršiti zbog ukupne bezbednosne situacije i nefunkcionisanja organa MUP-a Srbije i Ministarstva pravde na AP KiM. Kontrola privrednih subjekata u opštinama južno od Ibra iz domena tržišne inspekcije nije mogla da se izvrši jer svi privredni subjekti su registrovani i vode evidenciju po zakonima kosovskih institucija koje ih i kontrolišu.

Anketni odbor je utvrdio da Ministarsvo kulture i informisanja transferiše budžetska sredstva za 14 ustanova kulture za teritoriju AP KiM od kojih njih šest imaju sedište na teritoriji AP KiM, a ostale na teritoriji uže Srbije. Jedan broj ovih ustanova ne obavlja nikakvu delatnost a zapošljava pozamašan broj radnika. Neke od njih imaju samo direktora sa zavidnim novčanim primanjima i poslovnog sekretara. Anketni odbor smatra da je potrebno da Ministarsvo kulture i informisanja zajedno sa Kancelarijom za Kosovo i Metohiju izvrši analizu svrhe postojanja pojednih ustanova kulture, kao i mogućnost njihovog objedinjavanja na jednom mestu sa daleko manjim brojem zaposlenih. Neophodno je izvršiti i procenu koje ustanove kulture mogu da egzistiraju i obavljaju delatnost na teritoriji AP KiM a koje se mogu pripojiti već postojećim ustanovama kulture na teritoriji uže Srbije. Neophodno je istorijske arhive pojedinih gradova sa Kosova i Metohije koji se nalaze na različitim lokacijama na teritoriji uže Srbije pripojiti Arhivu Kosova i Metohije i time smanjiti broj bespotrebno zaposlenih i rasipanje budžetskih sredstava. Treba preispitati i svrhu postojanja ustanova poput Galerije savremene umetnosti, Pokrajinskog kulturnog centra, Univerzitetske biblioteke „Ivo Andrić“ i Kulturno prosvetne zajednice Kosova i Metohije. U cilju uštede budžetskih sredstava neophodno je da Ministarsvo kulture i informisanja i Kancelarija za Kosovo i Metohiju izvrše sveobuhvatnu analizu potrebe finansiranja rada brojnih lokalnih radio i televizijskih stanica na Kosovu i Metohiji, kao i izuzetno veliki broj kulturno-umetničkih manifestacija finasiranih preko Sektora za savremeno stvaralašto i kreativnu industriju Ministarstva kulture i informisanja. Rešenja moraju ići u pravcu finansiranja nekoliko radio i televizijskih stanica koje će pokriti prostor Kosova i Metohije, kao i na smanjenju nekih manje važnih kulturno-umetničkih manifestacija.

Anketni odbor je utvrdio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u iznosu od 38.868.665,00 dinara opredeljenih za informatičko opremanje i modernizaciju rada lokalnih samouprava na Kosovu i Metohiji. Projektom umrežavanja opština na teritoriji Kosova i Metohije radi lakše korespodencije i izdavanja ličnih dokumenata kojim je rukovodio sadašnji radnik Kancelarije za Kosovo i Metohiju Sanjin Pejčinović, 2007. godine utrošena su sredstva u iznosu od 10.482.665,00 dinara, 2008. godine u iznosu od 17.838.000,00 dinara, 2009. godine u iznosu od 9.048.000,00 dinara, a 2010. godine u iznosu od 1.500.000,00 dinara. Navedeni projekat zbog nedostatka softvera nikada nije zaživeo, a uvidom na licu mesta Odbor je ustanovio da u organima lokalne samouprave postoji samo po jedan uređaj za skeniranje dokumenata i jedan personalni računar prenosnog tipa, pa je nejasno na šta su navedena sredstva utrošena. Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi preko odgovornih lica u Kancelariji za Kosovo i Metohiju i odgovornih lica u jedinicama lokalne samouprave na teritoriji Kosova i Metohije, utvrde sudbinu utrošenih novčanih sredstava. Postojanje i finansiranje privremenih izvršnih organa u opštinama na Kosovu i Metohiji u kojima nema srpskog stanovništva (Kačanik, Srbica, Glogovac, Đakovica, Suva Reka, Dečani, Štimlje) Anketni odbor smatra nenamenskim trošenje budžetskih sredstava. Naime, nejasna je uloga i svrha finansiranja ovih organa u kojima u proseku ima po šest stalno zaposlenih koji primaju lične dohotke iz budžeta Republike Srbije. Anketni odbor smatra da je neophodno ukinuti ove organe a sistematizacijom radnih mesta, u cilju jačanja kapaciteta opštinskih uprava, za toliki broj povećati broj zaposlenih u opštinama gde živi srpsko stanovništvo. U mnogim opštinama na Kosovu i Metohiji za proteklih 12 godina prisutna je pojava stalnog porasta broja zaposlenih. Prilikom zasnivanja radnog odnosa, lokalne samouprave ne traže propisanu saglasnost Kancelarije za Kosovo i Metohiju, ne zasnivaju radni odnos prioritetno sa svojim neangažovanim radnicima, već u radni odnos primaju nova lica što budžet Republike Srbije opterećuje dodatno jer se pored isplate minimalnih zarada neangažovanih radnicima dodatno moraju izdvojiti sredstva novoprimljenih radnika. Karakterističan je slučaj da je opštinska uprava Gnjilana u jednom istom danu (14. avgusta 2012. godine) primila u radni odnos 17 lica i angažovala ih za čišćenje groblja i crkvenih dvorišta. Za prijem novih lica u radni odnos ne raspisuje se konkurs, ne konsultuje se Nacionalna služba za zapošljavanje niti se traži saglasnost Kancelkarije za Kosovo i Metohiju. Za brojna zaposlena lica, gotovo u svim opštinskim upravama obračunava se veći koeficijent za isplatu plata od predviđenog koeficijenta Uredbom o keficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica u organima opštinske uprave. Sva neangažovana lica opštinskih uprava sa Kosova i Metohije koja žive na teritoriji Kosova i Metohije primaju minimalne zarade u iznosu od 11.083,00 dinara a ona koja žive na teritoriji uže Srbije 8.526,00 dinara. Svi zaposleni u opštinskim upravama na Kosovu i Metohiji koji su u radnom odnosu bili i pre 2006. godine primaju lične dohotke u iznosu od 150% iz budžeta Republike Srbije i lične dohotke od privremenih kosovskih institucija koje se na mesečnom nivou kreću u rasponu od 215,9 do 930,9 evra. Rukovodioci pojedinih opštinskih uprava na Kosovu i Metohiji su od zaposlenih prikupili izjave u kojima isti tvrde da ne primaju mesečne lične dohotke od privremenih kosovskih institucija, ali prema saznanjima Anketnog odbora i delimično prikupljenoj dokumentaciji, isti su samo ugasili svoje žiro račune u jednim bankarskim ustanovama a otvorili račune u drugim bankarskim ustanovama koje posluju na teritoriji Kosova i Metohije. Prema platnim spiskovima kosovskih institucija do kojih je Anketni odbor došao u posed, evidentno je da i članovi porodica i bliski rođaci pojedinih istaknutih funkcionera i predsednika opštinskih uprava na Kosovu i Metohiji imaju mesečna novčana primanja od privremenih kosovskih institucija. Anketni odbor je došao u posed dokumenata po kojima su opštini Zubin Potok od privremenih kosovskih institucija doznačena budžetska sredstva za 2011. godinu u iznosu od 2.182.896,00 evra. Odbor nije mogao sa sigurnošću da utvrdi da li se i ostalim opštinama na Kosovu i Metohiji pored sredstava iz budžeta Republike Srbije na godišnjem nivou uplaćuju i sredstva i iz budžeta privremenih kosovskih institucija. Prema izjavi predsednika opštine Zubin Potok, opština nema uvid na šta se navedena sredstva troše, ista nisu na raspolaganju opštini a pretpostavlja se da su ista utrošena na finansiranje potreba albanskog sela Čabra, koje se nalazi na teritoriji opštine. Anketni odbor smatra da je neophodno da Kancelarija za Kosovo i Metohiju preko oficira za vezu Vlade Republike Srbije u Prištini, preko kosovskih institucija utvrdi da li su za proteklih 12 godina srpskim opštinama na Kosovu i Metohiji budžetirana sredstva od privremenih kosovskih institucija, koji je iznos istih i za koje potrebe su utrošena.

Anketni odbor smatra da je potrebno sprovesti kompletnu istragu o radu opštinske uprave u Klini i hitno sprečiti uticaj na finansijske tokove i poslove koji se iz budžeta Republike Srbije finansiraju na teritoriji te opštine bivših i sadašnjih rukovodilaca te uprave Stojana Dončića, Milivoje Ribaća i Svete Dabižljevića. Radi se o licima za koje brojni meštani tvrde da su umešani u mnoge kriminalne radnje. Na platnom spisku ove opštine se nalaze mnoga lica koja nikada nisu bili radnici ove uprave, među kojima je i Nenad Vasić, šurak Zvonka Stevića, bivšeg državnog sekretara u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju. Obračun plata za jedan broj zaposlenih lica se vrši kao da imaju visoku i višu stručnu spremu a oni to u stvari nemaju. Potrebno je naknadno izvršiti inspekcijski nadzor u ovoj opštinskoj upravi od strane Upravne inspekcije, utvrditi činjenično stanje, naložiti da se nepravilnosti otklone i protiv odgovornih lica pokrenuti odgovarajuće postupke. Rad privremenog organa u opštini Orahovac je blokiran jer Vlada nakon ostavke starog nije izabrala novog predsednika privremenog organa. U opštinskoj upravi Istok sa sedištem u Osojanu je utvrđeno da je do 1. februara 2010. godine na platnom spisku navedene Uprave i mesečnim primanjima u iznosu od 150% vođen i Čedomir Repanović, koji živi u Norveškoj i nikada nije kročio u prostorije uprave.

Anketni odbor predlaže Narodnoj Skupštini Republike Srbije da Vlada Republike Srbije nađe sistemsko rešenje za isplatu plata i zarada na prostoru Kosova i Metohije.

Povodom pokrenute inicijative nekih članova Anketnog odbora da se utvrdi trošenje budžetskih sredstava za kupovinu opreme za video nadzor, kao i opreme i vozila za pripadnike civilne zaštite na severu Kosova Aktom iz Kancelarije za Kosovo i Metohiju Odbor je dopisom Kancelarije za Kosovo i Metohiju, 261 broj: 401-00-327/13-02/5 od 2. jula 2013. godine, obavešten da je ova nabavka proglašena službenom tajnom.

4. ZAKLjUČAK

4.1 Narodna skupština Republike Srbije obavezuje Vladu Republike Srbije da nadležni državni organi ispitaju navode iz Izveštaja o nenemanskom trošenju budžetskih sredstava na teritoriji Kosovo i Metohije i preduzme neophodne mere krivične i disciplinske odgovornosti, kao i neophodne organizacione i kadrovske mere na planu sprečavanja nenamenskog trošenja budžetskih sredstava.

4.2 U cilju ispitivanja navedenih okolnosti iz Izveštaja Anketnog odbora, Narodna skupština će dostaviti svu raspoloživu dokumentaciju, koju je u svom radu prikupio Anketni odbor.

4.3 Vlada Republike Srbije i nadležni državni organi se obavezuju da obaveste Narodnu skupštinu o preduzetim merama, u roku od godinu dana od dana usvajanja Izveštaja Anketnog odbora na sednici Narodne skupštine.