.jpg)
| Crkva i politika | |||
Poslanica povodom Stogodišnjice vaspostavljanja Srpske Patrijaršije |
 |
 |
 |
| nedelja, 15. maj 2022. | |
|
PORFIRIJE, po milosti Božjoj pravoslavni Arhiepiskop pećki, Mitropolit beogradsko-karlovački i Patrijarh srpski, sa svim arhijerejima sabranim na redovno godišnje zasedanje Svetog Arhijerejskog Sabora, upućuje ovu pastirsku poslanicu sveštenstvu, monaštvu i svim sinovima i kćerima naše svete Crkve povodom proslavljanja stogodišnjice vaspostavljanja kanonskog jedinstva Srpske Patrijaršije Sa radošću vas, draga deco duhovna, pozdravljamo iz jednog od tri istorijska sedišta srpskih patrijaraha, iz Bogom blagoslovenih Sremskih Karlovaca, gde liturgijski svečano proslavljamo veliki jubilej koji zbog epidemije nismo mogli da obeležimo 2020. godine, stogodišnjicu obnove drevne Pećke Patrijaršije, odnosno ujedinjenja svih srpskih crkvenih oblasti, dotad u različitim statusima i jurisdikcijama, u jednu i jedinstvenu Srpsku Patrijaršiju. Velika je naša radost u Duhu Svetome zato što, molitveno pominjući naše oce koji su baš u Karlovcima proglasili veliko delo vaspostavljanja jedinstva Srpske Pravoslavne Crkve, imamo na umu da smo duhovni potomci onih koji su u ovaj deo naše današnje Srbije doneli ime Hristovo i organizovani crkveni život još u apostolsko doba. Apostol Pavle u Poslanici Rimljanima pozdravlja Andronika, prvog episkopa antičkog Sirmijuma, danas obližnje Sremske Mitrovice, sedišta drevne episkopije. U Sirmijumu, jednoj od četiri prestonice Rimskog Carstva, u Dioklecijano-vim gonjenjima su mučenički venac zadobili svetitelji Božji episkop Irinej, đakon Dimitrije, petorica kamenorezaca sa Fruške Gore i mnogi drugi čija se imena nalaze u imenoslovima svetih, a još više je onih čija imena nisu zapisana, ali su Bogu poznata. Kao njihovi naslednici i baštinici, 1500. leta Gospodnjeg sremsku episkopiju, sada na nemanjićkom korenu, ponovo uspostavljaju izobiljem talanata od Boga blagosloveni sveti iz roda Brankovića. Iz divnih fruškogorskih manastira, koje su podigli ili obnovili, iz vrdničkog kivota svetoga kneza Lazara, jazačkog kivota svetoga cara Uroša Nemanjića i iz krušedolskih kivota svetih Brankovića, nikla je Karlovačka mitropolija, a potom i Patrijaršija, koja je izgradila čvrsto crkveno ustrojstvo, ali i bila ključni pokretač duhovnog i sveukupnog društvenog i kulturnog razvoja našeg naroda sve do pobede u Velikom ratu.
Srpska Pravoslavna Crkva je, od nezakonitog i nasilnog ukidanja Pećke Patrijaršije 1766. godine, živela podeljena u mitropolije i episkopije u granicama različitih država, ali se i u tim uslovima svaka crkvena organizaciona jedinica starala da očuva duhovni i nacionalni identitet svoje pastve, da obezbedi opstanak srpskoga naroda. To je činila po cenu najvećih žrtava, neprestano razgorevajući plamen nade da će se svi pravoslavni Srbi ponovo sabrati pod omoforom i pred tronom srpskog prosvetitelja, svetitelja Save. I konačno, posle pobede u Velikom ratu, po oslobođenju i stvaranju države južnih Slovena, 12. septembra 1920. godine u Sremskim Karlovcima, u prisustvu regenta Aleksandra Karađorđevića i državnih zvaničnika, održan je Sabor arhijerejâ na kojem je, posle stotinu i pedeset četiri godine, uz liturgijsko jedinstvo, koje nikada nije ni bilo narušeno, vaspostavljeno i kanonsko i administrativno jedinstvo i svečano proglašena obnovljena Pećka Patrijaršija, odnosno Srpska Pravoslavna Crkva, na području njene istorijske i kanonske jurisdikcije. Tako su konačno ispunjene težnje mnogih pokoljenja naših predaka. Danas je naša sveta dužnost da sa molitvenim trepetom pomenemo sve arhijereje koji su bili neposredni pregaoci u vaspostavljanju i proglašenju jedinstva Srpske Pravoslavne Crkve. Na prvom mestu je to arhiepiskop beogradski i mitropolit Srbije Dimitrije Pavlović, potom prvi patrijarh obnovljene jedinstvene Srpske Crkve; mitropolit crnogorski Mitrofan Ban, koji je predsedavao i rukovodio sednicama; mitropolit dabrobosanski Petar Zimonjić, potonji u Gospodu proslavljeni sveštenomučenik Petar Sarajevski, mitropolit sarajevski Evgenije Letica, mitropolit banjalučki i bihaćki Vasilije Popović, episkop pakrački Miron Nikolić, episkop temišvarski Georgije Letić, episkop gornjokarlovački Ilarion Zeremski, episkop zadarski Dimitrije Branković, episkop bački Irinej Ćirić, episkop raško-zahumski Kirilo Mitrović, episkop budimski Georgije Zubković, episkop zvorničko-tuzlanski Ilarion Radonić i episkop vršački Gavrilo Zmejanović.
Upućujući Gospodu blagodarne molitve za ove naše oce i moleći njih da pred Prestolom nebeskim pominju naše pokoljenje, danas sa ponosom u saborno narodno pamćenje upisujemo taj 12. septembar 1920. godine, kada je u Sremskim Karlovcima, uz hiljade vernika okupljenih iz svih oslobođenih i ujedinjenih srpskih zemalja, uz zvuke zvonâ sa svih karlovačkih hramova i topovske salve pobedničke srpske vojske, obnarodovan ukaz o obnovi Pećke Patrijaršije i sabornom jedinstvu srpskih crkvenih oblasti: Arhiepiskopije beogradske i Mitropolije Srbije; Arhiepiskopije karlovačke i Mitropolije srpske, sa episkopijama dalmatinsko-istrijskom i bokokotorskom; Arhiepiskopije cetinjske i Mitropolije Crne Gore, Brdâ i Primorja; zatim Mitropolijâ skopske, raško-prizrenske, veleško-debarske, pelagonijske, prespansko-ohridske, strumičke, jednog dela Mitropolije vodenske, Episkopije poljanske; Mitropolijâ Bosne i Hrecegovine: dabrobosanske, hercegovačke, zvorničko-tuzlanske i banjalučko-bihaćke, ujedinjenih u jednu autokefalnu Ujedinjenu Srpsku Pravoslavnu Crkvu. Sveti Arhijerejski Sabor Srpske Pravoslavne Crkve je ubrzo, 28. septembra 1920. godine, najuglednijeg arhijereja tog doba, mitropolita beogradskog Dimitrija, izabrao za prvog patrijarha obnovljene Patrijaršije, što je 20. novembra iste godine potvrdio i Izborni sabor. Ubrzo, 19. februara 1922. godine, Patrijaršija u Konstantinopolju je odgovarajućim crkvenim aktom, svepravoslavno prihvaćenim Tomosom, potvrdila ujedinjenje istorijskih srpskih crkvenih oblasti kao „kanonsko i opravdano“, a Srpska Pravoslavna Crkva je priznata, „za stalno i zauvek”, kao sestrinska Crkva svih autokefalnih Pravoslavnih Crkava. Ovaj veliki praznik jeste praznik jedinstva i sloge, dan kada je od svih potvrđena opšta, svagdašnja svest o jedinstvu i kontinuitetu naše svete Pravoslavne Crkve u istoriji, posebno od velikog događaja sticanja autokefalije, pre više od osam vekova, od Žiče, Peći i Karlovaca do Beograda. I mi danas, posle stotinu godina, radosno objavljujemo i proslavljamo ovaj istorijski događaj, bilo da živimo u matici, bilo u nekoj od srpskih ili okolnih zemalja, bilo u rasejanju, razbacani burom istorijskih vetrova širom šest kontinenata.
U svim nevoljama, nedaćama i stradanjima Srpska Pravoslavna Crkva je delila i radosti i tuge vascelog srpskog naroda, a Patrijaršija srpska je bila i ostala simvol narodnog jedinstva i onda kada je državno ustrojstvo i jedinstvo bivalo razbijeno. Zbog svega toga mi ovih dana, kada se sećamo podviga naših predaka koji su žudili za jedinstvom, za jedinstvo se borili i jedinstvo Crkve ostvarili, ozareni svetlošću Vaskrsenja Hristovog, šaljemo arhipastirski blagoslov svoj punoći naše Srpske Pravoslavne Crkve, istorijske Patrijaršije pećke i beogradsko-karlovačke, i pozivamo naš verni narod u zemlji i rasejanju da, uprkos svim iskušenjima, ostane i istraje u zajedništvu, u krilu svoje Majke Crkve. Dano u Patrijaršiji Srpskoj Vaši molitvenici pred Vaskrslim Gospodom: Arhiepiskop pećki, Mitropolit beogradsko-karlovački i Patrijarh srpski PORFIRIJE Mitropolit dabrobosanski HRIZOSTOM Umirovljeni Episkop zvorničko-tuzlanski VASILIJE Vikarni Episkop moravički ANTONIJE OHRIDSKA ARHIEPISKOPIJA: Arhiepiskop ohridski i Mitropolit skopski JOVAN
|
.jpg)
Od istog autora
- Vaskršnja poslanica – Srpski narod, žrtva višestrukih genocida i etničkog čišćenja, pokušava se proglasiti za počinioca genocida. Kosovo i Metohija su i naša kolevka i naš dom
- Vaskršnja poslanica – Otuđenje Kosova i Metohije od države Srbije, posredno ili neposredno, de fakto ili de jure, je neprihvatljivo. Molimo se za mir i prestanak progona UPC i nasilja nad vernim narodom u Ukrajini
- Božićna poslanica - sa naročitom pastirskom brigom upućujemo molitve za naše sestre i braću u otadžbini i rasejanju, a posebno onima na KiM, našoj duhovnoj i nacionalnoj kolevci
- Poslanica povodom osamstogodišnjice autokefalnosti - Srpski narod da očuva sveto Kosovo i Metohiju, milu Boku i ponosnu Crnu Goru, kao i sve krajeve i zemlje nad kojima su se nadvile ruke silnika
- Odluka Carigradske patrijaršije da rehabilituje i prizna dvojicu vođa raskolničkih grupacija u Ukrajini kanonski neutemeljena i neobavezujuća
- Poruka Svetog Arhijerejskog Sabora o Kosovu i Metohiji
- Vaskršnja poslanica 2012. godine
- Vaskršnja poslanica Srpske pravoslavne crkve 2011. godine
- Vaskršnja poslanica: Svet se pretvara u fabriku lažnog sjaja i prolaznih vrednosti
- Božićna poslanica
Ostali članci u rubrici
- Dokle god rimski papa u Jasenovcu ne kaže „Mea maxima culpa“, nema za šta srpsku zemlju da pohodi
- Dok je manastira Morače, znaćemo ko smo, kojim smo jezikom govorili i kako smo se zvali
- Mitropolit, Njegoš i Lovćen - Dilema koje nema
- Probleme na KiM rešavati dijalogom, zasnovanim na Rezoluciji 1244 SB UN i međunarodnim poveljama koje garantuju očuvanje suvereniteta i teritorijalnog integriteta Srbije
- NATO integracije u pravoslavlju - da li se crkva Severne Makedonije sprema da prizna nekanonsku „Pravoslavnu crkvu Ukrajine“?
- Povodom inicijativa za ukidanje veronauke u školama
- Šta bi Crna Gora bile bez nasleđa Nemanjića? Na teritoriji današnje Crne Gore deluju tri eparhije koje je osnovao Sveti Sava
- SPC kao dežurni džak za udaranje ili normalizacija bestidnosti
- Temeljni ugovor – Godinu dana kasnije
- Raskol na Atosu - sve veći broj svetogorskih monaha se protivi Vartolomeju i ne priznaje nekanonsku "pravoslavnu crkvu" u Ukrajini
Anketa
Republika Srpska: Stanje i perspektive
